ΜΕΡΟΣ IΧ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ, ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ
Γενικές εξουσίες και καθήκοντα των μελών του Στρατού

52.-(1)Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (2), κάθε μέλος του Στρατού ασκεί τέτοιες εξουσίες και εκτελεί τέτοια καθήκοντα που δυνατό να ανατίθενται ή επιβάλλονται σ’ αυτό δυνάμει του παρόντος Νόμου ή των Κανονισμών που εκδίδονται δυνάμει αυτού ή οποιουδήποτε άλλου νόμου ή κανονισμών και υπακούει σ’ όλες τις νόμιμες διαταγές σε σχέση με την άσκηση των καθηκόντων του.

(2) Κάθε μέλος οφείλει –

(α) Πίστη στο Σύνταγμα και τους νόμους και κανονισμούς της Δημοκρατίας και αφοσίωση στο κράτος·

(β) να εκτελεί πάντοτε τα καθήκοντά του με ευσυνειδησία, αμεροληψία και δίκαια και μόνο βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την προαγωγή και εύρυθμη λειτουργία του Στρατού·

(γ) να συμμορφώνεται με τις νομοθετικές διατάξεις και τις σύμφωνες με αυτές διοικητικές οδηγίες και εγκύκλιες διαταγές που αφορούν το Στρατό, όπως επίσης και με τις οδηγίες και διαταγές των ιεραρχικά ανωτέρων του, ενώ ταυτόχρονα είναι υπεύθυνο για την εκτέλεση των καθηκόντων του και τη νομιμότητα των υπηρεσιακών του ενεργειών·

(δ) να μην ενεργεί ή παραλείπει ή συμπεριφέρεται με τρόπο που δυνατόν να δυσφημήσει το κύρος του Στρατού γενικά ή τη θέση του ειδικά ή που δυνατόν να τείνει σε κλονισμό της εμπιστοσύνης του κοινού προς το Στρατό· και

(ε) να συμπεριφέρεται με ευπρέπεια, ευγένεια και ειλικρίνεια προς τους ανωτέρους, συναδέλφους και υφισταμένους του, καθώς και προς το κοινό.

(3) Τα καθήκοντα μέλους του Στρατού είναι τα συνηθισμένα καθήκοντα του βαθμού και της θέσης του και οποιαδήποτε άλλα συναφή καθήκοντα, που δυνατόν να ανατεθούν σ’ αυτό, ως ήθελε καθορισθεί.

Χρόνος παρουσίασης των μελών του Στρατού στα στρατιωτικά τμήματα όπου υπηρετούν

53. Ο Αρχηγός δύναται με διαταγή του, να καθορίζει εκάστοτε, ανάλογα με τις υπηρεσιακές και επιχειρησιακές ανάγκες, το χρόνο εντός του οποίου τα μέλη του Στρατού οφείλουν να παρουσιάζονται στα στρατιωτικά τμήματα όπου υπηρετούν.

Ιδιωτική απασχόληση και ενδιαφέρον σε εταιρείες

54.-(1) Τα μέλη του Στρατού είναι υποχρεωμένα να προσφέρουν την εργασία τους σ' οποιοδήποτε χρόνο, εφόσον αυτό απαιτούν οι ανάγκες της Υπηρεσίας.

(2) Δεν επιτρέπεται σε μέλος του Στρατού να ασκεί, με ή χωρίς αμοιβή, οποιοδήποτε επάγγελμα ή επιτήδευμα ή να ασχολείται ή να μετέχει σε οποιαδήποτε εργασία ή επιχείρηση, εκτός από την εργασία του στο Στρατό:

Νοείται ότι ο Υπουργός δύναται, σε εξαιρετικές περιπτώσεις και αφού λάβει υπόψη τις απόψεις του Αρχηγού, να χορηγεί άδεια σε Αξιωματικό Ιατρό του Υγειονομικού Σώματος για μερική απασχόληση, έναντι αμοιβής, κατά τις ώρες εκτός υπηρεσίας του στον Στρατό, με όρους και προϋποθέσεις που καθορίζει ο Υπουργός υπό τις περιστάσεις και εφόσον η απασχόληση του μέλους δεν επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα την άρτια εκτέλεση των καθηκοντων του ως μέλους του Στρατού.

(3) Δεν επιτρέπεται σε μέλος του Στρατού-

(α) Να συμμετέχει στη διοίκηση οποιασδήποτε εταιρείας ή συνεταιρισμού ή άλλης επιχείρησης ιδιωτικής φύσης· ή

(β) να κατέχει μετοχές ή άλλο συμφέρον σε οποιαδήποτε μη δημόσια εταιρεία ή συνεταιρισμό ή άλλη επιχείρηση ιδιωτικής φύσης,

παρά μόνο ύστερα από άδεια του Υπουργού, η οποία μπορεί να χορηγηθεί υπό τέτοιους όρους και προϋποθέσεις, όπως ήθελε καθορίσει ο Υπουργός, εφόσον η χορήγηση τέτοιας άδειας δεν είναι ασυμβίβαστη με την εκτέλεση των καθηκόντων του ως μέλους του Στρατού.

(4) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του εδαφίου (3), ο Υπουργός δύναται να χορηγεί σε μέλος του Στρατού την προβλεπόμενη στο εδάφιο (3) άδεια στις ακόλουθες περιπτώσεις:

(α) Όταν η χορήγηση της άδειας εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον∙ ή

(β) όταν το συμφέρον του μέλους του Στρατού στην εταιρεία, το συνεταιρισμό ή την επιχείρηση ιδιωτικής φύσης προκύπτει από κληρονομική διαδοχή και η κατοχή των μετοχών δεν θα το επηρεάσει στην εκτέλεση των καθηκόντων του.

(5) Οποιοδήποτε μέλος του Στρατού δικαιούται να αποκτά μετοχές δημόσιων εταιρειών, ο αριθμός των οποίων δεν θα υπερβαίνει το ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου, που καθορίζει εκάστοτε ο Υπουργός Οικονομικών για τους δημόσιους υπαλλήλους της Δημοκρατίας.

(6) Κάθε μέλος του Στρατού οφείλει, αμέσως μετά το διορισμό ή την πρόσληψή του, και στη συνέχεια κάθε έτος, να δηλώνει στον Υπουργό στοιχεία οποιασδήποτε επένδυσης ή συμφέροντος που τυχόν έχει σε οποιαδήποτε εταιρεία ή συνεταιρισμό ή επιχείρηση ιδιωτικής φύσης, οι εργασίες της οποίας σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τα καθήκοντά του.

Ελευθερία έκφρασης γνώμης

55.-(1) Τα μέλη του Στρατού δεν μπορούν να εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους αναφορικά με θέματα που σχετίζονται με την άσκηση των καθηκόντων τους, τις πάσης φύσεως δραστηριότητες, εσωτερική λειτουργία και προσωπικό της Εθνικής Φρουράς, την επιχειρησιακή ετοιμότητα και σχεδιασμό της Εθνικής Φρουράς, τη σύνθεση, τον εξοπλισμό και τη διάταξη των Ενόπλων Δυνάμεων ή την άμυνα της χώρας, την εθνική ασφάλεια και το κύρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ούτε να δημοσιεύουν ή να μεταδίδουν από την τηλεόραση, το ραδιόφωνο, το διαδίκτυο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή άλλο μέσο οποιαδήποτε ύλη και/ή πληροφοριακό υλικό, διαβαθμισμένο ή μη, το οποίο σχετίζεται με τα πιο πάνω, εκτός εάν έχουν εξασφαλίσει σχετική άδεια από τον Υπουργό, μετά από εισήγηση του Αρχηγού.

(2) Κανένα μέλος του Στρατού δεν επιτρέπεται να πληρωθεί για οποιαδήποτε δημοσίευση ή εκπομπή, χωρίς την άδεια του Υπουργού.

Πολιτικά δικαιώματα

56.-(1)Τα μέλη του Στρατού δεν δικαιούνται να εκφράζουν τα πολιτικά τους φρονήματα ή τις πολιτικές απόψεις ή τις πολιτικές πεποιθήσεις τους, κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας τους ή σε δημόσιους χώρους ή μέσω τηλεόρασης, ραδιοφώνου, διαδικτύου ή άλλου μέσου.

(2) Απαγορεύεται σε μέλος του Στρατού–

(α) Να είναι μέλος οποιουδήποτε πολιτικού κόμματος·

(β) να αναμειγνύεται στην οργάνωση συγκεντρώσεων ή άλλων εκδηλώσεων κομματικού χαρακτήρα ή που αποβλέπουν στην προώθηση των πολιτικών επιδιώξεων οποιουδήποτε προσώπου ή κόμματος ή να εκφωνεί λόγους σ' αυτές· και

(γ) να προβαίνει, χρησιμοποιώντας τη θέση του ή ασκώντας την επιρροή του, σε οποιεσδήποτε ενέργειες που αποσκοπούν στην προσχώρηση οποιουδήποτε προσώπου σε πολιτικό κόμμα ή οργάνωση κομματικού χαρακτήρα ή στον επηρεασμό οποιουδήποτε προσώπου υπέρ πολιτικού κόμματος ή πολιτικού προσώπου.

(3) Μέλος του Στρατού που επιθυμεί να υποβάλει υποψηφιότητα για αξίωμα, του οποίου η κατοχή είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του μέλους του Στρατού, θα πρέπει προηγουμένως να παραιτείται από τη θέση του.

(4) Μέλος του Στρατού, που παραβαίνει τις διατάξεις των εδαφίων (1), (2) ή (3), είναι ένοχο πειθαρχικού αδικήματος.

Απαγόρευση διαδήλωσης

57.-(1)Απαγορεύεται σε μέλος του Στρατού να διοργανώνει, καθοδηγεί, υποκινεί ή συμμετέχει σε οποιαδήποτε διαδήλωση για οποιοδήποτε σκοπό:

Νοείται ότι, μέλος του Στρατού δύναται να συμμετέχει σε διαδήλωση, μόνο στις περιπτώσεις που αυτή διοργανώνεται από σύνδεσμο γονέων σχολείων προδημοτικής, δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης στον οποίο δύναται να είναι μέλος ή να κατέχει οποιοδήποτε αξίωμα, δυνάμει της επιφύλαξης του άρθρου 61 του παρόντος Νόμου.

(2) Μέλος του Στρατού, που παραβαίνει τις διατάξεις του εδαφίου (1) είναι ένοχο πειθαρχικού αδικήματος.

Απαγόρευση σε μέλος του Στρατού να είναι μέλος συντεχνίας

58.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 59 και 61 του παρόντος Νόμου, απαγορεύεται σε μέλος του Στρατού να καταστεί ή να παραμείνει μέλος οποιασδήποτε συντεχνίας ή οποιασδήποτε ένωσης ή οποιουδήποτε σώματος ή συνδέσμου που συνδέεται με συντεχνία.

(2) Μέλος του Στρατού, που παραβαίνει τις διατάξεις του εδαφίου (1) είναι ένοχο πειθαρχικού αδικήματος.

Επαγγελματικοί Σύνδεσμοι των μελών του Στρατού

59.-(1)Για να καθίσταται δυνατή η μελέτη και υποβολή από μέλη του Στρατού θεμάτων, που αφορούν την ευημερία, τη βελτίωση των όρων και των συνθηκών απασχόλησής τους, την εξύψωση του επαγγελματικού επιπέδου και την ανάπτυξη συναδελφικών σχέσεων των μελών του Στρατού, περιλαμβανομένων θεμάτων αναφορικά με τη μισθοδοσία, τη σύνταξη και τους όρους υπηρεσίας τους, δύναται να ιδρυθούν από αυτούς Επαγγελματικοί Σύνδεσμοι.

(2) Οι Επαγγελματικοί Σύνδεσμοι, που ιδρύονται με βάση τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, δεν δύναται να είναι περισσότεροι από δύο (2), ένας (1) για τους Αξιωματικούς και ένας (1) για τους Υπαξιωματικούς.

(3) Τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος άρθρου, κάθε ιδρυόμενος Επαγγελματικός Σύνδεσμος διέπεται από τις πρόνοιες του οικείου αυτού καταστατικού, το οποίο τελεί υπό την έγκριση του Υπουργού και, για το σκοπό αυτό, τηρείται μητρώο στο Υπουργείο Άμυνας, όπου ο κάθε Επαγγελματικός Σύνδεσμος οφείλει να υποβάλλει, μέσω του Αρχηγού, το καταστατικό του και κάθε τροποποίησή του.

(4) Κάθε ιδρυόμενος Επαγγελματικός Σύνδεσμος υποχρεούται, ταυτόχρονα με την υποβολή του καταστατικού του, να υποβάλλει στον Υπουργό, μέσω του Αρχηγού, και κατάλογο των μελών του, καθώς και των διοικητικών αυτού οργάνων:

Νοείται ότι, κάθε μεταβολή που επέρχεται στα μέλη ή στα διοικητικά όργανα Επαγγελματικού Συνδέσμου, πρέπει να γνωστοποιείται στον Υπουργό, μέσω του Αρχηγού, μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από τη μεταβολή αυτή.

(5) Επαγγελματικός Σύνδεσμος, ο οποίος ενεργεί κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος άρθρου ή των προνοιών του καταστατικού του, υπόκειται σε αναστολή της λειτουργίας του με απόφαση του Υπουργού, μέχρις ότου συμμορφωθεί.

(6) Μέλη Επαγγελματικού Συνδέσμου, που ιδρύεται με βάση τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, δύνανται να είναι μόνο μέλη του Στρατού.

Προώθηση θεμάτων από Επαγγελματικό Σύνδεσμο

60. Επαγγελματικός Σύνδεσμος, ο οποίος επιθυμεί να θέσει ή να προωθήσει οποιοδήποτε θέμα, υποβάλλει τούτο γραπτώς στον Αρχηγό, ο οποίος το διαβιβάζει μαζί με τις εισηγήσεις του στον Υπουργό για μελέτη και λήψη σχετικής απόφασης.

Διευκολύνσεις μελών των διοικητικών συμβουλίων των Επαγγελματικών Συνδέσμων

60Α.-(1) Ανεξαρτήτως των διατάξεων οποιουδήποτε άλλου Νόμου ή Κανονισμού, ο Υπουργός, ύστερα από εισήγηση του Αρχηγού, παρέχει με απόφαση του στα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των Επαγγελματικών Συνδέσμων διευκολύνσεις, ώστε να καθίσταται δυνατή εκπλήρωση των καθηκόντων τους.

(2) Η παροχή τέτοιων διευκολύνσεων δεν πρέπει να παρακωλύει την ομαλή λειτουργία της Εθνικής Φρουράς.

Συμμετοχή μέλους του Στρατού σε οποιαδήποτε ένωση, σωματείο, ίδρυμα, λέσχη ή άλλο οργανωμένο σύνολο

61.-(1)Εκτός εάν άλλως προβλέπεται στο άρθρο 59 του παρόντος Νόμου, μέλος του Στρατού δεν δύναται να είναι μέλος ή να κατέχει οποιοδήποτε αξίωμα οποιασδήποτε άλλης ένωσης προσώπων, σωματείου, ιδρύματος, λέσχης ή άλλου οργανωμένου συνόλου, εκτός κατόπιν γραπτής έγκρισης του Υπουργού, αφού ο Υπουργός λάβει υπόψη τις απόψεις του Αρχηγού:

Νοείται ότι, στην περίπτωση συμμετοχής μέλους του Στρατού σε συνεργατικό πιστωτικό ίδρυμα, που ιδρύθηκε και λειτουργεί με βάση τους περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμους του 1985 έως 2015 ή σε σύνδεσμο γονέων σχολείων προδημοτικής, δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης, δεν απαιτείται η πιο πάνω αναφερόμενη έγκριση.

(2) Η έγκριση του Υπουργού, σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (1), παρέχεται μετά από γραπτή αίτηση του ενδιαφερόμενου μέλους του Στρατού, η οποία υποβάλλεται ιεραρχικά.

(3) Μέλος του Στρατού, που παραβαίνει τις διατάξεις των εδαφίων (1) και (2), είναι ένοχο πειθαρχικού αδικήματος.

Υποχρέωση αναφοράς στην οικεία αρμόδια αρχή πράξεων διαφθοράς ή δωροδοκίας

62.-(1) Κάθε μέλος του Στρατού, το οποίο, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, διαπιστώνει ή έχει εύλογη αιτία να πιστεύει ότι έχει τελεσθεί πράξη διαφθοράς ή δωροδοκίας από άλλο μέλος του Στρατού, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, οφείλει να το αναφέρει εγγράφως στην οικεία αρμόδια αρχή στην οποία υπάγεται, ανάλογα με την τοποθέτηση, μετάθεση, απόσπαση ή διάθεσή του δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 26 και 27 του παρόντος Νόμου, δίδοντας όλα τα αναγκαία στοιχεία προς υποστήριξη του ισχυρισμού του.

(2) Εφόσον αναφορά, δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (1) γίνεται κακόβουλα, αυτή συνιστά πειθαρχικό αδίκημα.

Απόκτηση ιδιοκτησίας

63.-(1) Μέλος του Στρατού δεν επιτρέπεται να αποκτήσει άμεσα ή έμμεσα οποιαδήποτε κινητή ή ακίνητη ιδιοκτησία εκμεταλλευόμενος προς τούτο τη θέση του.

(2) Σε περίπτωση που εγερθεί υποψία για μέλος του Στρατού ως προς την πηγή των οικονομικών του πόρων, μπορεί να διεξαχθεί έρευνα, κατ’ ανάλογο τρόπο με την έρευνα που διεξάγεται για πειθαρχικό αδίκημα για εξακρίβωση της προέλευσης των πόρων αυτών.

(3) Αν από την έρευνα, δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (2), εξακριβωθεί ότι το μέλος του Στρατού απέκτησε τους πόρους αυτούς κάτω από συνθήκες που συνιστούν ποινικό ή πειθαρχικό αδίκημα, ο Υπουργός προβαίνει στη λήψη των κατάλληλων μέτρων.

Επίσημες πληροφορίες, μαρτυρία και έγγραφα

64.-(1) Κάθε γραπτή ή προφορική πληροφορία, που περιέρχεται σε γνώση μέλους του Στρατού κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, είναι εμπιστευτική και απαγορεύεται να κοινοποιηθεί σε οποιοδήποτε πρόσωπο, παρά μόνο για την πρέπουσα εκτέλεση υπηρεσιακού καθήκοντος.

(2) Τηρουμένων των διατάξεων οποιουδήποτε άλλου νόμου ή κανονισμών, όταν επιδοθεί σε μέλος του Στρατού κλήση για να δώσει μαρτυρία πάνω σε θέμα που αναφέρεται στην εκτέλεση των καθηκόντων του ή για να προσαγάγει επίσημο έγγραφο που τελεί υπό τη φύλαξή του, το εν λόγω μέλος του Στρατού οφείλει να αναφέρει τούτο ιεραρχικά στον Αρχηγό, ο οποίος υποβάλλει το θέμα στον Υπουργό, μαζί με τις απόψεις του, με σκοπό την εκ μέρους του Υπουργού λήψη απόφασης κατά πόσο η μαρτυρία αυτή ή η προσαγωγή του ζητούμενου εγγράφου αντίκειται προς το δημόσιο συμφέρον.

(3) Κανένα μέλος του Στρατού δεν επιτρέπεται να δώσει τεχνική ή επιστημονική συμβουλή σε οποιοδήποτε πρόσωπο, χωρίς την άδεια του Αρχηγού, παρά μόνο για την εκτέλεση υπηρεσιακού καθήκοντος του μέλους.

Δώρα και δωροδοκίες

65.-(1)Κανένα μέλος του Στρατού δεν επιτρέπεται άμεσα ή έμμεσα να λαμβάνει ή δίδει οποιαδήποτε προσωπικά δώρα που να συνίστανται σε χρήματα, άλλα αγαθά, δωρεάν ταξίδια ή άλλα προσωπικά ωφελήματα:

Νοείται ότι, με την αφυπηρέτηση μέλους του Στρατού από τις τάξεις του Στρατού, το εν λόγω μέλος μπορεί να δεχθεί δώρο, σύμφωνα με τον καθορισμένο τρόπο:

Νοείται περαιτέρω ότι, το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται σε ειδικές περιπτώσεις, εφόσον το κρίνει σκόπιμο για λόγους δημόσιου συμφέροντος να αποφασίσει ότι το δώρο δεν πρέπει να απορριφθεί.

(2) Σε περίπτωση που θα ήταν ανεπιθύμητο για το δημόσιο συμφέρον να απορριφθεί δώρο, το μέλος του Στρατού μπορεί να το αποδεχθεί, αλλά αναφέρει αμέσως το γεγονός στον προϊστάμενό του, στον οποίο υπάγεται και το δώρο διατίθεται, όπως θα καθορισθεί από τον Υπουργό.

(3) Το μέλος του Στρατού αναφέρει στον προϊστάμενό του, στον οποίο υπάγεται, την κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου αυτού προσφορά δώρου που έγινε σ’ αυτό.

(4) Αν δώρο, χρηματικό ή άλλο, προσφερθεί ή δοθεί σε μέλος του Στρατού έναντι υπηρεσίας που παρασχέθηκε ή που θα παρασχεθεί από αυτό με βάση την επίσημή του ιδιότητα, το μέλος αυτό οφείλει να πληροφορήσει αμέσως τον προϊστάμενό του, στον οποίο υπάγεται.

(5) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις των εδαφίων (1), (2), (3) και (4), σε περίπτωση που προσφερθεί οποιοδήποτε δώρο σε οποιοδήποτε στρατιωτικό τμήμα αυτό δύναται να γίνει αποδεκτό, όπως θα καθορισθεί από τον Υπουργό.