MEΡΟΣ Ι ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Συνοπτικός τίτλος

1. Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Διενέργειας Εράνων Νόμος του 2014.

Ερμηνεία

2. Στον παρόντα Νόμο, εκτός αν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια:

«άδεια» σημαίνει την άδεια διενέργειας εράνου που εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 8.

«Αρχή Αδειών» σημαίνει:-

(α) σχετικά με τη διενέργεια παγκύπριου εράνου, την Επιτροπή που αποτελείται από το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών ή εκπρόσωπό του, ως Πρόεδρο, ένα εκ των Επάρχων που ορίζεται κάθε φορά από το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών ή εκπρόσωπό του, τον Αρχηγό της Αστυνομίας ή εκπρόσωπό του, το Διευθυντή του Τμήματος Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ή εκπρόσωπό του, εκπρόσωπο της Ένωσης Δήμων Κύπρου, εκπρόσωπο της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου και εκπρόσωπο του Παγκύπριου Συντονιστικού Συμβουλίου Εθελοντισμού.

(β) σχετικά με τη διενέργεια εράνου σε επαρχιακό ή τοπικό επίπεδο, την Επιτροπή που αποτελείται από τον οικείο Έπαρχο ή εκπρόσωπό του, ως Πρόεδρο, τον Αστυνομικό Διευθυντή της Επαρχίας ή εκπρόσωπό του, τον Επαρχιακό Λειτουργό του Τμήματος Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ή εκπρόσωπό του, εκπρόσωπο της Ένωσης Δήμων Κύπρου, που προέρχεται από Δήμο της οικείας Επαρχίας, τον Πρόεδρο ή εκπρόσωπο της Επαρχιακής Ένωσης Κοινοτήτων της αντίστοιχης Επαρχίας, και εκπρόσωπο του Επαρχιακού Συντονιστικού Συμβουλίου Εθελοντισμού·

«διοργανωτής», σχετικά με τη διενέργεια εράνου, σημαίνει νομικό ή φυσικό πρόσωπο το οποίο υποκινεί άλλους να ενεργούν ως ερανιστές για σκοπούς διεξαγωγής εράνου και οι λέξεις «διοργανώνω» και «διοργάνωση» έχουν αντίστοιχες έννοιες·

«έρανος» σημαίνει έκκληση προς το κοινό ή οποιαδήποτε ομάδα του κοινού, που γίνεται με επιστολές, ανακοινώσεις ή άλλα έντυπα ή έγγραφα ή μέσω του ταχυδρομείου, του τύπου, του τηλεφώνου, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης, του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή του διαδικτύου ή με επισκέψεις από οικία σε οικία ή σε τόπο εργασίας και, ή με έκκληση ρητώς ή σιωπηρώς, σε οδούς ή σε άλλους δημόσιους τόπους, όπως καταβάλει, με ή χωρίς αντιπαροχή, για οποιοδήποτε φιλανθρωπικό, αγαθοεργό ή θρησκευτικό, περιβαλλοντικό και/ή φιλοζωικό σκοπό, καθώς και για ανέγερση μνημείων, χρήματα ή άλλα περιουσιακά στοιχεία που δεν είναι χρήματα, χωρίς να περιλαμβάνει τη διεξαγωγή εράνου εντός θρησκευτικών ιδρυμάτων και ή στον περίβολο αυτών, τηρουμένων των διατάξεων της επιφύλαξης του εδαφίου (1) του άρθρου 5, αλλά δεν περιλαμβάνει και τις συναφείς δραστηριότητες οι οποίες συντονίζονται ή διενεργούνται από τον εκάστοτε διοριζόμενο Επίτροπο Εθελοντισμού και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) και ή το Παγκύπριο Συντονιστικό Συμβούλιο Εθελοντισμού (Π.Σ.Ε.Ε.) και αφορούν την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών, φυσικών καταστροφών και εμπόλεμων καταστάσεων και οι οποίες αναλαμβάνονται σε συνεννόηση και με την εξασφάλιση της συναίνεσης της αρμόδιας Αρχής Αδειών, κάθε δε, τέτοια περίπτωση, γνωστοποιείται με την περίληψή της στον επικαιροποιημένο κατάλογο αδειών που είναι αναρτημένος στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 22 του περί Διενέργειας Εράνων Νόμου·

«ερανιστής» σημαίνει, σχετικά με έρανο, πρόσωπο το οποίο κάνει την έκκληση αυτή με οποιοδήποτε από τους τρόπους που προαναφέρθηκαν·

«έσοδα», σχετικά με έρανο, σημαίνει, όλα τα χρηματικά ποσά και όλα τα άλλα περιουσιακά στοιχεία που δίνονται, είτε με είτε χωρίς αντιπαροχή, ως ανταπόκριση προς την έκκληση που έγινε·

«οδικός έρανος» σημαίνει τη διεξαγωγή εράνου επί οποιασδήποτε οδού, πλατείας, μονοπατιού, ανοικτού τόπου ή χώρου που ανήκει στη δημοκρατία για χρήση από το κοινό, δυνάμει οποιουδήποτε εκάστοτε σε ισχύ νόμου, και περιλαμβάνει οποιοδήποτε μονοπάτι, ανοικτό τόπο ή χώρο επί του οποίου το κοινό έχει δικαίωμα διόδου και οποιαδήποτε γη που εφάπτεται σε οποιαδήποτε δημόσια οδό, η οποία διατηρήθηκε για την προστασία ή προς όφελος αυτής.

«οικείοι αποθανόντος προσώπου» σημαίνει κατά σειρά προτεραιότητας τα ακόλουθα πρόσωπα:-

(α) αν ο αποθανών ήταν ανήλικος, το πρόσωπο που ήταν ο νόμιμος κηδεμόνας αυτού κατά την ημερομηνία του θανάτου του∙ 
(β) τον/την σύζυγο του αποθανόντος∙   
(γ) το ενήλικο τέκνο του αποθανόντος∙ 
(δ) το γονέα του αποθανόντος∙  
(ε) τον ενήλικα εγγονό ή την ενήλικη εγγονή του αποθανόντος∙
(στ) τον ενήλικα αδελφό ή την ενήλικη αδελφή του αποθανόντος∙
(ζ) τον ενήλικα αδελφότεκνο ή την ενήλικη αδελφότεκνη του αποθανόντος·
(η) οποιοδήποτε ενήλικο πρόσωπο που έχει προσωπική ή συγγενική σχέση με τον αποθανόντα:

Νοείται ότι όσον αφορά πρόσωπα όμοιου βαθμού, η σειρά προτεραιότητας καθορίζεται׃-

(α) Κατόπιν συμφωνίας μεταξύ τους· ή 
(β) ελλείψει τέτοιας συμφωνίας, αρχίζει με τον  ηλικιακά μεγαλύτερο  και μεταφέρεται στον αμέσως  ηλικιακά μικρότερο.

«οικία», για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, σημαίνει τον προσωρινό ή μόνιμο τόπο διαμονής προσώπου·

«πρόσωπο» σημαίνει φυσικό ή νομικό πρόσωπο·

«τόπος εργασίας» σημαίνει, σχετικά με έρανο, το χώρο όπου πρόσωπο ασκεί τις επαγγελματικές του δραστηριότητες·

«Υπουργός» σημαίνει τον Υπουργό Εσωτερικών.

Σκοπός και πεδίο εφαρμογής

3. Σκοπός του παρόντος Νόμου είναι ο καθορισμός της διαδικασίας, των όρων και των προϋποθέσεων για τη διενέργεια εράνου, η δυνατότητα διεξαγωγής των αναγκαίων ελέγχων, καθώς και η επιβολή κυρώσεων με σκοπό τον αποκλεισμό των παράνομων και παραπλανητικών εράνων.

Αρμόδια Αρχή

4. Αρμόδια Αρχή για την εφαρμογή του παρόντος Νόμου ορίζεται ο Υπουργός Εσωτερικών.

Άδεια διενέργειας εράνων

5.(1) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (2), πρόσωπο το οποίο επιθυμεί να διοργανώσει έρανο εντός της Δημοκρατίας, οφείλει να εξασφαλίσει άδεια διενέργειας εράνου από την κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών:

Νοείται ότι η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών δύναται, σε εξαιρετικές μόνο περιπτώσεις, να αδειοδοτεί οργανωμένους φορείς, για σκοπούς διεξαγωγής εράνου, στον περίβολο των ναών, κατόπιν εξασφάλισης της σύμφωνης γνώμης της αρμόδιας Εκκλησιαστικής Αρχής:

Νοείται περαιτέρω ότι, για την είσπραξη εισφορών στον περίβολο των ναών, στις περιπτώσεις κηδειών, δεν απαιτείται η εξασφάλιση άδειας από την αρμόδια Αρχή Αδειών στην περίπτωση που οι οικείοι του αποθανόντος, εκφράσουν γραπτώς την επιθυμία τους στην αρμόδια Εκκλησιαστική Επιτροπή, καθορίζοντας τον αποδέκτη των εισφορών, εφόσον εξασφαλιστεί η σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Εκκλησιαστικής Επιτροπής.

(2) Η διεξαγωγή εράνου με επισκέψεις από οικία σε οικία απαγορεύεται μετά την παρέλευση τριών χρόνων από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου:

Νοείται ότι, κατά την πιο πάνω περίοδο, επιτρέπεται σε εξαιρετικές μόνο περιπτώσεις η διεξαγωγή εράνου, με επισκέψεις από οικία σε οικία, από οργανωμένους φορείς κατόπιν έγκρισης του Υπουργικού Συμβουλίου σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που το ίδιο θεωρεί σκόπιμο να θέσει για κάθε περίπτωση.

Υποβολή αίτησης για άδεια διενέργειας εράνου

6. Πρόσωπο το οποίο επιθυμεί να διοργανώσει έρανο οφείλει να υποβάλει αίτηση στην κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών για τη χορήγηση άδειας διενέργειας εράνου, τουλάχιστον τριάντα (30) ημέρες πριν από την ημερομηνία διενέργειας του εράνου.

Τύπος αίτησης

7.(1) Η αίτηση για τη χορήγηση άδειας διενέργειας εράνου θα υποβάλλεται στην κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών σε ειδικό έντυπο που καθορίζεται στο Παράρτημα Ι.

(2) Χωρίς επηρεασμό των διατάξεων του παρόντος άρθρου, ο Υπουργός δύναται, με διάταγμά του, να καθορίζει στοιχεία ή πληροφορίες που πρέπει να περιλαμβάνει το έντυπο υποβολής αίτησης διενέργειας εράνου ή επιπρόσθετα στοιχεία ή πληροφορίες οι οποίες πρέπει να περιλαμβάνονται στο έντυπο που υποβάλλεται με βάση το εδάφιο (1).

Έκδοση άδειας

8.(1) Η άδεια διενέργειας εράνου δύναται να χορηγείται από την κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών, εφόσον κρίνει ότι πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις των διατάξεων του παρόντος Νόμου.

(2) Η άδεια διενέργειας εράνου εκδίδεται με βάση τον τύπο που καθορίζεται στο Παράρτημα ΙΙ.

(3) Η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών, με αιτιολογημένη απόφασή της, δύναται να απορρίψει αίτηση διενέργειας εράνου εάν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που τίθενται στον παρόντα Νόμο ή για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας και/ή δημοσίου συμφέροντος.

(4) Κατά της απόφασης της κατά περίπτωση αρμόδιας Αρχής Αδειών που αναφέρεται στο εδάφιο (3), ο ενδιαφερόμενος αιτητής δύναται να ασκήσει ιεραρχική προσφυγή ενώπιον του Υπουργού, σε διάστημα δέκα (10) ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης στον ενδιαφερόμενο αιτητή.

(5) Η άδεια που αναφέρεται στο εδάφιο (1) περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα:

(α) το όνομα και τη διεύθυνση του διοργανωτή.

(β) το σκοπό διενέργειας του εράνου.

(γ) τον τρόπο διενέργειας του εράνου.

(δ) τον τόπο διενέργειας του εράνου.

(ε) τον αριθμό των ερανιστών που θα λάβουν μέρος.

(στ) το σχήμα του εμβλήματος ή του σήματος που θα χρησιμοποιηθεί.

(η) την υποχρέωση έκδοσης απόδειξης παραλαβής από το διοργανωτή στον ερανιστή για τα χρήματα που ο ερανιστής θα παραδώσει, καθώς και από το διοργανωτή ή τον ερανιστή στον εισφορέα.

(θ) την περίοδο ισχύος της άδειας.

(6) Η άδεια που αναφέρεται στο εδάφιο (1) δύναται να χορηγείται με επιπρόσθετους ειδικούς όρους, τους οποίους η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών κρίνει αναγκαίους να επιβάλει.

Ανάκληση, αναστολή ή τροποποίηση της άδειας

9. Τηρουμένων των λοιπών διατάξεων του παρόντος Νόμου, η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών δύναται να ανακαλεί, αναστέλλει ή τροποποιεί την άδεια διενέργειας εράνου ή οποιοδήποτε όρο έχει τεθεί σε αυτήν, εάν διαφανεί ότι παραβιάζονται οποιοιδήποτε όροι ή προϋποθέσεις που συνοδεύουν την εκδοθείσα άδεια. Σε περίπτωση ανάκλησης άδειας, απαγορεύεται η έκδοση άδειας στο ίδιο πρόσωπο στο μέλλον εκτός αν παρέλθει περίοδος δύο ετών.

Ακύρωση της άδειας

10.(1) Η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών δύναται να ακυρώσει άδεια διενέργειας εράνου στο σύνολό της ή μερικώς, ειδοποιώντας ταυτόχρονα με επιστολή της το δικαιούχο της άδειας, όταν για οποιοδήποτε λόγο οι συνθήκες υπό τις οποίες η αρχική άδεια εκδόθηκε διαφοροποιούνται κατά τρόπο που να δικαιολογείται τέτοια ακύρωση.

(2) Χωρίς να επηρεάζονται οι διατάξεις του εδαφίου (1) και σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (3), η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών δύναται να ειδοποιήσει με επιστολή της για την ακύρωση της άδειας, όταν:-

(α) ο δικαιούχος της άδειας πεθάνει, καταστεί ανίκανος για διενέργεια εράνου, λόγω σωματικής ή πνευματικής αναπηρίας, ή καταδικαστεί σε ποινή φυλάκισης πέραν του ενός έτους.

(β) δεν διενεργείται ο έρανος μέσα στα χρονικά πλαίσια που η άδεια έχει θέσει.

(3) Η άδεια διενέργειας εράνου δύναται να ακυρωθεί από την κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών για τους λόγους που αναφέρονται στο εδάφιο (2), εντός δέκα (10) ημερών από την ημερομηνία που η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών έλαβε γνώση.

Περιπτώσεις έκδοσης άδειας διενέργειας εράνου

11.(1) Η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών δύναται να χορηγεί άδεια διενέργειας εράνου για σκοπούς ανέγερσης μνημείων ή για παροχή βοήθειας πληθυσμού εντός της Κύπρου ή στο εξωτερικό, στις ακόλουθες περιπτώσεις:

(α) φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών.

(β) αποκατάστασης της υγείας οικονομικά αδύνατων ατόμων, που πάσχουν από ανίατες ή δυσίατες ασθένειες ή που έχουν υποστεί βαρείες σωματικές κακώσεις ή αναπηρία.

(γ) άπορων οικογενειών, ατόμων ή ανηλίκων.

(δ) σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση που παρίσταται κοινωνική ανάγκη.

(2) Η άδεια διενέργειας εράνου που αναφέρεται στο εδάφιο (1) δύναται να περιλαμβάνει τέτοιους όρους και προϋποθέσεις, ως η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών κρίνει αναγκαίο και σκόπιμο να επιβάλει, ανάλογα με την περίπτωση.

Έγκριση χρήσης ερανιστών

12. Ο Υπουργός δύναται να εγκρίνει τη χρήση ερανιστών επ΄ αμοιβή, για σκοπούς διενέργειας οδικών ή άλλων εράνων, κατόπιν εισήγησης της κατά περίπτωση αρμόδιας Αρχής Αδειών, η οποία δεν χορηγείται αν κατά τη γνώμη της, ο σκοπός του εράνου είναι παράνομος, εικονικός ή απαράδεκτος για λόγους δημόσιας πολιτικής ή ο σκοπός του εξυπηρετείται επαρκώς από Κυβερνητική πολιτική:

Νοείται ότι στην περίπτωση ερανιστών επ’αμοιβή, η αμοιβή τους δεν μπορεί να ξεπερνά το ποσοστό του 5% επί των εισπράξεων του εράνου, ποσό που κατανέμεται εξίσου στο σύνολο των ερανιστών.

Τυπικά στοιχεία άδειας

13. Κάθε άδεια υπογράφεται από τον Πρόεδρο της κατά περίπτωση αρμόδιας Αρχής Αδειών και οποιαδήποτε έντυπα αποδείξεων ή άλλα έντυπα χρησιμοποιούνται στα πλαίσια διεξαγωγής εράνου, είναι θεωρημένα από την κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών.

Υποχρεώσεις διοργανωτή

14.(1) Έκαστος διοργανωτής τηρεί και υποβάλλει ακριβή λογαριασμό εσόδων και εξόδων στην κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών, εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία λήξης του εράνου, καθώς και κατάσταση όπου καταγράφεται η πρόθεσή του για τον περαιτέρω τρόπο αξιοποίησης των εσόδων του εράνου. Ο υποβαλλόμενος λογαριασμός εσόδων και εξόδων δημοσιεύεται σε δύο (2) ημερήσιες εφημερίδες. Η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών, εάν ικανοποιηθεί ότι υπάρχουν ειδικοί προς τούτο λόγοι, δύναται να παρατείνει την ανωτέρω προθεσμία.

(2) Η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών έχει εξουσία να ζητήσει και ο διοργανωτής έχει υποχρέωση να προσκομίσει οποιαδήποτε στοιχεία κριθούν αναγκαία, όπως αποδείξεις εισπράξεων που έχουν εκδοθεί ή καταστάσεις τραπεζικών ή χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για καταθέσεις που ενδεχομένως έγιναν στα πλαίσια διεξαγωγής του εράνου. Μετά την αξιολόγηση των υποβληθέντων στοιχείων από την κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών, αυτή υποβάλλει σχετική έκθεση στον Υπουργό, σε διάστημα ενός μηνός από την παραλαβή τους.

(3) Σε οποιοδήποτε μεταγενέστερο στάδιο, η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών δύναται να ζητήσει από το διοργανωτή οποιαδήποτε πρόσθετα στοιχεία κρίνει αναγκαία, αναφορικά με τις πραγματικές δαπάνες που έγιναν ή δεν έγιναν, καθώς και τους αντίστοιχους λόγους και να υποβάλει συμπληρωματική έκθεση προς τον Υπουργό.

(4) Στην περίπτωση που διαφανεί ότι τα έσοδα από τον έρανο υπερβαίνουν τις ανάγκες για τις οποίες διεξήχθη ο έρανος, ο Υπουργός έχει εξουσία όπως ζητήσει από το διοργανωτή, σε οποιοδήποτε στάδιο κρίνει σκόπιμο, και εν πάση περιπτώσει εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία υποβολής τους προς αυτόν, την επιστροφή του ποσού της υπέρβασης, το οποίο θα κατατίθεται στο Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας.

Εξουσία της κατά περίπτωση αρμόδιας Αρχής Αδειών να επιλαμβάνεται κεκαλυμμένων πράξεων εράνου

15. Τηρουμένων των διατάξεων του περί Λαχείων Νόμου, η κατά περίπτωση αρμόδια Αρχή Αδειών έχει εξουσία, όπως, κατόπιν διαβούλευσης με τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών, διερευνά και αποφαίνεται, κατά πόσο οποιαδήποτε ενέργεια πώλησης λαχνών, εντύπων ή άλλων αντικειμένων, συνιστά κεκαλυμμένη πράξη εράνου:

Νοείται ότι, οποιαδήποτε απόφαση της Αρχής Αδειών για κεκαλυμμένη πράξη εράνου, είναι δεσμευτική για τους επηρεαζόμενους, οι οποίοι, μετά την έκδοσή της οφείλουν να συμμορφωθούν με τις πρόνοιες του παρόντος Νόμου.

Μη διενέργεια εράνου

16. Τηρουμένων των διατάξεων του Νόμου αυτού, δεν διενεργείται έρανος εκτός αν ικανοποιούνται οι απαιτήσεις του παρόντος Νόμου ως προς την έκδοση άδειας, τις διαδικασίες και τους όρους ή τις προϋποθέσεις για τη διοργάνωση και την υλοποίησή του.

Υποχρεώσεις ερανιστών

17. Σε περίπτωση διεξαγωγής οδικού εράνου, οι ερανιστές δεν θα διεξάγουν τον έρανο στα φώτα τροχαίας, δεν θα εμποδίζουν με οποιοδήποτε τρόπο την τροχαία κίνηση, δεν θα παρεμποδίζουν πρόσωπα που χρησιμοποιούν το δημόσιο οδικό δίκτυο ή δημόσιους χώρους και δεν θα εκφοβίζουν ή ασκούν πίεση ή δεν θα προκαλούν οποιαδήποτε ενόχληση σ’ οποιοδήποτε πρόσωπο.