ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
Υποχρεώσεις κατόχων αποβλήτων και αρχικών παραγωγών αποβλήτων

15.-(1) Κάθε κάτοχος αποβλήτων και κάθε αρχικός παραγωγός αποβλήτων υποχρεούται –

(α) να πραγματοποιεί ο ίδιος την ανάκτηση και τη διάθεση των αποβλήτων ή

(β) να αναθέτει την ανάκτηση και τη διάθεση των εν λόγω αποβλήτων σε έμπορο ή σε πρόσωπο που εκτελεί εργασίες επεξεργασίας αποβλήτων ή

(γ) να εξασφαλίζει, μέσω διακανονισμού με δημόσιο οργανισμό ή ιδιώτη που ασχολείται με τη συλλογή αποβλήτων, την ανάκτηση και τη διάθεση των εν λόγω αποβλήτων, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 9 και 10.

(2) Οι μεσίτες και οι έμποροι συνεργάζονται με αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις ή με πρόσωπα σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 24 και 25 ή/και πρόσωπα που είναι καταχωρισμένα στο Αρχείο Διαχειριστών Αποβλήτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 33.

(3) Κάθε πρόσωπο, το οποίο συλλέγει και/ή μεταφέρει απόβλητα, παραδίδει αυτά σε αδειοδοτημένα, δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 24 και 25, πρόσωπα τα οποία επεξεργάζονται απόβλητα ή σε πρόσωπα που πληρούν τις διατάξεις του άρθρου 28.

(4) Όταν τα απόβλητα μεταφέρονται από τον αρχικό παραγωγό αποβλήτων ή τον κάτοχο αποβλήτων σε οποιοδήποτε από τα πρόσωπα που αναφέρονται στο εδάφιο (1) για προκαταρκτική επεξεργασία, ο εν λόγω αρχικός παραγωγός ή κάτοχος αποβλήτων δεν απαλλάσσεται της ευθύνης του για πλήρη ανάκτηση ή διάθεση των εν λόγω αποβλήτων.

(5) (α) Τηρουμένων των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006, το Υπουργικό Συμβούλιο, με Κανονισμούς που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, δύναται να καθορίζει τις περιπτώσεις κατά τις οποίες -

(i) ο αρχικός παραγωγός αποβλήτων διατηρεί την ευθύνη για το σύνολο της αλυσίδας επεξεργασίας και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται,

(ii) μπορεί να υπάρχει επιμερισμός της ευθύνης μεταξύ του αρχικού παραγωγού αποβλήτων και του κατόχου αποβλήτων προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται,

(iii) η ευθύνη μεταξύ των φορέων της αλυσίδας επεξεργασίας μπορεί να μεταβιβάζεται.

(β) Οι Κανονισμοί που αναφέρονται στην παράγραφο (α) μπορούν να καθορίζουν ότι την ευθύνη για τη διαχείριση των αποβλήτων φέρει πλήρως ή εν μέρει ο παραγωγός προϊόντος, από το οποίο προέρχονται τα απόβλητα και ότι οι διανομείς του εν λόγω προϊόντος μπορούν να μοιράζονται την ευθύνη αυτήν.

(6) Τηρουμένων των διατάξεων των περί Δήμων Νόμων του 1985 έως 2011 και των περί Κοινοτήτων Νόμων του 1999 έως 2011, κάθε κάτοχος αποβλήτων και κάθε αρχικός παραγωγός αποβλήτων, ο οποίος δεν κατέχει άδεια διαχείρισης αποβλήτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24, οφείλει ενόσω κατέχει απόβλητο, να μεριμνά ώστε αυτό να μην προκαλεί οποιοδήποτε κίνδυνο στη δημόσια υγεία ή/και ή στο περιβάλλον και να μην δημιουργεί οχληρία σε οποιοδήποτε πρόσωπο.

(7) Τηρούμενων των διατάξεων της παραγράφου (1), κάθε κάτοχος επικίνδυνων αποβλήτων και κάθε αρχικός παραγωγός επικίνδυνων αποβλήτων εξασφαλίζει, μέσω διακανονισμού με δημόσιο οργανισμό ή ιδιώτη που κατέχει άδεια διαχείρισης αποβλήτων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24, την ανάκτηση και τη διάθεση των εν λόγω αποβλήτων.

Αρχή της εγγύτητας και της αυτάρκειας

16.-(1) Ο Υπουργός, με διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, καθορίζει κάθε αναγκαίο μέτρο, σε συνεργασία με άλλα κράτη μέλη εάν αυτό κρίνεται απαραίτητο ή σκόπιμο, για να δημιουργήσει ολοκληρωμένο και κατάλληλο δίκτυο εγκαταστάσεων διάθεσης αποβλήτων και εγκαταστάσεων για ανάκτηση σύμμεικτων αστικών αποβλήτων τα οποία συλλέγονται από νοικοκυριά, περιλαμβανομένων των περιπτώσεων όπου η συλλογή αυτή καλύπτει και τα σύμμεικτα αστικά απόβλητα από άλλους παραγωγούς, λαμβάνοντας υπόψη τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές.

(2) (α) Κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006, για να προστατεύσει το δίκτυό της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Υπουργός, μετά από συμβουλευτική γνωμοδότηση της ΣΕΔΑ, με διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, μπορεί να περιορίσει τη μεταφορά προς την Κυπριακή Δημοκρατία αποβλήτων που προορίζονται για αποτεφρωτήρες ταξινομημένους ως ανάκτηση, εφόσον έχει καταστεί σαφές ότι η μεταφορά αυτή θα είχε ως συνέπεια τη διάθεση των εθνικών αποβλήτων ή την επεξεργασία τους κατά τρόπο που δεν συνάδει με το εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων.

(β) Η απόφαση αυτή κοινοποιείται στην Επιτροπή.

(γ) Ο Υπουργός, μετά από συμβουλευτική γνωμοδότηση της ΣΕΔΑ, δύναται, με διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, να περιορίσει τη μεταφορά από την Κυπριακή Δημοκρατία αποβλήτων για περιβαλλοντικούς λόγους, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006.

(δ) Για τους σκοπούς του παρόντος εδαφίου, «μεταφορά» έχει την έννοια που αποδίδει στον όρο αυτό το άρθρο 2, παράγραφος 34 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006.

(3) Το δίκτυο που αναφέρεται στο εδάφιο (1) σχεδιάζεται κατά τρόπο που να επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύνολο να καταστεί αυτάρκης στον τομέα της διάθεσης των αποβλήτων και της ανάκτησης των αποβλήτων που αναφέρονται στο εδάφιο (1) και να επιτρέπει τόσο στην Κυπριακή Δημοκρατία όσο και στα λοιπά κράτη μέλη να κινηθούν χωριστά προς το στόχο αυτόν, λαμβανομένων υπόψη των γεωγραφικών συνθηκών ή της ανάγκης για εξειδικευμένες εγκαταστάσεις για ορισμένους τύπους αποβλήτων.

(4) Το δίκτυο επιτρέπει τη διάθεση ή την ανάκτηση των αποβλήτων που αναφέρονται στο εδάφιο (1) σε μία από τις πλησιέστερες κατάλληλες εγκαταστάσεις με τη χρησιμοποίηση των καταλληλότερων μεθόδων και τεχνολογιών, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.

(5) Οι αρχές της εγγύτητας και της αυτάρκειας δεν συνεπάγονται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να διαθέτει το πλήρες φάσμα των εγκαταστάσεων τελικής ανάκτησης στο έδαφός της.

Έλεγχος επικίνδυνων αποβλήτων

17.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 20, ο Υπουργός, με διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει ότι η παραγωγή, η συλλογή και η μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων καθώς επίσης η αποθήκευση και η επεξεργασία τους διεξάγονται σε συνθήκες που παρέχουν προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας, προκειμένου να τηρούνται οι διατάξεις του άρθρου 10.

(2) Το διάταγμα που αναφέρεται στο εδάφιο (1) περιλαμβάνει διατάξεις για την ιχνηλασιμότητα από το στάδιο της παραγωγής μέχρι και τον τελικό προορισμό των επικίνδυνων αποβλήτων και τον έλεγχο αυτών.

Απαγόρευση ανάμειξης επικίνδυνων αποβλήτων και εξαιρέσεις

18.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 20, οι παραγωγοί, συλλέκτες, μεταφορείς και οι διαχειριστές επικίνδυνων αποβλήτων απαγορεύεται να αναμειγνύουν τα επικίνδυνα απόβλητα με άλλες κατηγορίες επικίνδυνων αποβλήτων ή με άλλα απόβλητα, ουσίες ή υλικά. Η ανάμειξη περιλαμβάνει και την αραίωση επικίνδυνων ουσιών.

(2) Κατά παρέκκλιση των διατάξεων του εδαφίου (1) , η αρμόδια αρχή δύναται να επιτρέψει την ανάμειξη κατά περίπτωση υπό τους πιο κάτω όρους:

(α) η εργασία ανάμειξης πραγματοποιείται από πρόσωπο που αδειοδοτήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 24 και 25,

(β) πληρούνται οι διατάξεις του άρθρου 10 και δεν αυξάνονται οι αρνητικές επιπτώσεις της διαχείρισης των αποβλήτων στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον, και

(γ) η εργασία ανάμειξης ακολουθεί τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές.

(3)(α) Με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 49, 50 και 51, όταν επικίνδυνα απόβλητα έχουν αναμιχθεί κατά τρόπο παράνομο, κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος άρθρου, ο υπεύθυνος παραγωγός, συλλέκτης, μεταφορέας ή διαχειριστής επικίνδυνων αποβλήτων διασφαλίζει ότι πραγματοποιείται διαχωρισμός, εφόσον είναι τεχνικώς εφικτό και αναγκαίο για τη συμμόρφωση προς τις διατάξεις του άρθρου 10.

(β) Όταν ο διαχωρισμός δεν είναι αναγκαίος σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (α) ανωτέρω, ο υπεύθυνος παραγωγός, συλλέκτης, μεταφορέας ή διαχειριστής επικίνδυνων αποβλήτων διασφαλίζει ότι τα ανάμικτα απόβλητα υποβάλλονται σε επεξεργασία σε εγκατάσταση που έχει λάβει άδεια σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 24 και 25 για την επεξεργασία τέτοιου μείγματος.

Σήμανση, συλλογή και μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων

19.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 20, κατά τη συλλογή, μεταφορά και προσωρινή αποθήκευση τους, τα επικίνδυνα απόβλητα πρέπει να συσκευάζονται και να σημαίνονται κατάλληλα, σύμφωνα με τα ισχύοντα διεθνή πρότυπα και τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(2) Κάθε φορά που επικίνδυνα απόβλητα μεταφέρονται εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας, αυτά πρέπει να συνοδεύονται από έντυπο αναγνώρισης και παρακολούθησης μεταφοράς επικίνδυνων αποβλήτων, το οποίο περιέχει τα ενδεδειγμένα δεδομένα που εκτίθενται στο παράρτημα ΙΒ του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006. Το έντυπο δύναται να υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή.

(3) Το έντυπο που αναφέρεται στο εδάφιο (2) συμπληρώνεται από τον παραγωγό ή κάτοχο των επικίνδυνων αποβλήτων, από το πρόσωπο που μεταφέρει επικίνδυνα απόβλητα και από το πρόσωπο που προβαίνει στην ανάκτησης ή διάθεση επικίνδυνων αποβλήτων.

(4) Το συμπληρωμένο έντυπο αναγνώρισης και παρακολούθησης μεταφοράς επικίνδυνων αποβλήτων πρέπει να διατηρείται από τον παραγωγό ή κάτοχο των επικίνδυνων αποβλήτων, από το πρόσωπο που μεταφέρει επικίνδυνα απόβλητα και από το πρόσωπο που προβαίνει στη διάθεση ή ανάκτηση επικίνδυνων αποβλήτων για τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα που απαιτούνται για την τήρηση του μητρώου επικίνδυνων αποβλήτων, που προβλέπεται στο άρθρο 32(2) .

(5) Οι παραγωγοί ή κάτοχοι επικίνδυνων αποβλήτων, τα πρόσωπα που μεταφέρουν επικίνδυνα απόβλητα και τα πρόσωπα που επεξεργάζονται επικίνδυνα απόβλητα, διαβιβάζουν κατά το μήνα Μάρτιο κάθε έτους, καθώς και κάθε φορά που αυτό ζητείται από την αρμόδια αρχή, αντίγραφα των εντύπων αναγνώρισης και παρακολούθησης μεταφοράς επικίνδυνων αποβλήτων.

Επικίνδυνα απόβλητα παραγόμενα από νοικοκυριά

20.-(1) Έως την 1η Ιανουαρίου 2025, ο Υπουργός καθιερώνει χωριστή συλλογή για τα επικίνδυνα κλάσματα των αποβλήτων που παράγονται από τα νοικοκυριά, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα επικίνδυνα απόβλητα υποβάλλονται σε επεξεργασία σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 9 και 10 και δεν ρυπαίνουν άλλες ροές δημοτικών αποβλήτων.

(2) Οι διατάξεις των άρθρων 17, 18, 19 και 32 δεν εφαρμόζονται στα αναμειγμένα απόβλητα που παράγονται από νοικοκυριά.

(3) Οι διατάξεις των άρθρων 19 και 32 δεν εφαρμόζονται στα επιμέρους κλάσματα επικίνδυνων αποβλήτων που παράγονται από νοικοκυριά μέχρις ότου γίνουν δεκτά για συλλογή, διάθεση ή ανάκτηση από οργανισμό ή εταιρεία που έχει λάβει άδεια ή έχει καταχωρηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 24 και 25 ή του άρθρου 33, αντίστοιχα.

Διαχείριση αποβλήτων ορυκτελαίων

21.-(1) Χωρίς επηρεασμό των υποχρεώσεων που συνδέονται με τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων που προβλέπονται στα άρθρα 18 και 19, ο Υπουργός λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσει ότι -

(α) τα απόβλητα έλαια συλλέγονται χωριστά, εκτός αν η χωριστή συλλογή δεν είναι τεχνικά εφικτή λαμβανομένων υπόψη των ορθών πρακτικών·

(β) στην επεξεργασία των αποβλήτων ελαίων δίνεται προτεραιότητα στην αναγέννηση ή εναλλακτικά σε άλλες εργασίες ανακύκλωσης που προσφέρουν ισοδύναμο ή καλύτερο αποτέλεσμα, από περιβαλλοντική άποψη, από ότι η αναγέννηση, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 9 και 10·

(γ) τα απόβλητα έλαια με διαφορετικά χαρακτηριστικά δεν  αναμιγνύονται, ούτε αναμιγνύονται απόβλητα έλαια με άλλα είδη αποβλήτων ή άλλες ουσίες, αν η ανάμειξη αυτή εμποδίζει την αναγέννηση τους ή άλλη εργασία ανακύκλωσης με ισοδύναμο ή καλύτερο συνολικό περιβαλλοντικό αποτέλεσμα από ότι η αναγέννηση.

(2) Για τους σκοπούς της χωριστής συλλογής των αποβλήτων ελαίων και την ορθή επεξεργασία τους, το Υπουργικό Συμβούλιο εκδίδει Κανονισμούς, που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, καθορίζοντας πρόσθετα μέτρα, όπως τεχνικές απαιτήσεις, ευθύνη του παραγωγού, οικονομικά μέτρα ή εθελοντικές συμφωνίες.

(3) Ο Υπουργός, με διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, δύναται να καθορίσει -

(α) απαιτήσεις αναγέννησης των αποβλήτων ελαίων εφόσον αυτό είναι τεχνικώς εφικτό, και

(β) στις περιπτώσεις όπου εφαρμόζονται τα άρθρα 11 ή 12 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006, περιορισμούς της μεταφοράς αποβλήτων μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και των λοιπών κρατών μελών σε εγκαταστάσεις αποτέφρωσης ή συναποτέφρωσης, ώστε να δίνεται προτεραιότητα στην αναγέννηση των αποβλήτων ελαίων.

Οργανικά απόβλητα

22.-(1)(α) Τηρουμένων των διατάξεων των εδαφίων (2) και (3) του άρθρου 12, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023 τα οργανικά απόβλητα είτε διαχωρίζονται και ανακυκλώνονται στην πηγή είτε συλλέγονται χωριστά και δεν αναμιγνύονται με άλλα είδη αποβλήτων.

(β) Ο Υπουργός δύναται να επιτρέπει την κοινή με τα οργανικά απόβλητα συλλογή αποβλήτων με παρόμοιες ιδιότητες βιοαποδόμησης και κομποστοποίησης σύμφωνων με τα σχετικά ευρωπαϊκά πρότυπα ή ενδεχόμενα ισοδύναμα εθνικά πρότυπα για τις συσκευασίες που μπορούν να ανακτηθούν μέσω κομποστοποίησης και βιοαποδόμησης.

(2) Ο Υπουργός λαμβάνει κατάλληλα μέτρα σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 9 και 10 προκειμένου-

(α) να ενθαρρύνει την ανακύκλωση, περιλαμβανομένων της κομποστοποίησης και της χώνευσης, των οργανικών αποβλήτων κατά τρόπο που να διασφαλίζει υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής προστασίας και να οδηγεί σε εξερχόμενο υλικό που πληροί τα σχετικά πρότυπα υψηλής ποιότητας·

(β) να ενθαρρύνει την οικιακή κομποστοποίηση· και

(γ) να προωθήσει τη χρήση υλικών παραγόμενων από οργανικά απόβλητα.

Απόβλητα Υδραργύρου

22Α.-(1) Η διαχείριση αποβλήτων υδραργύρου και αποβλήτων ενώσεων υδραργύρου που προέρχονται από οποιεσδήποτε μεγάλες πηγές που αναφέρονται στις παραγράφους α), β), γ) και δ) του Άρθρου 11 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/852 γίνεται με τρόπο που δεν οδηγεί σε οποιαδήποτε ανάκτηση υδραργύρου.

(2) Επιπροσθέτως των διατάξεων του Άρθρου 13 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/852 σχετικά με την προσωρινή αποθήκευση αποβλήτων υδραργύρου, για τα απόβλητα υδραργύρου ισχύουν επίσης οι διατάξεις του άρθρου 19.

(3) Οικονομικοί φορείς που δραστηριοποιούνται στους βιομηχανικούς κλάδους που αναφέρονται στο Άρθρο 11 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/852, αποστέλλουν κάθε έτος μέχρι και τις 31 Μαΐου στον Διευθυντή τα δεδομένα και πιστοποιητικά που αναφέρονται στο Άρθρο 12 του εν λόγω Κανονισμού.

(4) Πρόσωπα που αναλαμβάνουν την προσωρινή αποθήκευση, είτε τη μετατροπή και κατά περίπτωση στερεοποίηση, είτε αναλαμβάνουν τη μόνιμη αποθήκευση αποβλήτων υδραργύρου που έχουν υποστεί μετατροπή και κατά περίπτωση στερεοποίηση αποβλήτων υδραργύρου, τηρούν μητρώα σύμφωνα με τις διατάξεις του Άρθρου 14 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/852.

(5) Οι οδοντίατροι και οι διαχειριστές οδοντιατρικών εγκαταστάσεων υποβάλλουν ηλεκτρονικά στο Διευθυντή δεδομένα και πιστοποιητικά για την τήρηση των υποχρεώσεών τους σύμφωνα με τον Κανονισμό 10 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Μαΐου 2017 για τον υδράργυρο και για την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1102/2008.