ΜΕΡΟΣ VI ΤΑΜΕΙΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΘΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΝΟΜΟΥ
Ίδρυση Ταμείου Στήριξης Θυμάτων

62.-(1) Ιδρύεται Ταμείο Στήριξης Θυμάτων, που τελεί υπό τον έλεγχο και την εποπτεία του Υπουργείου Εσωτερικών, στο οποίο κατατίθενται όλα τα έσοδα που προέρχονται από την εφαρμογή του άρθρου 20 καθώς από χορηγίες, εισφορές, δωρεές και κληροδοτήματα. Η διαχείριση του Ταμείου θα καθορίζεται με κανονισμούς που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 71 του παρόντος Νόμου.

(2) Το Ταμείο Στήριξης Θυμάτων διαθέτει τους πόρους του, για:

(α) την παροχή αποζημιώσεων στα θύματα που για οποιοδήποτε λόγο δεν μπορούν να αποζημιωθούν από τους δράστες των αδικημάτων που διαπράχθηκαν εναντίον τους·

(β) την επιχορήγηση προγραμμάτων παροχής συνδρομής, στήριξης και νομικής αρωγής στα θύματα·

(γ) την επιχορήγηση προγραμμάτων πρόληψης και ενημέρωσης αναφορικά με την εμπορία προσώπων.

Βασικές αρχές που πρέπει να διέπουν τα πρωτόκολλα συνεργασίας

63. Οποιαδήποτε εμπλεκομένη υπηρεσία, για την καλύτερη εφαρμογή του παρόντος Νόμου και για σκοπούς προστασίας και στήριξης των θυμάτων, δύναται να συνάπτει πρωτόκολλο συνεργασίας με άλλη εμπλεκόμενη αρχή ή/και μη κυβερνητικό οργανισμό που διέπεται τουλάχιστον από τις πιο κάτω βασικές αρχές:

(α) Στόχο της συνεργασίας αποτελεί η πρόληψη καταπολέμησης των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο μέσω της παροχής στήριξης και προστασίας στα εν δυνάμει θύματα και στα θύματα και της επιτυχημένης δίωξης των δραστών των αδικημάτων∙

(β) διαφανή και σαφή καθορισμό των υποχρεώσεων των συνεργαζομένων μερών ως προς την επίτευξη του πιο πάνω στόχου∙

(γ) διαφανείς και σαφείς διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθούνται από τα μέρη που συνεργάζονται όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου·

(δ) την προστασία των προσωπικών δεδομένων των εν δυνάμει θυμάτων και των θυμάτων σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου του 2001, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται∙

(ε) το σεβασμό και την αξιοπρεπή μεταχείριση των εν δυνάμει θυμάτων και των θυμάτων σε όλα τα στάδια της διαδικασίας.

Πολυθεματική συντονιστική ομάδα

64.-(1) Εγκαθιδρύεται πολυθεματική συντονιστική ομάδα για την καταπολέμηση των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο, για την προστασία των θυμάτων και για τη λήψη όλων των κατάλληλων μέτρων για την αντιμετώπιση της εμπορίας και της εκμετάλλευσης προσώπων, της οποίας προεδρεύει ο Εθνικός Συντονιστής και η οποία απαρτίζεται από τα ακόλουθα πρόσωπα:

(α) το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ή εκπρόσωπό του,

(β) τον Αρχηγό της Αστυνομίας ή εκπρόσωπό του,

(γ) το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως ή εκπρόσωπό του,

(δ) το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών ή εκπρόσωπό του,

(ε) το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ή εκπρόσωπό του,

(στ) το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού ή εκπρόσωπό του,

(ζ) το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Υγείας ή εκπρόσωπό του,

(η) το Διευθυντή του Τμήματος Εργασίας, του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ή εκπρόσωπό του,

(θ) το Διευθυντή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, του Υπουργείου Εσωτερικών, ή εκπρόσωπό του,

(ι) το Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ή εκπρόσωπό του,

(ια) τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, του Υπουργείου Εσωτερικών, ή εκπρόσωπό του,

(ιβ) εκπρόσωπο του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας,

(ιγ) εκπρόσωπο της Ένωσης Δήμων Κύπρου,

(ιδ) από εκπροσώπους μέχρι και τεσσάρων μη κυβερνητικών οργανισμών που καθορίζονται από τον Εθνικό Συντονιστή, ένας εκ των οποίων να ασχολείται απαραίτητα με την παροχή στήριξης στα θύματα, η θητεία των οποίων είναι διάρκειας δύο (2) ετών:

Νοείται ότι, με τη λήξη της θητείας τους, ο Εθνικός Συντονιστής καθορίζει τους μη κυβερνητικούς οργανισμούς που θα συμμετέχουν στην πολυθεματική συντονιστική ομάδα για τα επόμενα δύο (2) έτη:

Νοείται περαιτέρω ότι, για τον καθορισμό των μη κυβερνητικών οργανισμών που συμμετέχουν στην πολυθεματική συντονιστική ομάδα, ο Εθνικός Συντονιστής λαμβάνει υπόψη τη δράση και το έργο τους∙

(2) Καθήκοντα και αρμοδιότητες της πολυθεματικής συντονιστικής ομάδας αποτελούν:

(α) Η αναθεώρηση ή η τροποποίηση του εκάστοτε Εθνικού Σχεδίου Δράσης, το οποίο εγκρίνεται από το Υπουργικό Συμβούλιο για:

(i) Την καταπολέμηση και αποτελεσματική καταστολή των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο,

(ii) τον έγκαιρο εντοπισμό, την προστασία και υποστήριξη των θυμάτων κατά την έννοια του παρόντος Νόμου και την κοινωνική τους επανένταξη·

(iii) την πρόληψη των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας αναφορικά με τα αδικήματα που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των θυμάτων∙

(iv) τη συνεργασία με τις χώρες καταγωγής ή τις χώρες διέλευσης ή άλλες χώρες προορισμού των θυμάτων για την ανάπτυξη των δυνατοτήτων καταπολέμησης των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο και της προστασίας των θυμάτων, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές περιφερειακό επίπεδο.

(β) η παρακολούθηση της υλοποίησης και η εσωτερική αξιολόγηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης·

(γ) η λήψη μέτρων για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή, την παρακολούθηση και αξιολόγηση του εθνικού μηχανισμού αναφοράς των θυμάτων∙

(δ) η συλλογή, ανταλλαγή πληροφοριών, στοιχείων και στατιστικών δεδομένων μεταξύ των μελών της αναφορικά με τα αδικήματα που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο και την προστασία των θυμάτων∙

(ε) η σύνταξη εγχειριδίων και εκπαιδευτικού υλικού για τις καλές πρακτικές που πρέπει να ακολουθούνται από όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες και μη κυβερνητικούς οργανισμούς για την προστασία των θυμάτων∙

(στ) η υποβολή προτάσεων για τροποποίηση του παρόντος Νόμου ή άλλων σχετικών με αυτόν νομοθεσιών, όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο∙

(ζ) η διοργάνωση σεμιναρίων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους λειτουργούς των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και των μη κυβερνητικών οργανώσεων∙

(η) η ανάληψη και διοργάνωση άλλων δράσεων για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας ειδικότερα με τα θέματα ισότητας, και καταπολέμησης οποιασδήποτε διάκρισης, λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, χρώματος, θρησκείας και γενικότερα για τα θέματα που άπτονται του παρόντος Νόμου στο βαθμό που τα αναφερόμενα δεν παρέχονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης∙

(θ) η ετοιμασία και συζήτηση πρωτοκόλλων συνεργασίας μεταξύ των μη κυβερνητικών οργανώσεων και οποιασδήποτε από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες κατά την έννοια του παρόντος Νόμου∙

(ι) η παρακολούθηση και μελέτη των διεθνών εξελίξεων και του διεθνούς δικαίου στους τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Νόμου.

(3) Η πολυθεματική συντονιστική ομάδα συντάσσει ετήσια έκθεση την οποία υποβάλλει στο Υπουργικό Συμβούλιο μέσω του Εθνικού Συντονιστή, αναφορικά με την εφαρμογή του παρόντος Νόμου και την κατάσταση που επικρατεί τόσο στη Δημοκρατία όσο και σε διεθνές επίπεδο σε σχέση με το αντικείμενο του παρόντος Νόμου, μαζί με την οποία υποβάλλει προς το Υπουργικό Συμβούλιο το αναθεωρημένο κάθε φορά Εθνικό Σχέδιο Δράσης για αντιμετώπιση της εμπορίας και εκμετάλλευσης προσώπων προς έγκριση. Η ετήσια έκθεση και το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Δράσης, όταν εγκριθούν από το Υπουργικό Συμβούλιο, κατατίθενται στη Βουλή των Αντιπροσώπων για σκοπούς ενημέρωσης.

(4) Ο Εθνικός Συντονιστής, όταν το κρίνει απαραίτητο, δύναται να προσκαλεί στις συνεδριάσεις της πολυθεματικής συντονιστικής ομάδας εκπροσώπους, εμπειρογνώμονες και ειδικούς άλλων κρατικών υπηρεσιών, τοπικών αρχών και άλλων οργανισμών ή φορέων.

Διαδικασίες και δομές της πολυθεματικής συντονιστικής ομάδας

65.-(1) Η πολυθεματική συντονιστική ομάδα συνέρχεται τακτικά και σε ολομέλεια κάθε τρεις μήνες ή τουλάχιστον τρεις φορές το χρόνο.

(2) Η πολυθεματική συντονιστική ομάδα δύναται να συνέρχεται και σε έκτακτη βάση οποτεδήποτε αυτό κρίνεται απαραίτητο από τον Εθνικό Συντονιστή, για σοβαρούς, έκτακτους και επείγοντες λόγους.

(3) Η πολυθεματική συντονιστική ομάδα δύναται να συγκροτηθεί σε ομάδες εργασίας με πιο εξειδικευμένο η κάθε μια αντικείμενο για τη αποτελεσματικότερη λειτουργία της, οι οποίες δύνανται να συνέρχονται σε τακτική και έκτακτη βάση.

(4) Ομάδες εργασίας οι οποίες συγκροτούνται δυνάμει του εδαφίου (3) του παρόντος άρθρου καθορίζουν την εμπλεκόμενη υπηρεσία η οποία θα τις συντονίζει και θα τις συγκαλεί.

(5) Οι ομάδες εργασίας ενημερώνουν την πολυθεματική συντονιστική ομάδα για τις εργασίες, αποφάσεις και πρακτικά μέτρα που λαμβάνουν αναφορικά με την εφαρμογή του παρόντος Νόμου κατά τις τακτικές συνεδριάσεις της τελευταίας.

Εθνικός Συντονιστής

66. Ο Εθνικός Συντονιστής προεδρεύει των συνεδριάσεων της πολυθεματικής συντονιστικής ομάδας και έχει αρμοδιότητα και καθήκον να:

(α) συγκαλεί τις τακτικές και έκτακτες συνεδριάσεις της πολυθεματικής συντονιστικής ομάδας ή συγκεκριμένης ομάδας εργασίας, όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο∙

(β) συγκαλεί, οποτεδήποτε κρίνει σκόπιμο, συναντήσεις με τους Υπουργούς ή τους Γενικούς Διευθυντές των Υπουργείων στις οποίες υπάγονται οποιεσδήποτε εμπλεκόμενες υπηρεσίες καθώς και του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και του Αρχηγού της Αστυνομίας·

(γ) συντονίζει και παρακολουθεί την εφαρμογή και υλοποίηση των μέτρων και δράσεων οι οποίες αποφασίζονται στο πλαίσιο της πολυθεματικής συντονιστικής ομάδας και στο εθνικό σχέδιο δράσης∙

(δ) εκπροσωπεί την πολυθεματική συντονιστική ομάδα στο Υπουργικό Συμβούλιο οποτεδήποτε συζητούνται θέματα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Νόμου∙

(ε) υποβάλλει στο Υπουργικό Συμβούλιο, για συζήτηση και λήψη αποφάσεων, την ετήσια έκθεση της πολυθεματικής συντονιστικής ομάδας και το εθνικό σχέδιο δράσης∙

(στ) εκπροσωπεί την πολυθεματική συντονιστική ομάδα, όπου αυτό είναι απαραίτητο, σε διμερείς επαφές σε σχέση με τα θέματα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Νόμου με εκπροσώπους άλλων κρατών ή διεθνών οργανισμών∙

(ζ) υποβάλλει σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 20 της Οδηγίας 2011/36/ΕΕ τις απαιτούμενες πληροφορίες στο Συντονιστή Δράσης κατά της Εμπορίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάθε δύο έτη.

Ανεξάρτητος εξωτερικός αξιολογητής

67.-(1) Ο Εθνικός Συντονιστής, αναθέτει κάθε τρία χρόνια και για περίοδο τριών ετών, σε ανεξάρτητο εξωτερικό αξιολογητή ο οποίος αποτελεί ισοδύναμο μηχανισμό του εθνικού εισηγητή που καθορίζεται στο άρθρο 19 της Οδηγίας 2011/36/ΕΚ, ο οποίος καθορίζεται μετά από προκήρυξη σχετικών προσφορών, για την άσκηση των λειτουργιών που ορίζονται στο παρόν άρθρο.

(2) Οι όροι και οι προϋποθέσεις των προσφορών, καθώς και οι συγκεκριμένοι όροι εντολής του ανεξάρτητου εξωτερικού αξιολογητή, συζητούνται και αποφασίζονται στο πλαίσιο της πολυθεματικής συντονιστικής ομάδας.

(3) Ο ανεξάρτητος εξωτερικός αξιολογητής είναι ανεξάρτητος θεσμός ή οργανισμός ή πρόσωπο με εξειδίκευση και δέουσα εμπειρία στα θέματα εμπορίας προσώπων, ο οποίος-

(α) διεξάγει εκτιμήσεις σχετικά με τις τάσεις ως προς την εμπορία προσώπων τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο·

(β) σταθμίζει και αξιολογεί τα αποτελέσματα των ενεργειών της Δημοκρατίας κατά της εμπορίας προσώπων κατά την εφαρμογή του παρόντος Νόμου και την υλοποίηση του σχεδίου δράσης, μέσω, μεταξύ άλλων, της συγκέντρωσης στατιστικών στοιχείων σε στενή συνεργασία με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες και σχετικούς μη κυβερνητικούς οργανισμούς·

(γ) υποβάλλει αναφορές με τα αποτελέσματα των αξιολογήσεών του και τις εισηγήσεις του αναφορικά με επιπρόσθετα ή άλλα μέτρα που πρέπει να ληφθούν.

Εκπαίδευση κρατικών λειτουργών και δικαστών

68.-(1) Η Δημοκρατία έχει υποχρέωση παραχώρησης των αναγκαίων πόρων προς τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες για την τακτική εκπαίδευση και κατάρτιση των λειτουργών τους, οι οποίοι εμπλέκονται σε οποιαδήποτε προβλεπομένη από τον παρόντα Νόμο διαδικασία ή έρχονται σε επαφή με άλλο τρόπο με τα θύματα ή τα δυνητικά θύματα, με ιδιαίτερη έμφαση στις ανάγκες των ιδιαίτερα ευάλωτων θυμάτων.

(2) Η Δημοκρατία έχει υποχρέωση παραχώρησης των αναγκαίων πόρων για την εκπαίδευση και κατάρτιση των δικαστών και λειτουργών των δικαστηρίων καθώς επίσης και των δικηγόρων, στα θέματα που ρυθμίζει ο παρών Νόμος.

Πρόληψη και ενημέρωση

69.-(1) Ο Εθνικός Συντονιστής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και τις προξενικές αρχές της Δημοκρατίας στο εξωτερικό, παραχωρούν ενημερωτικό υλικό σε υπηκόους τρίτων χωρών που εκδηλώνουν ενδιαφέρον να εισέλθουν στη Δημοκρατία, αναφορικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη νόμιμη μετανάστευση των υπηκόων τρίτων χωρών στη Δημοκρατία και τους κινδύνους που εμπεριέχονται στη λαθρομετανάστευση και ιδιαίτερα τους κινδύνους αναφορικά με την εμπορία και εκμετάλλευση προσώπων.

(2) Η πολυθεματική συντονιστική ομάδα:

(α) Οργανώνει εκστρατείες ενημέρωσης στη Δημοκρατία αναφορικά με την εμπορία και εκμετάλλευση προσώπων, καθώς και για τις προϋποθέσεις και τους όρους παραχώρησης αδειών διαμονής σε υπηκόους τρίτων χωρών στη Δημοκρατία, τα δικαιώματά τους και τους μηχανισμούς που έχουν στη διάθεσή τους για καταγγελία φαινομένων εκμετάλλευσης τους κατά την έννοια του παρόντος Νόμου∙

(β) εκδίδει ενημερωτικά φυλλάδια για το φαινόμενο της εμπορίας και εκμετάλλευσης προσώπων που αποτείνονται τόσο σε ευάλωτες στην εκμετάλλευση ομάδες προσώπων, σε ιδιωτικά γραφεία εξευρέσεως εργασίας όσο και στην ευρύτερη κοινωνία και ιδιαίτερα στα παιδιά∙

(γ) μεριμνά για την ενημέρωση και την εκπαίδευση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης αναφορικά με την εμπορία και εκμετάλλευση προσώπων∙

(δ) οργανώνει εκστρατείες και λαμβάνει μέτρα για τη διαπαιδαγώγηση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για αποθάρρυνση της ζήτησης που ευνοεί όλες τις μορφές εκμετάλλευσης προσώπων, ιδιαίτερα των γυναικών και παιδιών·

(ε) προβαίνει σε όλες τις κατάλληλες ενέργειες και μέσω του διαδικτύου, όπως ενημερωτικές εκστρατείες και εκστρατείες ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης, προγράμματα έρευνας και εκπαίδευσης, σε συνεργασία με μη κυβερνητικούς οργανισμούς και άλλους ενδιαφερομένους φορείς, με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και τον περιορισμό του κινδύνου που υφίσταται για τα άτομα, και ιδιαίτερα τα παιδιά, να πέσουν θύματα εμπορίας και εκμετάλλευσης ανθρώπων.

Διμερείς συμφωνίες

70. Η Δημοκρατία μεριμνά για τη σύναψη διμερών συμβάσεων με τις κυριότερες χώρες καταγωγής των θυμάτων ή με χώρες καταγωγής υψηλού κινδύνου για συνεργασία:

(α) Στην καταπολέμηση των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο∙

(β) στην προστασία και κοινωνική επανένταξη των θυμάτων και των οικογενειών τους είτε στη Δημοκρατία ή σε περίπτωση επαναπατρισμού τους στη χώρα καταγωγής∙

(γ) στην ανταλλαγή πληροφοριών, στοιχείων και δεδομένων αναφορικά με την εμπορία και εκμετάλλευση προσώπων και την κακοποίηση παιδιών∙

(δ) στην ενημέρωση των θυμάτων ή των πιθανών θυμάτων αναφορικά με τη νόμιμη μετανάστευση και τους κινδύνους που εμπεριέχει η παράνομη μετανάστευση.