51. Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος εφαρμόζονται επιπρόσθετα των διατάξεων των άρθρων 42 μέχρι 50 του παρόντος Μέρους, ειδικά για θύματα που είναι ευρωπαίοι πολίτες ή υπήκοοι τρίτης χώρας.
52.- (1) Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 58, κανένα μέτρο επαναπατρισμού δεν λαμβάνεται εναντίον:
(α) πολίτη της Ένωσης ή μέλους της οικογένειάς του οποιασδήποτε υπηκοότητας σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής δυνάμει του περί του Δικαιώματος των Πολιτών της Ένωσης και των Μελών των Οικογενειών τους να Κυκλοφορούν και να Διαμένουν Ελεύθερα στη Δημοκρατία Νόμου του 2007, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται ή
(β) υπήκοου τρίτης χώρας, ανεξάρτητα από το κατά πόσο έχει νόμιμη ή παράνομη διαμονή στη Δημοκρατία δυνάμει του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται,
από τη στιγμή που οποιαδήποτε εμπλεκόμενη υπηρεσία εντοπίσει ή με οποιοδήποτε τρόπο ενημερωθεί αναφορικά με την πιθανότητα το εν λόγω πρόσωπο να είναι θύμα κατά την έννοια του παρόντος Νόμου και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναγνώρισής του ως θύμα ή τη λήξη της προθεσμίας περίσκεψης που προβλέπεται στο άρθρο 45 ή τη μη ανανέωση ή ακύρωση ή ανάκληση της άδειας παραμονής ή της βεβαίωσης εγγραφής, που παρέχεται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 55, ανάλογα με την περίπτωση.
(2) Οποιοσδήποτε λειτουργός εμπλεκόμενης υπηρεσίας ο οποίος εντοπίζει ή ενημερώνεται με οποιοδήποτε τρόπο αναφορικά με πρόσωπο που εμπίπτει στις κατηγορίες του εδαφίου (1), για το οποίο υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύεται ότι αποτελεί θύμα κατά την έννοια του παρόντος Νόμου, ενημερώνει πάραυτα τον Υπουργό έτσι ώστε να αποτραπεί η έκδοση διαταγμάτων απέλασης εναντίον του σε περίπτωση που κατά τα άλλα συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος επαναπατρισμού του.
(3) Σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο παρά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου εκδόθηκε διάταγμα επαναπατρισμού και κράτησης εναντίον προσώπου που εμπίπτει στις κατηγορίες του εδαφίου (1), η εκτέλεση του διατάγματος επαναπατρισμού και κράτησης αναστέλλεται μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξακρίβωσης της ταυτότητάς του ως θύμα.
53.-(1) Ο Υπουργός, παραχωρεί ατελώς, σε υπήκοο τρίτης χώρας ο οποίος είναι θύμα, ακόμα και αν αυτός εισήλθε ή διαμένει παράνομα στη Δημοκρατία, προσωρινή άδεια παραμονής με σκοπό να του παραχωρηθεί προθεσμία περίσκεψης η οποία να του επιτρέπει να συνέλθει και να ξεφύγει από την επιρροή των δραστών των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο, ώστε να μπορεί να λάβει απόφαση, με πλήρη επίγνωση των δικαιωμάτων του, κατά πόσο επιθυμεί να συνεργαστεί με τις διωκτικές αρχές στην ποινική διαδικασία:
(2) Σε περίπτωση που το θύμα είναι Ευρωπαίος πολίτης, ο Διευθυντής, παραχωρεί σε αυτό ατελώς, βεβαίωση εγγραφής περιορισμένης ισχύος, για το σκοπό που περιγράφεται στο εδάφιο (1) του παρόντος άρθρου.
(3) Στην περίπτωση που το θύμα είναι παιδί, η προσωρινή άδεια παραμονής που χορηγείται δυνάμει του εδαφίου (1) ανωτέρω και η βεβαίωση εγγραφής που χορηγείται δυνάμει του εδαφίου (2) ανωτέρω για περίσκεψη, είναι διάρκειας τουλάχιστον δύο μηνών και δύνανται να ανανεώνονται, επίσης ατελώς, με απόφαση του Υπουργού εφόσον κρίνει αυτό σκόπιμο, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη το συμφέρον του παιδιού.
(4) Κατά τη διάρκεια ισχύος της προσωρινής άδειας παραμονής ή βεβαίωσης εγγραφής για περίσκεψη, το θύμα έχει πρόσβαση στα δικαιώματα που προβλέπονται στο άρθρο 47 του παρόντος Νόμου.
(5) Τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 20 και 21 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η προσωρινή άδεια παραμονής ή η βεβαίωση εγγραφής για περίσκεψη, δεν δημιουργεί δικαίωμα παραμονής δυνάμει του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου ή του περί του Δικαιώματος των Πολιτών της Ένωσης και των Μελών των Οικογενειών τους να Κυκλοφορούν και να Διαμένουν Ελεύθερα στη Δημοκρατία Νόμου του 2007, όπως αυτοί εκάστοτε τροποποιούνται ή αντικαθίστανται, ανάλογα με την περίπτωση.
(6) Ο Υπουργός, δύναται οποτεδήποτε να ανακαλέσει την προσωρινή άδεια παραμονής ή βεβαίωση εγγραφής για περίσκεψη, εφόσον οι διωκτικές αρχές τον ενημερώσουν ότι το συγκεκριμένο θύμα επανασυνέδεσε ενεργώς, εκουσίως και ιδία πρωτοβουλία τις σχέσεις του με τους δράστες των αδικημάτων που προβλέπονται στο Μέρος ΙΙ του παρόντος Νόμου ή για λόγους σχετικούς με τη δημόσια τάξη ή την εθνική ασφάλεια.
(7) Κατά τη διάρκεια ισχύος της προσωρινής άδειας παραμονής ή βεβαίωσης εγγραφής για περίσκεψη, τα ταξιδιωτικά έγγραφα του θύματος, κατόπιν συγκατάθεσης αυτού, παραδίδονται στην Αστυνομία η οποία τα επιστρέφει όποτε το θύμα το ζητήσει και εφόσον αυτά δεν είναι απαραίτητα στις διωκτικές αρχές για τους σκοπούς οποιασδήποτε ποινικής διαδικασίας.
54.- (1) Πριν την έκδοση και κατά τη διάρκεια ισχύος της προσωρινής άδειας παραμονής ή βεβαίωσης εγγραφής ή βεβαίωσης αναγνώρισης για περίσκεψη, ανεξαρτήτως του κατά πόσο επιθυμεί να συνεργαστεί με τις διωκτικές αρχές, το θύμα έχει τα δικαιώματα που καθορίζονται στο άρθρο 47 του παρόντος Νόμου.
(2) Η ισχύς της προσωρινής άδειας παραμονής για περίσκεψη, δεν επηρεάζει το δικαίωμα υπηκόου τρίτης χώρας να αιτηθεί άσυλο δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται.
55.-(1) Κατά τη λήξη της προσωρινής άδειας παραμονής ή της βεβαίωσης εγγραφής για περίσκεψη ή νωρίτερα, οι διωκτικές αρχές ενημερώνουν τον Υπουργό κατά πόσο το θύμα έχει επιδείξει σαφή βούληση συνεργασίας.
(2) Σε τέτοια περίπτωση ο Υπουργός, εφόσον ικανοποιηθεί κατόπιν ενημέρωσης από τις διωκτικές αρχές ότι:
(α) είναι σκόπιμο να παραταθεί η παραμονή του προσώπου αυτού στη Δημοκρατία, προς διευκόλυνση της έρευνας ή της δικαστικής διαδικασίας,
(β) το εν λόγω πρόσωπο έχει διακόψει κάθε σχέση με τους υπόπτους για τη διάπραξη των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο και
(γ) εφόσον τίθενται σε ισχύ οι διατάξεις του εδαφίου (1) του άρθρου 43,
παραχωρεί, ατελώς, άδεια προσωρινής παραμονής ή βεβαίωση εγγραφής, διάρκειας ισχύος τουλάχιστον έξι μηνών, με την επιφύλαξη λόγων που συνδέονται με τη δημόσια τάξη και την εθνική ασφάλεια, η οποία ανανεώνεται, ατελώς, εφόσον εξακολουθούν να συντρέχουν οι εν λόγω προϋποθέσεις.
(3) Οι κάτοχοι της πιο πάνω προσωρινής άδειας παραμονής ή βεβαίωσης εγγραφής που εκδίδονται δυνάμει του εδαφίου (2) του παρόντος άρθρου ή της βεβαίωσης αναγνώρισης που εκδίδεται δυνάμει του εδαφίου (4) του άρθρου 46 του παρόντος Νόμου, έχουν τα δικαιώματα που καθορίζονται στο παρόν Μέρος.
56.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (3) του άρθρου 42, η προσωρινή άδεια παραμονής ή η βεβαίωση εγγραφής που εκδίδονται δυνάμει του εδαφίου (2) του άρθρου 55, δύνανται να μην ανανεώνονται από τον Υπουργό, εφόσον δεν πληρούνται πλέον οι προϋποθέσεις του εδαφίου (1) του άρθρου 55 ή εφόσον η ποινική διαδικασία έχει περατωθεί με απόφαση αρμόδιου Δικαστηρίου, νοουμένου ότι μετά από εξατομικευμένη αξιολόγηση των διωκτικών αρχών και των ιατρικών υπηρεσιών διαπιστώνεται ότι είναι ασφαλής και προς το συμφέρον του θύματος η επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του, ως μόνιμη λύση κοινωνικής επανένταξης και αποκατάστασής του:
(2) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (1), η προσωρινή άδεια παραμονής ή η βεβαίωση εγγραφής, που εκδίδονται δυνάμει του εδαφίου (2) του άρθρου 49 του παρόντος Νόμου, δύνανται να ανακαλούνται από τον Υπουργό, εφόσον δεν συντρέχουν πλέον οι προϋποθέσεις του εν λόγω άρθρου, και ειδικότερα στις πιο κάτω περιπτώσεις:
(α) Εάν το θύμα επανασυνδέσει τις σχέσεις του ενεργά, εκούσια και ιδία πρωτοβουλία με τους ύποπτους διάπραξης των ποινικών αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο
(β) εάν οι διωκτικές ή άλλες εμπλεκόμενες υπηρεσίες κρίνουν ότι η συνεργασία του θύματος είναι δόλια ή ότι η καταγγελία του είναι δόλια ή καταχρηστική
(γ) όταν το θύμα παύσει να συνεργάζεται
(δ) όταν οι αρμόδιες αρχές αποφασίσουν να σταματήσουν την ποινική διαδικασία·
(ε) για λόγους δημοσίου συμφέροντος και ασφάλειας.
(3) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις των εδαφίων (1) και (2) και τηρουμένων των διατάξεων τόσο του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, όσο και του περί του Δικαιώματος των Πολιτών της Ένωσης και των Μελών των Οικογενειών τους να Κυκλοφορούν και να Διαμένουν Ελεύθερα στη Δημοκρατία Νόμου του 2007, όπως αυτοί εκάστοτε τροποποιούνται ή αντικαθίστανται, ο Υπουργός δύναται να παραχωρεί σε θύμα που είναι υπήκοος τρίτης χώρας ή Ευρωπαίος πολίτης, ακόμα και αν δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του παρόντος Νόμου, προσωρινή άδεια παραμονής ή, κατά περίπτωση, βεβαίωση εγγραφής περιορισμένης ισχύος, εφόσον κρίνει, μετά από την υποβολή σχετικών εξατομικευμένων αξιολογήσεων αναφορικά με την κατάσταση του θύματος από οποιαδήποτε εμπλεκόμενη υπηρεσία, ότι είναι προς το συμφέρον και την προστασία του θύματος η παραχώρηση άδειας παραμονής ή βεβαίωσης εγγραφής περιορισμένης ισχύος στη Δημοκρατία για ανθρωπιστικούς ή οποιουσδήποτε άλλους λόγους.
57.-(1) Οποιοδήποτε θύμα κατέχει προσωρινή άδεια παραμονής ή βεβαίωση εγγραφής εκδιδόμενες δυνάμει του εδαφίου (2) του άρθρου 55 του παρόντος Νόμου ή, όπου εφαρμόζεται, βεβαίωση αναγνώρισης εκδιδόμενη δυνάμει του εδαφίου (4) του άρθρου 46 του παρόντος Νόμου, έχει τα δικαιώματα που καθορίζονται στο άρθρο 47 και επιπρόσθετα έχει τα ακόλουθα δικαιώματα:
(α) Πρόσβαση στην αγορά εργασίας μέσω των Γραφείων των Δημόσιων Υπηρεσιών Απασχόλησης, με τον ίδιο τρόπο όπως και οι Κύπριοι πολίτες·
(β) πρόσβαση στην επαγγελματική κατάρτιση και εκπαίδευση που παρέχει η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις των Σχεδίων της, καθώς και των εκάστοτε σε ισχύ εθνικών διαδικασιών και αποφάσεων πολιτικής του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, αναφορικά με την απασχόληση, κατάρτιση και εκπαίδευση·
(γ) πρόσβαση σε προγράμματα ή συστήματα που παρέχονται από το κράτος ή από μη κυβερνητικούς οργανισμούς που έχουν πρωτόκολλο συνεργασίας ή ειδικές συμφωνίες με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες της Δημοκρατίας, ανάλογα με την περίπτωση, που στόχο έχουν την αποκατάσταση της κοινωνικής ζωής των θυμάτων, τα οποία δυνατό να περιλαμβάνουν μαθήματα βελτίωσης των επαγγελματικών τους ικανοτήτων ή προετοιμασία της υποστηριζόμενης επιστροφής τους στη χώρα καταγωγής τους.
58.-(1) Ο Υπουργός, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις των διωκτικών αρχών, του Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, του Διευθυντή των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και των ιατρικών υπηρεσιών, καθώς και του ίδιου του παιδιού, ανάλογα με την ηλικία και τον βαθμό ωριμότητάς του, δύναται vα διατάξει την επιστρoφή παιδιού θύματος μόνο σε περίπτωση που μετά από εξατομικευμένη αξιολόγηση κινδύνου και ασφάλειας, αυτό είναι προς το συμφέρον του παιδιού.
(2) Ο Υπουργός, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις των διωκτικών αρχών, του Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και των ιατρικών υπηρεσιών, καθώς και του ίδιου του παιδιού, ανάλογα με την ηλικία και το βαθμό ωριμότητάς του, δύναται να διατάξει την επιστροφή ασυνόδευτου παιδιού στη χώρα καταγωγής του ή σε άλλη χώρα στην οποία έχει το δικαίωμα μόνιμης διαμονής, πoυ είvαι διατεθειμένη vα τo δεχτεί ή σε τρίτη χώρα για σκοπούς οικογενειακής επανένωσης. Η επιστροφή του ασυνόδευτου ανηλίκου γίνεται μόνο σε περίπτωση που διασφαλίζεται ότι, κατά την άφιξή τoυ στην εν λόγω χώρα είναι διαθέσιμη κατάλληλη υποδοχή και φροντίδα, ανάλογα με τις ανάγκες τoυ ασυνόδευτου ανηλίκου, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και τo βαθμό αvεξαρτησίας του, η οποία παρέχεται από τους γovείς ή άλλoυς εvήλικες πoυ νόμιμα ασκούν την κηδεμονία του ανηλίκου.
(3) Ο Υπουργός, για το σκοπό της επιστρoφής ασυνόδευτου παιδιού, δύναται να συvεργάζεται:
(α) Με μέλη της oικoγέvειάς τoυ ασυνόδευτου παιδιού, είτε στη χώρα καταγωγής τoυ αvήλικoυ είτε σε χώρα όπoυ διαμέvoυv τα μέλη αυτά, με στόχο την οικογενειακή επανένωση
(β) με τις αρχές της χώρας καταγωγής του ασυνόδευτου παιδιού, vooυμέvoυ ότι αυτός δεν είναι αιτητής ασύλου ή με τις αρχές άλλης χώρας, πρoς τo σκoπό της εξεύρεσης κατάλληλης και διαρκούς λύσης
(γ) με διεθνείς οργανισμούς που έχουν ως στόχο τους την προστασία των ανηλίκων και που ήδη διαδραματίζουν εvεργό ρόλo στo vα συμβουλεύουν κυβερνήσεις για τις κατευθυντήριες γραμμές, σχετικά με το χειρισμό των περιπτώσεων των ασυvόδευτων αvήλικων
(δ) όπoυ αυτό εvδείκvυται, με μη κυβερvητικούς οργανισμούς προς το σκοπό της διαπίστωσης της διαθεσιμότητας διευκoλύvσεωv υπoδoχής και φρovτίδας στη χώρα στηv oπoία θα επιστρέψει τo παιδί.
59.-(1) Σε περίπτωση που το θύμα δεν έχει στην κατοχή του οποιοδήποτε έγγραφο δηλωτικό της ταυτότητάς του, λόγω της θυματοποίησής του, η Αστυνομία σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές της χώρας καταγωγής, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο, με την επιφύλαξη των διατάξεων του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται, μεριμνά για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων ή άλλων εγγράφων δηλωτικών της ταυτότητάς του.
(2) Το θύμα υποχρεούται να συνεργαστεί με την Αστυνομία για την εξασφάλιση των εγγράφων που αναφέρονται στο εδάφιο (1) ανωτέρω.
60. Ο Υπουργός Εσωτερικών, μετά από εξατομικευμένη αξιολόγηση των διωκτικών αρχών και των ιατρικών υπηρεσιών, διαπιστώνει ότι είναι ασφαλές και προς το συμφέρον του θύματος, η επιστροφή του στη χώρα καταγωγής, ως μόνιμη λύση κοινωνικής επανένταξης και αποκατάστασής του, αποφασίζει τον επαναπατρισμό του θύματος, ο οποίος είναι προτιμητέο να γίνεται εθελοντικά, και να:
(α) Γίνεται υπό συνθήκες σεβασμού, ασφάλειας, προστασίας και αξιοπρέπειας του θύματος:
(β) μην εμπερικλείει κινδύνους ως προς την επιτυχία οποιωνδήποτε νομικών διαδικασιών που σχετίζονται με το γεγονός ότι το πρόσωπο αυτό είναι θύμα, περιλαμβανομένων των διαδικασιών που κινεί το θύμα για καταβολή αποζημιώσεων δυνάμει του παρόντος Νόμου·
(γ) γίνεται σε συνεργασία με τη χώρα καταγωγής του, ούτως ώστε να αποφευχθεί η επαναθυματοποίησή του·
(δ) γίνεται στο πλαίσιο προγραμμάτων επαναπατρισμού που λειτουργούν σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο και τα οποία διασφαλίζουν την αποφυγή επαναθυματοποίησης καθώς επίσης και την επανένταξη των θυμάτων στην κοινωνία του κράτους που επαναπατρίζονται.