Συνοπτικός τίτλος

1. Ο παρών Νόμος δύναται να αναφέρηται ως ο περί Τοκιστών Νόμος του 1962.

Ερμηνεία

2. Εν τω παρόντι Νόμω, εκτός εάν άλλως προκύπτη εκ του κειμένου:

"εγγεγραμμένη επωνυμία" σημαίνει την επωνυμίαν υφ' ην, και "εγγεγραμμένη διεύθυνσις" σημαίνει την διεύθυνσιν εις ην, ο τοκιστής δικαιούται δυνάμει πιστοποιητικού εγγραφής εκδοθέντος δυνάμει του παρόντος Νόμου, να ενασκή την εργασίαν αυτού ως τοκιστής·

"επαγγελματική επωνυμία" σημαίνει την επωνυμίαν ή όνομα υφ' ο ενασκείται εργασία τις, είτε εν συνεταιρισμό) είτε άλλως πως·

"Έπαρχος" σημαίνει τον Έπαρχον της επαρχίας εν η ο τοκιστής έχει την έδραν της εργασίας αυτού'

"εταιρεία" σημαίνει νομικόν πρόσωπον ασκούν εργασίαν τοκιστού'

"Έφορος" σημαίνει τον Έφορον Τοκιστών εκάστης επαρχίας, τα καθήκοντα δε αυτού θα ασκή ο Έπαρχος ή τοιούτον έτερον πρόσωπον ως το Υπουργικόν Συμβούλιον ήθελε διορίσει.

"καθωρισμένος" σημαίνει καθωρισμένος υπό Κανονισμών θεσπισθησομένων δυνάμει του άρθρου 19 του παρόντος Νόμου.

"κεφάλαιον" αναφορικώς προς δάνειον σημαίνει το ποσόν όπερ τω όντι κατεβλήθη εις τον οφειλέτην.

"μητρώον" σημαίνει το τηρούμενον δυνάμει του άρθρου 5(1) του παρόντος Νόμου μητρώον τοκιστών.

"Νόμος" οσάκις ο όρος ούτος χρησιμοποιήται αναφορικώς προς τον παρόντα ή οιονδήποτε έτερον, εν ισχύϊ εν τη Δημοκρατία της Κύπρου, Νόμον, θα αναφέρηται ωσαύτως και εις τους δυνάμει του τοιούτου Νόμου θεσπισθέντος Κανονισμούς.

"οίκος" σημαίνει οργανισμόν άνευ νομικής προσωπικότητος συγκείμενον εκ δύο ή πλειόνων φυσικών προσώπων, ή εξ ενός ή πλειόνων φυσικών προσώπων και ενός ή πλειόνων νομικών προσώπων ή εκ δύο ή πλειόνων νομικών προσώπων, άτινα συνέστησαν συνεταιρισμόν με σκοπόν την άσκησιν κερδοσκοπικής επιχειρήσεως.

"τοκιστής" σημαίνει πρόσωπον ούτινος η εργασία συνίσταται εις την χορήγησιν χρηματικών δανείων, ή όπερ διαφημίζει ή ανακοινοί ή καθ' οιονδήποτε τρόπον προβάλλει εαυτόν ως ενασκούντα την εργασίαν ταύτην, ανεξαρτήτως του εάν ούτος ενασκή ωσαύτως ετέραν εργασίαν και ανεξαρτήτως του εάν ενασκή εργασίαν χορηγήσεως χρηματικών δανείων ως ιδίαν τοιαύτην ή ως αντιπρόσωπος ετέρου δεν περιλαμβάνει όμως:

(α) εταιρείας εγγεγραμμένος δυνάμει του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου, ή

(β) νομικόν πρόσωπον όπερ δυνάμει ειδικού τίνος νόμου συνέστη, ή κέκτηται εξουσίαν χορηγήσεως χρηματικών δανείων, συμφώνως ταις διατάξεσι του τοιούτου νόμου, ή

(γ) τράπεζαν ήτις δυνάμει του εκάστοτε εν ισχύϊ νόμου κέκτηται άδειαν ενασκήσεως τραπεζικών εργασιών και καλή τη πίστει ενασκεί τοιαύτας εργασίας, ή

(δ) πρόσωπον όπερ ενασκεί νομίμως ασφαλιστικήν εργασίαν, ή

(ε) πρόσωπον όπερ καλή τη πίστει ενασκεί εργασίαν ήτις δεν έχει ως πρωταρχικόν αυτής σκοπόν την χορήγησιν χρηματικών δανείων, εν τη διεξαγωγή όμως και διά τους σκοπούς αυτής, χορηγεί χρηματικά δάνεια, ή

(στ) φυσικόν ή νομικόν πρόσωπον όπερ εξαιρείται των διατάξεων του παρόντος Νόμου, παρά του Υπουργικού Συμβουλίου.

"τόκος" δεν περιλαμβάνει ποσά άτινα νομίμως επιβάλλονται συμφώνως ταις διατάξεσι του παρόντος Νόμου υπό τίνος τοκιστού, δι' έξοδα, επιβαρύνσεις ή δαπάνας, περιλαμβάνει όμως, εκτός των εν τοις ανωτέρω, παν ποσόν οπωσδήποτε τούτο και αν αποκαλήται, επί πλέον του κεφαλαίου, καταβληθέν ή καταβληθησόμενον εις τινα τοκιστήν ως αντιπαροχή ή άλλως πως αναφορικώς προς δάνειον ή την εξασφάλισιν αυτού.

"χορήγησις χρηματικών δανείων" δεν περιλαμβάνει οιανδήποτε πληρωμήν γενομένην προς οιονδήποτε τραπεζικόν ίδρυμα ή οιανδήποτε εταιρείαν εγγεγραμμένην δυνάμει του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμου είτε εις λογαριασμόν καταθέσεως είτε εις τρεχούμενον λογαριασμόν ή καθ' οιονδήποτε τρόπον ώστε το τραπεζικόν τούτο ίδρυμα ή εταιρεία να καθίσταται οφειλέτης του πληρωτού.

Εγγραφή τοκιστών

3.-(1) Πας τοκιστής ενασκών την εργασίαν αυτού είτε ατομικώς είτε ως συνεταίρος εν τινι οίκω-

(α) εγγράφεται ως τοκιστής συμφώνως ταις διατάξεσι του παρόντος Νόμου υπό το ίδιον αυτού όνομα ή την συνήθη αυτού εμπορικήν επωνυμίαν, εγγράφει δε ωσαύτως την διεύθυνσιν, ή τας διευθύνσεις εάν κέκτηται πλείονας της μιας, εις ας ενασκεί την εργασίαν αυτού ως τοκιστής.

(β) ενασκεί την εργασίαν αυτού ως τοκιστής υπό την εγγεγραμμένην αυτού επωνυμίαν, και εις την εγγεγραμμένην αυτού διεύθυνσιν, ουχί δε υπό ετέραν επωνυμίαν ή τίτλον, ουδέ εις ετέραν διεύθυνσιν.

(γ) απαγορεύεται εν τη διεξαγωγή της εργασίας αυτού ως τοκιστού να συνάπτη οιανδήποτε συμφωνίαν αφορώσαν εις την παροχήν ή απόδοσιν χρημάτων, ή να λαμβάνη οιανδήποτε ασφάλειαν διά χρήματα, άλλως ή υπό την εγγεγραμμένην αυτού επωνυμίαν.

(2) Πας τοκιστής όστις παραλείπει να εγγράψη εαυτόν ως τοκιστήν, ως απαιτείται υπό του παρόντος Νόμου, ή ενασκεί την εργασίαν άλλως ή υπό την εγγεγραμμένην αυτού επωνυμίαν, ή υπό πλείονας της μιας επωνυμίας, ή αλλαχού ή εν τη εγγεγραμμένη αυτού διευθύνσει, ή δεν συμμορφούται προς τας λοιπάς προϋποθέσεις του εδαφίου (1), είναι ένοχος αδικήματος, και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον το εν έτος, ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £1000, ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης, εις δε την περίπτωσιν νομικού προσώπου, εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας χιλίας λίρας.

Απαγορεύεται η εγγραφή τοκιστών ως Τραπεζιτών

4.-(1) Απαγορεύεται η εγγραφή τοκιστού υφ' οιανδήποτε επωνυμίαν περιλαμβάνουσαν την λέξιν "τράπεζα", ή η υφ' οιανδήποτε επωνυμίαν υποδηλούσαν ότι ούτος ενασκεί τραπεζικός εργασίας, οσάκις δε ο τοκιστής είναι εγγεγραμμένος υπό τοιαύτην επωνυμίαν, αύτη θα διαγράφεται παρά του Εφόρου εκ του Μητρώου, και θα αποστέλληται γνωστοποίησις περί του γεγονότος τούτου εις τον τοκιστήν.

(2) Πας τοκιστής όστις αμέσως ή εμμέσως ενεργεί κατά τοιούτον τρόπον ώστε να αγάγη μέλος του κοινού εις το συμπέρασμα ότι ενασκεί τραπεζικήν εργασίαν, είναι ένοχος αδικήματος και εις περίπτωσιν καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον τους εξ μήνας, ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £450 ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης, εις την περίπτωσιν δε νομικού προσώπου, εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £1000.

Καθήκοντα Εφόρων

5.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Νόμου, οι Έφοροι εκτελούσιν άπαντα ή οιονδήποτε των ακολούθων καθηκόντων, ήτοι-

(α) τη καταβολή του νενομισμένου τέλους, εγγράφουσιν άπαντας τους τοκιστάς εν τω νενομισμένω τύπω, και εκδίδουσιν αυτοίς εν τω νενομισμένω τύπω πιστοποιητικά εγγραφής.

(β) τηρούσι το μητρώον και τοιαύτα βιβλία και λογαριασμούς, και υποβάλλουσι τοιούτους λογαριασμούς και εκθέσεις, ως το Υπουργικόν Συμβούλιον ήθελεν εκάστοτε απαιτήσει.

(γ) δύνανται να απαιτήσωσι παρά παντός τοκιστού όπως παράσχη τω Εφόρω πλήρεις και ακριβείς εκθέσεις εντός του υπό του Εφόρου καθωρισμένου χρόνου και εν τω υπ' αυτού καθωρισμένω τύπω.

(2) Ο Έφορος, εν τη εκτελέσει των δυνάμει του παρόντος Νόμου καθηκόντων αυτού, θα ενεργή κατόπιν συμβουλευτικών γνωμοδοτήσεων παρεχομένων υπό Επιτροπής συγκειμένης εκ πέντε τουλάχιστον προσώπων διοριζομένων υπό του Υπουργικού Συμβουλίου:

Νοείται ότι καθ' εκάστην τοιαύτην συνεδρίαν της ως είρηται Επιτροπής, καθ' ην αύτη καλείται υπό του Εφόρου όπως προβή εις συμβουλευτικήν γνωμοδότησιν, τρία μέλη της τοιαύτης Επιτροπής θα συνιστώσιν απαρτίαν.

Πιστοποιητικόν Εγγραφής

6.-(1) Το δυνάμει του παρόντος Νόμου κατά την εγγραφήν τοκιστού εκδιδόμενον πιστοποιητικόν εγγραφής είναι εν τω νενομισμένω τύπω, και εκδίδεται διά περίοδον ενός έτους ή διά τοιαύτην βραχυτέραν περίοδον ως ήθελε καθορισθή, δύναται δε να ανανεούται τη καταβολή του νενομισμένου τέλους.

(2) Το πιστοποιητικόν εγγραφής δεικνύει την εγγεγραμμένην επωνυμίαν και την εγγεγραμμένην διεύθυνσιν του τοκιστού, και καθορίζει την επαρχίαν αναφορικώς προς ην τούτο εκδίδεται:

Νοείται ότι ο τοκιστής δεν υποχρεούται να λάβη χωριστόν πιστοποιητικόν δι' εν έκαστον των υποκαταστημάτων της εργασίας αυτού άτινα κείνται εν τη αυτή επαρχία.

Άρνησις Εγγραφής

7.-(1) Ο Έφορος δεν δύναται να αρνηθή την εγγραφήν τοκιστού ειμή δι' ένα ή πλείονας των ακολούθων λόγων:-

(α) επί τω λόγω ότι προσήχθησαν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία δεικνύοντα ότι ο αιτών, ή παν πρόσωπον όπερ είναι υπεύθυνον, ή προτίθεται να είναι υπεύθυνον διά την διεύθυνσιν της εργασίας αυτού ως τοκιστού, δεν είναι πρόσωπον κατάλληλον προς εγγραφήν.

(β) επί τω λόγω ότι ο αιτών, ή παν πρόσωπον όπερ είναι υπεύθυνον ή προτίθεται να είναι υπεύθυνον διά την διεύθυνσιν της εργασίας αυτού ως τοκιστού, είναι πρόσωπον όπερ διά Δικαστικού διατάγματος εκηρύχθη νομικώς ανίκανον προς εγγραφήν δυνάμει του παρόντος Νόμου.

(γ) επί τω λόγω ότι ο αιτών εν σχέσει προς την υπό εξέτασιν αίτησιν παρέλειψε να συμμορφωθή προς τας διατάξεις του παρόντος Νόμου, ή οιωνδήποτε, δυνάμει αυτού θεσπισθησομένων Κανονισμών, αναφορικώς προς αίτησιν εγγραφής ως τοκιστού.

(2) Παν πρόσωπον ούτινος προσβάλλονται τα νόμιμα συμφέροντα ως εκ της αρνήσεως του Εφόρου να εγγράψη αυτό δυνάμει του παρόντος Νόμου, δύναται όπως, εντός δεκατεσσάρων ημερών από της κοινοποιήσεως εις αυτό της τοιαύτης αρνήσεως, εκκαλέση ταύτην ενώπιον του Υπουργού Οικονομικών.

Ανικανότης προς Εγγραφήν

8. Το Δικαστήριον, επιπροσθέτως οιασδήποτε ποινής ην ήθελεν επιβάλει επί τίνος προσώπου καταδικασθέντος δι' αδίκημα προνοούμενον υπό των διατάξεων του παρόντος Νόμου, δύναται να κηρύξη το τοιούτον πρόσωπον νομικώς ανίκανον προς εγγραφήν ως τοκιστής δυνάμει του παρόντος Νόμου, διά περίοδον μη υπερβαίνουσαν τα πέντε έτη, και θα γνωστοποιή τούτο εις τον Έφορον, όστις επί τούτω θα ακυροί το πιστοποιητικόν εγγραφής το αφορών εις το τοιούτον πρόσωπον εις περίπτωσιν καθ' ην είναι ήδη εγγεγραμμένον ως τοκιστής δυνάμει του παρόντος Νόμου κατά τον χρόνον της καταδίκης αυτού, και θα τροποποιή το μητρώον αναλόγως.

Μεταφορά της εργασίας εις έτερον οίκημα

9.-(1) Πας τοκιστής οφείλει όπως γνωστοποιή εις τον Έφορον πάσαν μεταφοράν της εργασίας αυτού εις οίκημα έτερον ή το εν τω πιστοποιητικώ εγγραφής καθωρισμένον τοιούτον, εντός δεκαπέντε ημερών από της τοιαύτης μεταφοράς. (2) Πας τοκιστής όστις δεν συμμορφούται προς το εδάφιον (1), είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £125.

Εκθέσεις υποβαλλόμενοι υπό τοκιστών

10.-(1) Πας εγγεγραμμένος τοκιστής οφείλει όπως υποβάλλη ετησίως τω Εφόρω εν τω νενομισμένω τύπω και εντός τοιαύτης χρονικής περιόδου ως ήθελεν διά γνωστοποιήσεως καθορισθή εν τη επισήμω εφημερίδι της Δημοκρατίας, έκθεσιν δεικνύουσαν τας συναλλαγάς τας αφορώσας εις τας εργασίας αυτού περί την χορήγησιν χρηματικών δανείων διαρκούντων των δώδεκα προηγουμένων μηνών, περιλαμβανομένων απάντων των κατά την ημερομηνίαν της εκθέσεως εκκρεμών δανείων.

(2) Πας τοκιστής όστις δεν συμμορφούται προς το εδάφιον (1), ή όστις εν γνώσει αυτού προβαίνει εις ψευδή, εν τινι ουσιώδει στοιχείω, έκθεσιν, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον το εν έτος, ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £1000, ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης, εις την περίπτωσιν δε νομικού προσώπου, εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας χιλίας λίρας.

Οι τοκισταί υποχρεούνται να δίδωσιν αποδείξεις και να τηρώσι βιβλίον συναλλαγών

11.-(1) Πας τοκιστής οφείλει να δίδη τω οφειλέτη καθ' ον χρόνον ούτος υπογράφει την σύμβασιν δι' ης αποδεικνύεται η χορήγησις του δανείου, πιστόν αντίτυπον της τοιαύτης συμβάσεως. Οφείλει να δίδη ωσαύτως τω οφειλέτη απόδειξιν διά πάσαν πληρωμήν γενομένην εις αυτόν έναντι του δανείου ή του επί τούτου τόκου. Πάσα τοιαύτη απόδειξις δίδεται ευθύς ως γίνεται η πληρωμή: Νοείται ότι οσάκις ο τύπος της αποδεικνυούσης το δάνειον συμβάσεως είναι καθωρισμένος, η τοιαύτη σύμβασις οφείλει να είναι εν τω καθωρισμένω τύπω.

(2) Πας τοκιστής, οφείλει να τηρή βιβλίον (ασφαλώς δεμένον, μετά των σελίδων αυτού ηριθμημένων ίνα μη είναι δυνατή η αφαίρεσις ή ένθεσις φύλλων άνευ εμφανούς ζημίας) εν ω θα καταχωρή σχετικώς προς παν δάνειον συνομολογηθέν υπ' αυτού-

(α) το όνομα και την διεύθυνσιν του οφειλέτου.

(β) την ημερομηνίαν συνάψεως του δανείου.

(γ) το ποσόν του κεφαλαίου.

(δ) το ποσοστόν του τόκου.

(ε) άπαντα τα ληφθέντα αναφορικώς προς το δάνειον ή τον επί τούτου τόκον, ποσά, μετά των ημερομηνιών πληρωμής, οφείλει δε να προσαγάγη το τοιούτον βιβλίον οσάκις τούτο ζητηθή παρ' αυτού υπό τίνος Δικαστηρίου ή υπό του Εφόρου.

(στ) τοιαύτα έτερα στοιχεία ως ήθελον καθορισθή.

(3) Αι εν τω ειρημένω βιβλίω καταχωρήσεις θα γίνωνται πάραυτα άμα τη συνομολογήσει του δανείου, ή αναλόγως της περιπτώσεως, άμα ως ληφθώσιν τα καταβληθέντα αναφορικώς προς τούτο ποσά.

(4) Πας τοκιστής όστις δεν συμμορφούται προς οιανδήποτε των απαιτήσεων του παρόντος άρθρου, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £250, ή εις την περίπτωσιν εξακολουθούντος αδικήματος, εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £25 δι' εκάστην ημέραν ή μέρος της ημέρας, καθ' ην εξακολουθεί το τοιούτον αδίκημα.

Υποχρέωσις τοκιστών όπως παρέχωσι πληροφορίας ως προς την κατάστασιν δανείου τινός, και αντίγραφα των αφορώντων εις τούτο εγγράφων

12.-(1) Εν αναφορά προς εκάστην σύμβασιν αφορώσαν εις την απόδοσιν χρημάτων δανεισθέντων υπό τίνος τοκιστού (είτε αύτη συνήφθη προ, είτε μετά την έναρξιν της ισχύος του παρόντος Νόμου) ο τοκιστής οφείλει όπως τη ευλόγω απαιτήσει (γενομένη διά συστημένης επιστολής ή τη παρουσία δύο μαρτύρων) του οφειλέτου, γενομένη καθ' οιονδήποτε χρόνον διαρκούσης της ισχύος της συμβάσεως, και άμα τη υπό του οφειλέτου προσφορά του καθωρισμένου δι' έξοδα ποσού, παράσχη τω οφειλέτη, ή εάν ούτω απαίτηση ο οφειλέτης, εις το επί τούτω εν τη απαιτήσει καθοριζόμενον πρόσωπον, κατάστασιν υπογεγραμμένην υπό του τοκιστού ή του αντιπροσώπου αυτού, δεικνύουσαν-

(α) την ημερομηνίαν συνάψεως του δανείου, το ποσόν του κεφαλαίου και του επί τούτου επιβληθέντος ετησίου ποσοστού τόκου. και

(β) το ποσόν οιασδήποτε ήδη γενομένης προς τον τοκιστήν πληρωμής αναφορικώς προς το δάνειον ή τον επί τούτου τόκον, και την ημερομηνίαν καθ' ην εγένετο η τοιαύτη πληρωμή. και

(γ) παν ποσόν οφειλόμενον τω τοκιστή, και μη καταβληθέν, τον χρόνον καθ' ον τούτο κατέστη πληρωτέον, και το ποσόν των δεδουλευμένων και μη καταβληθέντων τόκων, αναφορικώς προς το τοιούτον ποσόν. και

(δ) παν εισέτι μη οφειλόμενον ποσόν όπερ παραμένει εκκρεμές, και την ημερομηνίαν καθ' ην τούτο καθίσταται πληρωτέον.

(2) Πας τοκιστής οφείλει όπως, τη εγγράφως γενομένη ευλόγω απαιτήσει του οφειλέτου, και άμα τη προσφορά του δι' έξοδα καθωρισμένου ποσού, παράσχη τω οφειλέτη, ή εάν ούτω απαιτήση ο οφειλέτης, εις το επί τούτω εν τη απαιτήσει καθοριζόμενον πρόσωπον αντίγραφον παντός εγγράφου αφορώντος εις δάνειον γενόμενον υπ' αυτού, ή εις την διά τούτο δοθείσαν ασφάλειαν.

(3) Εάν τοκιστής εις ον εγένετο απαίτησις δυνάμει του παρόντος άρθρου παραλείψη άνευ ευλόγου αιτίας να συμμορφωθή προς την τοιαύτην απαίτησιν εντός είκοσι ημερών από της τοιαύτης απαιτήσεως είναι ένοχος αδικήματος, και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £250.

Επανεξέτασις συναλλαγών τοκιστού

13.-(1) Οσάκις υπό τίνος τοκιστού λαμβάνωνται δικαστικά μέτρα ενώπιον οιουδήποτε Δικαστηρίου διά την ανάκτησιν χρημάτων δανεισθέντων μετά την έναρξιν της ισχύος του παρόντος Νόμου, ή την εκτέλεσιν οιασδήποτε συμφωνίας γενομένης, ή ασφαλείας ληφθείσης μετά την έναρξιν της ισχύος του παρόντος Νόμου, αναφορικώς προς χρήματα δανεισθέντα είτε προ είτε μετά την έναρξιν της ισχύος του παρόντος Νόμου, και προσαχθώσιν αποδεικτικά στοιχεία δεικνύοντα ικανοποιητικώς τω Δικαστηρίω ότι το ποσόν του κεφαλαίου δεν δηλούται ορθώς ή ότι ο επιβληθείς τόκος υπερβαίνει το προνοούμενον υπό του εκάστοτε εν ισχύϊ Νόμου νόμιμον ποσοστόν τόκου, ή ότι οι καθυστερημένοι τόκοι εφ' οιουδήποτε χρέους ή υποχρεώσεως υπερβαίνουσι το κεφάλαιον του χρέους ή της υποχρεώσεως αναφορικώς προς ο είναι πληρωτέος ο τοιούτος τόκος, ή ότι τα επιβληθέντα δι' έξοδα, ερεύνας, δικαιώματα, ασφάλιστρα, ανανεώσεις ή ετέρας επιβαρύνσεις, ποσά είναι υπερβολικά, και ότι εις πάσαν τοιαύτην περίπτωσιν η συναλλαγή είναι επαχθής και αισχροκερδής, το Δικαστήριον δύναται να διατάξη επανεξέτασιν της συναλλαγής και να λάβη λογαριασμούς μεταξύ του τοκιστού και του εναχθέντος προσώπου, δύναται, δε, ανεξαρτήτως παντός εκτεθέντος ή συμβιβασθέντος λογαριασμού ή οιασδήποτε συμφωνίας δι' ης σκοπείται ο τερματισμός προηγουμένων συναλλαγών και η δημιουργία νέας τοιαύτης υποχρεώσεως, να διατάξη όπως ανοιχθώσιν οι ήδη διακανονισθέντες λογαριασμοί μεταξύ αυτών, και να ανακούφιση το εναχθέν πρόσωπον εκ της πληρωμής παντός ποσού υπερβαίνοντος το επιδικασθέν υπό Δικαστηρίου ποσόν ως ποσόν δικαίως οφειλόμενον αναφορικώς προς το τοιούτον κεφάλαιον, τόκους και έξοδα, ως το Δικαστήριον λαβόν υπ' όψιν τον κίνδυνον και τας λοιπάς περιστάσεις ήθελεν επιδικάσει ως εύλογον τοιούτον. και εάν το τοιούτον υπερβαίνον ποσόν κατεβλήθη ή αφηρέθη εκ του λογαριασμού, υπό του οφειλέτου, δύναται να διατάξη τον πιστωτήν όπως επιστρέψη τούτο. δύναται δε να ακυρώση, εξ ολοκλήρου ή μερικώς, ή να αναθεωρήση ή τροποποιήση ασφάλειαν δοθείσαν ή συμφωνίαν γενομένην αναφορικώς προς χρήματα δανεισθέντα υπό τίνος τοκιστού και εάν ο τοκιστής απεχωρίσθη της ασφαλείας, δύναται να διατάξη τούτον όπως αποζημιώση τον οφειλέτην ή το έτερον εναχθέν πρόσωπον.

(2) Παν Δικαστήριον ενώπιον του οποίου δύναται να διεξαχθή δικαστική διαδικασία αφορώσα εις την ανάκτησιν χρημάτων δανεισθέντων υπό τίνος τοκιστού κέκτηται και δύναται να ενασκήση, κατ' αίτησιν του οφειλέτου ή εγγυητού ή παντός ετέρου υποχρέου προσώπου, τας αυτάς εξουσίας ως αι ενασκούμενοι δυνάμει του εδαφίου (1), το Δικαστήριον δε κέκτηται εξουσίαν, παρά την ύπαρξιν οιασδήποτε διατάξεως ή συμφωνίας περί του αντιθέτου, όπως επιλαμβάνηται, αιτήσεων υποβαλλομένων δυνάμει του παρόντος Νόμου υπό του οφειλέτου, εγγυητού ή παντός ετέρου υποχρέου προσώπου, και εάν έτι ο χρόνος αποπληρωμής του δανείου ή οιασδήποτε δόσεως αυτού δεν επήλθε.

(3) Επί πάσης αιτήσεως αφορώσης εις το παραδεκτόν ή το ποσόν αποδεικτικού τίνος στοιχείου, υπό τίνος τοκιστού εις οιανδήποτε πτωχευτικήν διαδικασίαν, το Δικαστήριον δύναται να ενασκήση τας αυτάς εξουσίας ως αι ενασκούμενοι δυνάμει του παρόντος άρθρου οσάκις λαμβάνωνται δικαστικά μέτρα διά την ανάκτησιν χρημάτων.

(4) Αι προηγούμενοι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται επί πάσης συναλλαγής ήτις, ανεξαρτήτως του τύπου ον περιβέβληται, είναι ουσιωδώς δικαιοπραξία αφορώσα εις την χορήγησιν χρηματικού δανείου υπό τίνος τοκιστού.

(5) Ουδέν των εν ταις προηγουμέναις διατάξεσι του παρόντος άρθρου διαλαμβανομένων επηρεάζει τα δικαιώματα καλοπίστου, ουχί εκ χαριστικής αιτίας, και άνευ γνώσεως του γεγονότος, εκδοχέως ή κατόχου.

(6) Ουδέν των εν τω παρόντι άρθρω διαλαμβανομένων θα ερμηνεύηται ως καθ' οιονδήποτε τρόπον θίγον τας υφισταμένας εξουσίας ή την δικαιοδοσίαν οιουδήποτε Δικαστηρίου.

Γραμμάτια συνήθους τύπου οφειλόμενα εις τοκιστάς δεν είναι αμάχητος απόδειξις

14. Ανεξαρτήτως των διατάξεων του άρθρου 80 του περί Συμβάσεων Νόμου, το περιεχόμενον γραμματίου συνήθους τύπου ως τούτο καθορίζεται δυνάμει του τοιούτου νόμου, δεν συνιστά αμάχητον απόδειξιν περί των εν τούτω εκτεθειμένων γεγονότων εάν ο δυνάμει του τοιούτου γραμματίου πιστωτής είναι τοκιστής.

Βάρος αποδείξεως

15. Οσάκις εις δικαστικήν διαδικασίαν διεξαγομένην ενώπιον οιουδήποτε Δικαστηρίου προκύπτη το ερώτημα εάν πρόσωπον τι είναι "τοκιστής" συμφώνως τω διαλαμβανομένω εν άρθρω 2 του παρόντος Νόμου ορισμώ του όρου τούτου, το βάρος της αποδείξεως ότι το τοιούτον πρόσωπον είναι "τοκιστής" κείται επί του προσώπου όπερ προβάλλει τον τοιούτον ισχυρισμόν.

Κυρώσεις διά ψευδείς παραστάσεις.

16. Πας όστις διά ψευδών, απατηλών ή δολίων παραστάσεων ή υποσχέσεων, ή δι' οιασδήποτε ανέντιμου αποσιωπήσεως ουσιώδους γεγονότος, δολίως πείθει ή πειράται να πείση έτερον πρόσωπον όπως δανεισθή χρήματα ή να συμφωνήση επί των όρων υφ' ους δανείζεται ή θα δανεισθή χρήματα, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον τους εξ μήνας, ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £450, ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης.

Παρακίνησις προς σύναψιν δανείου διά ψευδών δηλώσεων

17. Πας τοκιστής, ή διευθυντής, αντιπρόσωπος ή γραφεύς τοκιστού, ή ο διευθύνων σύμβουλος, διευθυντής ή έτερος ανώτερος υπάλληλος νομικού προσώπου ενασκούντος την επιχείρησιν τοκιστού, όστις διά ψευδών, απατηλών ή δολίων δηλώσεων, παραστάσεων ή υποσχέσεων ή δι' οιασδήποτε ανέντιμου αποσιωπήσεως ουσιώδους γεγονότος δολίως πείθει ή πειράται να πείση έτερον πρόσωπον όπως δανεισθή χρήματα ή συμφωνήση επί των όρων υφ' ους δανείζεται ή θα δανεισθή χρήματα, είναι ένοχος αδικήματος και εις περίπτωσιν καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον τους εξ μήνας, ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας £450, ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης.

Ουδεμία ποινική δίωξις άνευ συγκαταθέσεως του Γενικού Εισαγγελέως της Δημοκρατίας

18. Ουδεμία ποινική δίωξις δι' οιονδήποτε αδίκημα επί τη βάσει του παρόντος Νόμου θα ασκήται άνευ της συγκαταθέσεως του Γενικού Εισαγγελέως της Δημοκρατίας.

Εξουσία του Υπουργικού Συμβουλίου προς θέσπισιν Κανονισμών

19. Το Υπουργικόν Συμβούλιον δύναται να θέσπιση Κανονισμούς περί απάντων ή περί τίνων των ακολούθων ζητημάτων-

(α) την ρύθμισιν της εγγραφής τοκιστών και την επί τούτω ακολουθητέαν διαδικασίαν, τον καθορισμόν των τύπων των πιστοποιητικών εγγραφής ή οιουδήποτε ετέρου εγγράφου αφορώντος εις την τοιαύτην εγγραφήν, και τα καταβλητέα σχετικώς προς ταύτην τέλη.

(β) την ρύθμισιν των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων των Εφόρων δυνάμει του παρόντος Νόμου.

(γ) την πρόνοιαν περί της παροχής εις οιονδήποτε πρόσωπον αντιγράφων οιωνδήποτε στοιχείων εγγεγραμμένων δυνάμει του παρόντος Νόμου και τον καθορισμόν των διά ταύτα καταβλητέων τελών·

(δ) τον καθορισμόν τύπου συμβάσεως αποδεικνυούσης την χορήγησιν δανείου.

(ε) τον καθορισμόν οιουδήποτε όπερ δυνάμει του παρόντος Νόμου χρήζει ή είναι δεκτικόν καθορισμού.

(στ) την καλλιτέραν γενικώς πραγμάτωσιν των σκοπών του παρόντος Νόμου.

Επιφύλαξις

20.-(1) Αι διατάξεις του παρόντος Νόμου θα ισχύουν επιπροσθέτως, και ουχί κατ' αναίρεσιν των διατάξεων του περί Σχέσεων Εμπόρων και Γεωργών Νόμου, και των διατάξεων του περί Τόκου Νόμου και του περί Ανακουφίσεως Αγροτών Οφειλετών Νόμου του 1962.

(2) Τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 12 και 13 του παρόντος Νόμου, ουδέν των εν τω παρόντι Νόμω διαλαμβανομένων εφαρμόζεται επί δανείου συνομολογηθέντος, ή δικαιοπραξίας αφορώσης εις την χορήγησιν χρηματικού δανείου, συναφθείσης, προ της ενάρξεως της ισχύος του παρόντος Νόμου.

Ημερομηνία ενάρξεως της ισχύος

21. Ο παρών Νόμος θα τεθή εν ισχύϊ από της καθορισθησομένης υπό του Υπουργικού Συμβουλίου, διά γνωστοποιήσεως εν τη επισήμω εφημερίδι της Δημοκρατίας, ημερομηνίας, και επί τούτω ο περί Τοκιστών Νόμος θα εξαλειφθή εκ των Κυπριακών Νόμων (Αναθεωρημένη Έκδοσις) του 1959.