11. Παρά τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου άρθρου, προς εξεύρεση του φορολογητέου εισοδήματος ενός προσώπου δεν εκπίπτουν τα ακόλουθα-
(1) οικιακές ή ατομικές δαπάνες, περιλαμβανομένων των εξόδων μετάβασης από τον τόπο διαμονής στον τόπο εργασίας·
(2) ενοίκιο οποιασδήποτε οικοδομής η οποία ανήκει στο πρόσωπο αυτό και η οποία χρησιμοποιείται από αυτό για άσκηση επιχείρησης·
(3) αμοιβή ή τόκοι επί κεφαλαίου καταβληθέντες ή πιστωθέντες στο πρόσωπο αυτό·
(4) κόστος εμπορευμάτων που λήφθηκαν από την επιχείρηση για τη χρήση του ιδιοκτήτη ή οποιουδήποτε συνεταίρου ή της οικογένειας του ιδιοκτήτη ή του συνεταίρου αυτού·
(5) δαπάνη ή έξοδο το οποίο δεν αντιπροσωπεύει ποσό που διατέθηκε ή δαπανήθηκε εξολοκλήρου και αποκλειστικά για το σκοπό κτήσης του εισοδήματος·
(6) κεφάλαιο που αποσύρθηκε ή κάθε ποσό που χρησιμοποιήθηκε ως κεφάλαιο ή το οποίο προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως κεφάλαιο·
(7) δαπάνες οποιωνδήποτε βελτιώσεων, μετατροπών ή προσθηκών
(8) ποσό το οποίο μπορεί να ανακτηθεί δυνάμει ασφάλισης ή σύμβασης αποζημίωσης·
(9) ενοίκιο ή έξοδα επισκευών οικοδομής που δεν καταβλήθηκαν ή που δεν έγιναν για το σκοπό παραγωγής του εισοδήματος·
(10) ποσό που καταβλήθηκε ή είναι καταβλητέο υπό μορφή φόρου δυνάμει του παρόντος Νόμου·
(11) εθελοντικές δαπάνες εκτός των δαπανών που επιτρέπονται δυνάμει του άρθρου 14·
(12) έξοδα επιχειρηματικής ψυχαγωγίας, περιλαμβανομένης και φιλοξενίας οποιουδήποτε είδους, που γίνεται σε σχέση με επιχείρηση:
(13) έξοδα ιδιωτικού μηχανοκίνητου οχήματος·
(14) ποσό που καταβλήθηκε ή είναι καταβλητέο αναφορικά με επαγγελματικό φόρο·
(15) τόκος που αναλογεί ή λογίζεται ότι αναλογεί στο κόστος αγοράς ιδιωτικού μηχανοκίνητου οχήματος, ανεξάρτητα αν χρησιμοποιείται στην επιχείρηση ή όχι, και στο κόστος αγοράς οποιουδήποτε άλλου περιουσιακού στοιχείου που δεν χρησιμοποιείται στην επιχείρηση:
Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου ο όρος 'επιχείρηση' περιλαμβάνει εκμίσθωση ιδιοκτησίας.
(16)(α) Στην περίπτωση εταιρείας, το υπερβαίνον κόστος δανεισμού το οποίο ξεπερνά το τριάντα τοις εκατό (30%) του φορολογητέου εισοδήματος προ τόκων, φόρων, αφαιρέσεων και προσθέσεων αναφορικά με στοιχεία πάγιου ενεργητικού, περιλαμβανομένων και των άυλων περιουσιακών στοιχείων, που χρησιμοποιούνται στην επιχείρηση (εφεξής «ΕΠΤΦΑΠ»).
(β) Το ΕΠΤΦΑΠ υπολογίζεται προσθέτοντας στο φορολογητέο εισόδημα του έτους το υπερβαίνον κόστος δανεισμού, τα προσαρμοσμένα ποσά για αφαιρέσεις, εκπτώσεις και προσθέσεις αναφορικά με στοιχεία πάγιου ενεργητικού που παραχωρούνται δυνάμει του άρθρου 10, και, τα προσαρμοσμένα ποσά για αφαιρέσεις, εκπτώσεις και προσθέσεις αναφορικά με άυλα περιουσιακά στοιχεία που παραχωρούνται δυνάμει των παραγράφων (δ), (ε), (κ) και (λ) του εδαφίου 1 του άρθρου 9, το δε εισόδημα που απαλλάσσεται του φόρου δεν συνυπολογίζεται στο ΕΠΤΦΑΠ.
(γ) Οι εκπτώσεις για ζημιές που μεταφέρονται από προηγούμενα έτη δυνάμει του άρθρου 13 δεν λαμβάνονται υπόψη στον καθορισμό του ΕΠΤΦΑΠ.
(δ) Για τους σκοπούς του παρόντος εδαφίου:
(i) Σε περίπτωση που εταιρεία είναι μέλος κυπριακού ομίλου, οι διατάξεις αυτού εφαρμόζονται για τη συγκεντρωτική θέση του κυπριακού ομίλου·
(ii) το υπερβαίνον κόστος δανεισμού εκπίπτει μέχρι του ποσού των τριών εκατομμυρίων ευρώ (3.000.000) ανά φορολογικό έτος, ανά εταιρεία ή κυπριακό όμιλο, ανάλογα με την περίπτωση·
(iii) σε περίπτωση που εταιρεία αποτελεί μέρος ενοποιημένου ομίλου για λογιστικούς σκοπούς, η εταιρεία δύναται να επιλέγει, για κάθε φορολογικό έτος, την πλήρη έκπτωση του ποσού του υπερβαίνοντος κόστους δανεισμού, εάν αποδείξει ότι το ποσοστό των ιδίων κεφαλαίων προς το σύνολο των περιουσιακών της στοιχείων είναι ίσο ή μεγαλύτερο από το αντίστοιχο ποσοστό του ομίλου και εάν συντρέχουν οι ακόλουθοι όροι:
(αα) Το ποσοστό των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας προς το σύνολο των περιουσιακών της στοιχείων θεωρείται ότι είναι ίσο προς το αντίστοιχο ποσοστό του ομίλου όταν το εν λόγω ποσοστό είναι χαμηλότερο μέχρι και κατά δύο εκατοστιαίες μονάδες (2%)· και
(ββ) όλα τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις αποτιμώνται με βάση την ίδια μέθοδο, όπως στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις που ετοιμάστηκαν με βάση αποδεκτές από τον Έφορο λογιστικές αρχές·
(iv) ποσό υπερβαίνοντος κόστους δανεισμού που δεν δύναται να εκπέσει του φορολογητέου εισοδήματος του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε, δύναται να μεταφερθεί και να εκπέσει του φορολογητέου εισοδήματος της εταιρείας για τα επόμενα πέντε (5) έτη, η δε έκπτωση του υπερβαίνοντος κόστους δανεισμού που μεταφέρεται σε μελλοντικά έτη υπόκειται στις διατάξεις του παρόντος εδαφίου·
(v) ικανότητα κάλυψης των τόκων που δεν χρησιμοποιήθηκε κατά το τρέχον φορολογικό έτος, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος εδαφίου, δύναται να μεταφερθεί προς χρήση στα πέντε (5) έτη που έπονται του φορολογικού έτους στο οποίο αυτή δεν χρησιμοποιήθηκε, η δε μη χρησιμοποιηθείσα ικανότητα κάλυψης των τόκων δεν λαμβάνει υπόψη το όριο των τριών εκατομμυρίων ευρώ (3.000.000) που προβλέπεται στην υποπαράγραφο (ii).
(ε) Ανεξαρτήτως οποιωνδήποτε άλλων διατάξεων, οι διατάξεις του παρόντος εδαφίου δεν εφαρμόζονται:
(i)(αα) σε εταιρεία που αποτελεί αυτοτελή οντότητα· ή
(ββ) σε χρηματοοικονομικούς οργανισμούς:
(ii) αναφορικά με το υπερβαίνον κόστος δανεισμού που προκύπτει σχετικά με-
(αα) δάνεια που συνάφθηκαν πριν τη 17η Ιουνίου 2016, ωστόσο, η συγκεκριμένη εξαίρεση δεν επεκτείνεται σε κάθε μεταγενέστερη τροποποίηση των εν λόγω δανείων· ή
(ββ) δάνεια που χρησιμοποιήθηκαν για τη χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων δημόσιων έργων υποδομής, όταν ο φορέας εκμετάλλευσης του έργου, το κόστος δανεισμού, τα περιουσιακά στοιχεία και τα εισοδήματα βρίσκονται όλα στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
(στ) Ο Έφορος καθορίζει τις λεπτομέρειες του τρόπου υπολογισμού και της κατανομής στις εταιρείες του κυπριακού ομίλου, των στοιχείων που αναφέρονται στις υποπαραγράφους (ii), (iv) και (v) της παραγράφου (δ).
(ζ) Οι διατάξεις του παρόντος εδαφίου εφαρμόζονται και στην περίπτωση εταιρείας μη κάτοικου της Δημοκρατίας με μόνιμη εγκατάσταση στη Δημοκρατία:
Νοείται ότι, για τους σκοπούς του παρόντος εδαφίου:
(i) Σε περίπτωση που εντός οποιασδήποτε περιόδου τριών (3) ετών επέρχεται αλλαγή στην ιδιοκτησία των μετοχών της εταιρείας η οποία, στην περίπτωση εταιρείας που ήταν μέλος κυπριακού ομίλου, συνεπάγεται την αποχώρηση της εταιρείας από τον κυπριακό όμιλο, καθώς και ουσιώδης αλλαγή στη φύση της επιχείρησής της· ή
(ii) σε περίπτωση που σε οποιοδήποτε χρόνο, αφότου η κλίμακα των δραστηριοτήτων της εταιρείας έχει σμικρυνθεί ή έχει γίνει αμελητέα και πριν από οποιαδήποτε ουσιώδη επαναδραστηριοποίηση της επιχείρησης, υπάρξει αλλαγή στην ιδιοκτησία των μετοχών της, η οποία, στην περίπτωση εταιρείας που ήταν μέλος κυπριακού ομίλου, συνεπάγεται την αποχώρησή της από τον κυπριακό όμιλο,
κανένα ποσό υπερβαίνοντος κόστους δανεισμού και καμία μη χρησιμοποιηθείσα ικανότητα κάλυψης των τόκων που αφορούν σε φορολογικά έτη πριν από την αλλαγή της ιδιοκτησίας των μετοχών της εταιρείας δεν μεταφέρεται στα έτη που έπονται της αλλαγής.
(η) Για σκοπούς του παρόντος εδαφίου:
«κυπριακός όμιλος» σημαίνει όλες τις εταιρείες που είναι κάτοικοι στη Δημοκρατία ή έχουν μόνιμη εγκατάσταση στη Δημοκρατία που θεωρούνται ότι είναι μέλη του ίδιου συγκροτήματος, όπως ορίζεται στις παραγράφους (β) έως (δ) του εδάφιου (8) του άρθρου 13.
«συνδεδεμένη επιχείρηση» σημαίνει-
(i) οντότητα στην οποία η εταιρεία συμμετέχει, άμεσα ή έμμεσα, είτε με δικαιώματα ψήφου είτε με κεφάλαιο ανερχόμενο στο είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) ή περισσότερο ή δικαιούται να εισπράττει το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) ή περισσότερο των κερδών,
(ii) άτομο ή οντότητα που συμμετέχει, άμεσα ή έμμεσα, στην εταιρεία είτε με δικαιώματα ψήφου είτε με κεφάλαιο ανερχόμενο στο είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) ή περισσότερο ή δικαιούται να εισπράττει το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) ή περισσότερο των κερδών της εταιρείας:
(17)(α) στην περίπτωση εταιρείας-
(i) δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, δικαιώματα εκμεταλλεύσεως, δικαιώματα αποζημίωσης ή άλλες σχετικές δαπάνες που καταβάλλονται ως αντιπαροχή για τη χρήση ή για το προνόμιο της χρήσης συγγραφικού δικαιώματος, δικαιώματος εκμεταλλεύσεως σχεδίου, μυστικού τρόπου κατασκευής ή τύπου, εμπορικού σήματος, μεθόδου ή άλλης παρόμοιας ιδιοκτησίας σε εταιρεία η οποία είναι φορολογικός κάτοικος σε δικαιοδοσία με χαμηλό φορολογικό συντελεστή ή η οποία έχει συσταθεί ή έχει εγγραφεί σε δικαιοδοσία με χαμηλό φορολογικό συντελεστή και δεν είναι φορολογικός κάτοικος σε άλλη δικαιοδοσία με μη χαμηλό φορολογικό συντελεστή, ανεξαρτήτως εάν έχουν καταβληθεί ή όχι·
(ii) τόκος καταβαλλόμενος σε εταιρεία η οποία είναι φορολογικός κάτοικος σε δικαιοδοσία με χαμηλό φορολογικό συντελεστή ή η οποία έχει συσταθεί ή εγγραφεί σε δικαιοδοσία με χαμηλό φορολογικό συντελεστή και δεν είναι φορολογικός κάτοικος σε άλλη δικαιοδοσία με μη χαμηλό φορολογικό συντελεστή, ανεξαρτήτως εάν έχει καταβληθεί ή όχι:
(αα) η εταιρεία στην οποία καταβάλλεται εισόδημα που εμπίπτει στις υποπαραγράφους (i) και (ii) συμμετέχει άμεσα ή έμμεσα, είτε μόνη της είτε από κοινού με συνδεδεμένα με αυτήν πρόσωπα, στην εταιρεία κάτοικο της Δημοκρατίας που καταβάλλει τέτοιο εισόδημα, είτε ΅ε δικαιώματα ψήφου σε ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) είτε ΅ε κεφάλαιο σε ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) είτε έχει δικαίωμα να εισπράττει πέραν του πενήντα τοις εκατό (50%) των κερδών· ή
(ββ) η εταιρεία κάτοικος της Δημοκρατίας που καταβάλλει εισόδημα που εμπίπτει στις υποπαραγράφους (i) και (ii) συμμετέχει άμεσα ή έμμεσα, είτε μόνη της είτε από κοινού με συνδεδεμένα με αυτήν πρόσωπα, στην εταιρεία στην οποία καταβάλλεται τέτοιο εισόδημα, είτε ΅ε δικαιώματα ψήφου σε ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) είτε ΅ε κεφάλαιο σε ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) είτε έχει δικαίωμα να εισπράττει πέραν του πενήντα τοις εκατό (50%) των κερδών· ή
(γγ) το ίδιο πρόσωπο και συνδεδεμένα με αυτό πρόσωπα συμμετέχουν άμεσα ή έμμεσα στην εταιρεία κάτοικο της Δημοκρατίας που καταβάλλει εισόδημα που εμπίπτει στις υποπαραγράφους (i) και (ii) και στην εταιρεία στην οποία καταβάλλεται τέτοιο εισόδημα, είτε ΅ε δικαιώματα ψήφου σε ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) είτε ΅ε κεφάλαιο σε ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) είτε έχει δικαίωμα να εισπράττει πέραν του πενήντα τοις εκατό (50%) των κερδών:
(αα) τα κέρδη της μόνιμης εγκατάστασης υπόκεινται σε φορολογία και δεν απαλλάσσονται στη δικαιοδοσία στην οποία η εταιρεία μη κάτοικος της Δημοκρατίας είναι κάτοικος· ή
(ββ) το εισόδημα που καταβάλλεται στη μόνιμη εγκατάσταση που εμπίπτει στις υποπαραγράφους (i) και (ii) υπόκειται σε φορολογία με ελάχιστο φορολογικό συντελεστή ποσοστού ύψους δεκαπέντε τοις εκατό (15%) με βάση τη νομοθεσία των κρατών μελών για εναρμόνιση με την Οδηγία (ΕΕ) 2022/2523 ή με βάση νομοθεσία που υιοθετεί τους Πρότυπους Κανόνες ΟΟΣA.
(β) Για τους σκοπούς του παρόντος εδαφίου, πρόσωπο θεωρείται συνδεδεμένο με άλλο πρόσωπο-
(i) εάν κατέχει άμεσα ή έμμεσα τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) των δικαιωμάτων ψήφου ή του μετοχικού κεφαλαίου ή έχει δικαίωμα σε μερίδιο τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) επί των κερδών του άλλου προσώπου· ή
(ii) εάν το άλλο πρόσωπο κατέχει άμεσα ή έμμεσα πέραν του πενήντα τοις εκατό (50%) των δικαιωμάτων ψήφου ή του μετοχικού κεφαλαίου ή έχει δικαίωμα σε μερίδιο τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) επί των κερδών του προσώπου· ή
(iii) εάν τρίτο πρόσωπο κατέχει άμεσα ή έμμεσα πέραν του πενήντα τοις εκατό (50%) των δικαιωμάτων ψήφου ή του μετοχικού κεφαλαίου ή έχει δικαίωμα σε μερίδιο τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) επί των κερδών και των δύο προσώπων· ή
(iv) στην περίπτωση ατόμων, ένα άτομο είναι συνδεδεμένο με άλλο άτομο εάν είναι σύζυγος ή συγγενής μέχρι τρίτου βαθμού του άλλου ατόμου ή είναι σύζυγος συγγενή μέχρι τρίτου βαθμού του άλλου ατόμου ή είναι συγγενής μέχρι τρίτου βαθμού του συζύγου ή της συζύγου του άλλου ατόμου.