ΜΕΡΟΣ IΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι-ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής

4.-(1) Ανεξαρτήτως οποιωνδήποτε σχετικών διατάξεων σε άλλο Νόμο ή Κανονισμούς, ο παρών Νόμος καθορίζει την προστασία που απολαμβάνουν πρόσωπα που αναφέρουν τις ακόλουθες παραβάσεις του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

(α) Παραβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των πράξεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ορίζονται στο Παράρτημα και αφορούν τους ακόλουθους τομείς:

(i) Δημόσιων συμβάσεων∙

(ii) χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, προϊόντων και αγορών και πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρημα-τοδότησης της τρομοκρατίας∙

(iii) ασφάλειας των προϊόντων και συμμόρφωσης∙

(iv) ασφάλειας των μεταφορών∙

(v) προστασίας του περιβάλλοντος∙

(vi) προστασίας από την ακτινοβολία και πυρηνικής ασφάλειας∙

(vii) ασφάλειας των τροφίμων και των ζωοτροφών, υγείας και καλής μεταχείρισης των ζώων∙

(viii) δημόσιας υγείας∙

(ix) προστασίας των καταναλωτών∙

(x) προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ασφάλειας των συστημάτων δικτύου και πληροφοριών∙

(β) παραβάσεις που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης που αναφέρονται στο άρθρο 325 της ΣΛΕΕ, όπως ειδικότερα καθορίζονται στα σχετικά ενωσιακά μέτρα∙

(γ) παραβάσεις σχετιζόμενες με την εσωτερική αγορά, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 2 άρθρου 26 της ΣΛΕΕ, συμπεριλαμβανομένων παραβάσεων των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί ανταγωνισμού και κρατικών ενισχύσεων και παραβάσεων που αφορούν την εσωτερική αγορά σχετικά με πράξεις που παραβαίνουν τους κανόνες για τη φορολογία των εταιρειών ή διακανονισμούς, σκοπός των οποίων είναι η διασφάλιση φορολογικού πλεονεκτήματος που ματαιώνει το αντικείμενο ή τον σκοπό της εφαρμοστέας νομοθεσίας περί φορολογίας εταιρειών.

(2) Οι διατάξεις του παρόντος Νόμου εφαρμόζονται στον βαθμό που ένα ζήτημα δεν ρυθμίζεται υποχρεωτικά στις τομεακές πράξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναφέρονται στο Μέρος II του Παραρτήματος, οι οποίες προβλέπουν ειδικούς κανόνες περί αναφοράς παραβάσεων.

(3) Οι διατάξεις του παρόντος Νόμου δεν εφαρμόζονται στις αναφορές παραβάσεων κανόνων για ζητήματα ή συμβάσεις που άπτονται ζητημάτων άμυνας ή ασφάλειας, εκτός εάν καλύπτονται από τις σχετικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(4) Οι διατάξεις του παρόντος Νόμου δεν επηρεάζουν την εφαρμογή του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου που αφορά-

(α) την προστασία των διαβαθμισμένων πληροφοριών,

(β) την προστασία του δικηγορικού και του ιατρικού απορρήτου,

(γ) το απόρρητο των δικαστικών διασκέψεων,

(δ) τους κανόνες ποινικής δικονομίας.

(5) Οι διατάξεις του παρόντος Νόμου δεν θίγουν το δικαίωμα των εργαζομένων να συμβουλεύονται τους εκπροσώπους τους ή τις συνδικαλιστικές ενώσεις τους και την προστασία τους έναντι κάθε αδικαιολόγητου επιζήμιου μέτρου η οποία απορρέει από τις εν λόγω διαβουλεύσεις, καθώς και την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων και το δικαίωμά τους να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις.

Προσωπικό πεδίο εφαρμογής

5.-(1) Οι διατάξεις του παρόντος Νόμου εφαρμόζονται σε πρόσωπα-

(α) που εργάζονται στον ιδιωτικό ή τον δημόσιο τομέα και έχουν αποκτήσει πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις σε εργασιακό πλαίσιο και πρόκειται, μεταξύ άλλων, τουλάχιστον για τα εξής πρόσωπα που-

(i) έχουν την ιδιότητα του «εργαζομένου», κατά την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στην παράγραφο 1 του άρθρου 45 της ΣΛΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των δημοσίων υπαλλήλων:

Νοείται ότι, στον ορισμό του όρου "εργαζόμενος" περιλαμβάνεται και ο όρος "εργοδοτούμενος"∙

(ii) έχουν την ιδιότητα του «μη μισθωτού», κατά την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στο άρθρο 49 ΣΛΕΕ:

Νοείται ότι, στον ορισμό του όρου "μη μισθωτός" περιλαμβάνεται και ο όρος "αυτοτελώς εργαζόμενος"∙

(iii) έχουν την ιδιότητα του μετόχου και πρόσωπα που ανήκουν στο διοικητικό, διαχειριστικό ή εποπτικό όργανο μιας επιχείρησης, περιλαμβανομένων μη εκτελεστικών μελών, καθώς και εθελοντών και αμειβόμενων ή μη αμειβόμενων ασκουμένων∙

(iv) εργάζονται υπό την εποπτεία και τις οδηγίες αναδόχων, υπεργολάβων και προμηθευτών.

(β) που αναφέρουν ή αποκαλύπτουν δημόσια πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις που έχουν αποκτηθεί στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης η οποία έχει έκτοτε λήξει.

(γ) αναφέροντες των οποίων η εργασιακή σχέση δεν έχει ακόμη αρχίσει, σε περιπτώσεις που πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις έχουν αποκτηθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πρόσληψης ή σε άλλο στάδιο διαπραγμάτευσης πριν από τη σύναψη σύμβασης ή την έναρξη της εργοδότησης.

(2) Τα μέτρα για την προστασία των αναφερόντων που καθορίζονται στο Κεφάλαιο VI εφαρμόζονται επίσης, κατά περίπτωση, σε-

(α) διαμεσολαβητές,

(β) τρίτα πρόσωπα που συνδέονται με τον αναφέροντα και ενδεχομένως να υποστούν αντίποινα σε εργασιακό πλαίσιο, περιλαμβανομένων συναδέλφων του αναφέροντος ή συγγενών αυτού, εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι τέταρτου βαθμού. και

(γ) νομικά πρόσωπα τα οποία ο αναφέρων έχει στην ιδιοκτησία του, για τα οποία εργάζεται ή συνδέεται με άλλο τρόπο με εργασιακή σχέση.

Προϋποθέσεις για την προστασία των αναφερόντων

6.-(1) Πρόσωπο από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5 το οποίο αναφέρει παραβάσεις έχει δικαίωμα προστασίας δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, εφόσον-

(α) είχε βάσιμους λόγους να θεωρεί ότι οι πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις που ανέφερε ήταν αληθείς κατά τον χρόνο της αναφοράς και ότι οι πληροφορίες αυτές εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Νόμου, και

(β) υπέβαλε αναφορά είτε εσωτερικά, όπως προβλέπεται στο άρθρο 7, είτε εξωτερικά όπως προβλέπεται στο άρθρο 11, ή προέβη σε δημόσια αποκάλυψη όπως προβλέπεται στο άρθρο 16:

Νοείται ότι, σε περίπτωση που πρόσωπο κατήγγειλε ή δημοσιοποίησε πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις ανωνύμως, αλλά στη συνέχεια ταυτοποιήθηκε και υφίσταται αντίποινα, έχει δικαίωμα προστασίας δυνάμει του Κεφαλαίου VI, υπό τον όρο ότι πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο παρόν εδάφιο.

(2) Πρόσωπο από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5, το οποίο αναφέρει σε οικεία θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης παραβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Μέρους έχει δικαίωμα προστασίας, όπως ορίζεται στον παρόντα Νόμο, υπό τις ίδιες προϋποθέσεις με πρόσωπο που υποβάλλει αναφορά εξωτερικά.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ-ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ
Αναφορά μέσω εσωτερικών διαύλων αναφοράς

7.-(1) Με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 11 και 16, πρόσωπο από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5 δύναται να παρέχει πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις, αρχικά μέσω εσωτερικού διαύλου αναφοράς και διαδικασιών που προβλέπονται στο παρόν Μέρος, πριν από την αναφορά σε αρμόδια αρχή, στις περιπτώσεις που η παράβαση δυνατόν να αντιμετωπισθεί με αποτελεσματικότητα εσωτερικά και εφόσον ο αναφέρων θεωρεί ότι δεν υπάρχει κίνδυνος αντιποίνων.

(2) Κατάλληλες πληροφορίες σχετικά με τη συγκεκριμένη χρήση των εσωτερικών διαύλων αναφοράς παρέχονται στο πλαίσιο των πληροφοριών που δίδονται από νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου (α) του εδαφίου (1) του άρθρου 9 και από αρμόδια αρχή δυνάμει των διατάξεων της υποπαραγράφου (i) της παραγράφου (ε) του εδαφίου (1) του άρθρου 13 και του άρθρου 14.

Υποχρέωση καθιέρωσης εσωτερικών διαύλων αναφοράς

8.-(1) Τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού και δημοσίου τομέα καθιερώνουν διαύλους και διαδικασίες για εσωτερική αναφορά και για παρακολούθηση, κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους, όπου αυτό προνοείται από το εθνικό δίκαιο.

(2)(α) Οι διατάξεις του εδαφίου (1) εφαρμόζονται-

(i) σε νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα με πενήντα (50) ή περισσότερους εργαζομένους:

Νοείται ότι, το προβλεπόμενο στην παρούσα υποπαράγραφο όριο δεν εφαρμόζεται στα νομικά πρόσωπα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των αναφερόμενων στην παράγραφο Β του ΜΕΡΟΥΣ Ι και στο ΜΕΡΟΣ ΙΙ του Παραρτήματος ενωσιακών πράξεων,

(ii) σε όλα τα νομικά πρόσωπα του δημοσίου τομέα:

Νοείται ότι, οι διατάξεις του εδαφίου (1) δεν εφαρμόζονται στις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης με λιγότερους από πέντε χιλιάδες (5 000) κατοίκους, ή λιγότερους από εικοσιπέντε (25) εργαζόμενους:

Νοείται περαιτέρω ότι, στα νομικά πρόσωπα του δημοσίου τομέα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εσωτερικοί δίαυλοι αναφοράς, όπου υπάρχουν, οι μονάδες εσωτερικού ελέγχου που συστήνονται δυνάμει των Αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 75.841 και ημ. 10.7.2013 και αρ. 76025 και ημ. 6.11.2013 ή δυνάμει των διατάξεων οποιουδήποτε Νόμου.

(β) Με την επιφύλαξη των υποχρεώσεων που επιβάλλονται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου σε νομικά πρόσωπα να τηρούν την εμπιστευτικότητα και να παρέχουν απαντήσεις, καθώς και να αντιμετωπίζουν την αναφερόμενη παράβαση, νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα με πενήντα (50) έως διακόσιους σαράντα εννέα (249) εργαζόμενους μπορούν να έχουν κοινούς εσωτερικούς διαύλους για την παραλαβή και για τη διερεύνηση των αναφορών.

(γ) Οι αρχές τοπικής διοίκησης δύναται να κάνουν χρήση κοινών εσωτερικών διαύλων αναφοράς, νοουμένου ότι οι κοινοι εσωτερικοί δίαυλοι αναφοράς είναι αυτόνομοι και διακριτοί από τους σχετικούς εξωτερικούς διαύλους αναφοράς.

(3) Οι αναφερόμενοι στο εδάφιο (1) του παρόντος άρθρου δίαυλοι και διαδικασίες παρέχουν τη δυνατότητα στα πρόσωπα που καθορίζονται στις παραγράφους (α) και (β) του εδαφίου (1) του άρθρου 5 να αναφέρουν πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις.

(4) Οι δίαυλοι αναφοράς δύναται να αποτελούν αντικείμενο εσωτερικής διαχείρισης από πρόσωπο ή υπηρεσία που έχει ορισθεί για τον σκοπό αυτό ή να παρέχονται εξωτερικά από τρίτο πρόσωπο.

(5) Οι προβλεπόμενες στο εδάφιο (1) του άρθρου 9 διασφαλίσεις και απαιτήσεις εφαρμόζονται σε εντεταλμένα τρίτα μέρη που διαχειρίζονται τον δίαυλο αναφορών για λογαριασμό νομικού προσώπου του ιδιωτικού τομέα.

Διαδικασίες εσωτερικής αναφοράς και παρακολούθησης αναφορών

9.-(1) Οι διαδικασίες εσωτερικής αναφοράς και παρακολούθησης περιλαμβάνουν-

(α) διαύλους για την παραλαβή των αναφορών, οι οποίοι σχεδιάζονται, θεσπίζονται και λειτουργούν κατά ασφαλή τρόπο που διασφαλίζει την προστασία της εμπιστευτικότητας της ταυτότητας του αναφέροντος και κάθε τρίτου προσώπου που κατονομάζεται στην αναφορά, και εμποδίζει την πρόσβαση σε αυτή σε μη εξουσιοδοτημένα μέλη του προσωπικού.

(β) την κοινοποίηση βεβαίωσης παραλαβής της αναφοράς στον αναφέροντα εντός επτά (7) ημερών από την ημερομηνία της παραλαβής.

(γ) τον ορισμό αμερόληπτου προσώπου ή υπηρεσίας με αρμοδιότητα την παρακολούθηση των αναφορών, που δυνατόν να είναι το ίδιο πρόσωπο ή υπηρεσία με εκείνο που παραλαμβάνει τις αναφορές και το οποίο θα διατηρήσει επικοινωνία με τον αναφέροντα και, εφόσον απαιτείται, θα ζητεί περαιτέρω πληροφορίες από τον αναφέροντα και θα του παρέχει ενημέρωση.

(δ) την επιμελή παρακολούθηση από το πρόσωπο ή την υπηρεσία που αναφέρεται στην παράγραφο (γ).

(ε) εύλογο χρονικό διάστημα για την παροχή ενημέρωσης, το οποίο δεν υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες από την ημερομηνία αποστολής βεβαίωσης παραλαβής ή, εάν δεν έχει αποσταλεί βεβαίωση στον αναφέροντα, τους τρεις (3) μήνες από τη λήξη του επταημέρου μετά την υποβολή της αναφοράς.

(στ) την παροχή σαφών και εύκολα προσβάσιμων πληροφοριών για τις διαδικασίες υπό τις οποίες δύναται να υποβληθεί αναφορά εξωτερικά σε αρμόδια αρχή σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου ΙΙΙ και, κατά περίπτωση, σε θεσμικά και λοιπά όργανα ή οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(2) Οι προβλεπόμενοι στην παράγραφο (α) του εδαφίου (1) δίαυλοι παρέχουν τη δυνατότητα υποβολής αναφοράς γραπτώς ή προφορικώς ή/και με τους δύο τρόπους.

(3) Προφορική αναφορά δυνατό να γίνει μέσω τηλεφώνου ή άλλων συστημάτων φωνητικών μηνυμάτων και, κατόπιν αιτήσεως του αναφέροντος, μέσω προσωπικής συνάντησης εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος.

Εθελοντική καθιέρωση διαύλων αναφοράς

10.-(1) Νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα τα οποία δεν υποχρεούνται να καθιερώσουν διαύλους και διαδικασίες εσωτερικής αναφοράς, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 8, ενθαρρύνονται όπως ορίζουν κατάλληλα πρόσωπα ή υπηρεσίες σύμφωνα με τις δυνατότητες και τη διάρθρωσή τους, για να παραλαμβάνουν και να παρακολουθούν αναφορές:

Νοείται ότι, σε περίπτωση που νομικό πρόσωπο του ιδιωτικού τομέα ορίσει πρόσωπο ή υπηρεσία όπως προβλέπεται στο παρόν άρθρο εφαρμόζονται κατ’ αναλογίαν οι διατάξεις του άρθρου 9.

(2) Πρόσωπα ή υπηρεσίες κατάλληλες να παραλαμβάνουν και να παρακολουθούν αναφορές σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (1) δυνατόν να οριστούν οι υπεύθυνοι συμμόρφωσης, υπεύθυνοι επαγγελματικής ακεραιότητας, νομικοί υπεύθυνοι, οικονομικοί διευθυντές, επικεφαλής ελεγκτές, μέλη του διοικητικού συμβουλίου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ-ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ
Εξωτερική αναφορά

11.-(1) Με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου (β) του εδαφίου (1) του άρθρου 16, ο αναφέρων παρέχει πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις χρησιμοποιώντας τους διαύλους και τις διαδικασίες που προβλέπονται στα άρθρα 12 και 13, αφού έχει προηγουμένως υποβάλει αναφορά μέσω του εσωτερικού διαύλου αναφοράς ή υποβάλλοντας εξωτερική αναφορά απευθείας σε αρμόδια αρχή.

(2) Η διαδικασία του εσωτερικού διαύλου διακόπτεται στην περίπτωση κατά την οποία ο αναφέρων έχει υποβάλει αναφορά μέσω εσωτερικού διαύλου και, ενόσω εκκρεμεί η διαδικασία ενώπιον αυτού, υποβάλλει εξωτερική αναφορά:

Νοείται ότι, ο αναφέρων ενημερώνει τον εσωτερικό δίαυλο αναφοράς προς τούτο.

(3) Σε περίπτωση κατά την οποία ο αναφέρων υποβάλλει ταυτόχρονα εξωτερική αναφορά σε περισσότερες από μία αρμόδιες αρχές, ενημερώνει αυτές σχετικά προς τούτο και οι αρμόδιες αρχές συντονίζονται μεταξύ τους για τον χειρισμό της αναφερόμενης παραβίασης.

Εξωτερικοί δίαυλοι αναφοράς και παρακολούθησης αναφορών

12.-(1) Άνευ επηρεασμού των διατάξεων οποιουδήποτε ειδικού ενωσιακού κανόνα που προβλέπει τη δημιουργία εσωτερικών και εξωτερικών διαύλων αναφοράς για ορισμένους τομείς, οι αρμόδιες αρχές-

(α) καθορίζουν ανεξάρτητο και αυτόνομο εξωτερικό δίαυλο για την παραλαβή και τη διαχείριση των πληροφοριών σχετικά με παραβάσεις,

(β) βεβαιώνουν αμέσως και σε κάθε περίπτωση εντός επτά (7) ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της αναφοράς την εν λόγω παραλαβή, εκτός εάν ζητηθεί ρητώς κάτι διαφορετικό από τον αναφέροντα ή εάν η αρμόδια αρχή πιστεύει ευλόγως ότι η βεβαίωση αναφοράς δυνατό να θέσει σε κίνδυνο την προστασία της ταυτότητας του αναφέροντος,

(γ) παρακολουθούν επιμελώς τις αναφορές,

(δ) παρέχουν ενημέρωση στον αναφέροντα εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος, το οποίο δεν υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες ή τους έξι (6) μήνες σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις,

(ε) κοινοποιούν στον αναφέροντα το τελικό αποτέλεσμα των ερευνών που διενεργήθηκαν με βάση την αναφορά,

(στ) διαβιβάζουν εν ευθέτω χρόνω τις πληροφορίες της αναφοράς στα αρμόδια θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά περίπτωση, για περαιτέρω διερεύνηση,

(ζ) δύνανται, αφού εξετάσουν δεόντως το θέμα, να αποφασίσουν-

(i) ότι η αναφερόμενη παράβαση είναι ήσσονος σημασίας και δεν απαιτεί περαιτέρω παρακολούθηση πέραν της περάτωσης της διαδικασίας χωρίς αυτό να επηρεάζει άλλες υποχρεώσεις ή άλλες εφαρμοστέες διαδικασίες για την αντιμετώπιση της αναφερόμενης παραβίασης ή την προστασία η οποία παρέχεται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου έναντι της εσωτερικής ή εξωτερικής αναφοράς,

(ii) την περάτωση της διαδικασίας σχετικά με επαναλαμβανόμενες αναφορές, οι οποίες δεν περιλαμβάνουν σημαντικές νέες πληροφορίες για παραβάσεις σε σχέση με προηγούμενη αναφορά για την οποία οι σχετικές διαδικασίες έχουν περατωθεί, εκτός εάν νέες νομικές ή πραγματικές περιστάσεις δικαιολογούν διαφορετική παρακολούθηση:

Νοείται ότι, σε κάθε περίπτωση, οι αρμόδιες αρχές ενημερώνουν τον αναφέροντα σχετικά με την απόφασή τους και τους λόγους της.

(2) Σε περίπτωση μεγάλης εισροής αναφορών, οι αρμόδιες αρχές δύνανται να εξετάζουν κατά προτεραιότητα τις αναφορές σοβαρών παραβάσεων ή παραβάσεων ουσιωδών διατάξεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Νόμου με την επιφύλαξη του χρονικού διαστήματος που ορίζεται στην παράγραφο (δ) του εδαφίου (1).

(3) Σε περίπτωση που ο αναφέρων υποβάλει αναφορά σε δίαυλο που δεν είναι αρμόδιος για την αντιμετώπιση της καταγγελλόμενης παράβασης, ο εν λόγω δίαυλος διαβιβάζει την αναφορά στην αρμόδια αρχή, εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος και με ασφαλή τρόπο, και ο αναφέρων ενημερώνεται χωρίς καθυστέρηση για τη διαβίβασή της.

Σχεδιασμός των εξωτερικών διαύλων αναφοράς

13. Οι εξωτερικοί δίαυλοι αναφοράς θεωρούνται ανεξάρτητοι και αυτόνομοι για σκοπούς του παρόντος Νόμου, εάν-

(α) λειτουργούν κατά τρόπο που διασφαλίζει την πληρότητα, την ακεραιότητα και την εμπιστευτικότητα των πληροφοριών και εμποδίζουν την πρόσβαση σε αυτές από μη εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους της αρμόδιας αρχής.

(β) επιτρέπουν την διατήρηση και αποθήκευση πληροφοριών σύμφωνα με το άρθρο 19, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να διεξαχθούν περαιτέρω έρευνες.

(γ) παρέχουν τη δυνατότητα αναφοράς γραπτώς και προφορικώς:

Νοείται ότι, οι προφορικές αναφορές είναι δυνατές μέσω τηλεφώνου ή άλλων συστημάτων φωνητικών μηνυμάτων, και κατόπιν αιτήσεως του αναφέροντος, μέσω προσωπικής συνάντησης εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος.

(δ) διασφαλίζουν ότι, σε περίπτωση που αναφορά παραλαμβάνεται από μέλος του προσωπικού άλλο από εκείνο που είναι υπεύθυνο για τον χειρισμό αναφορών, το μέλος του προσωπικού που παρέλαβε την αναφορά δεν δύναται να αποκαλύπτει πληροφορίες που δυνατόν να ταυτοποιήσουν τον αναφέροντα ή τον αναφερόμενο και διαβιβάζει αμέσως την αναφορά, χωρίς τροποποίηση, στα μέλη του προσωπικού που είναι υπεύθυνα για τον χειρισμό των αναφορών.

(ε) ορίζουν μέλη προσωπικού υπεύθυνα για τον χειρισμό αναφορών, τα οποία εκπαιδεύονται ειδικά για τον χειρισμό αναφορών, κυρίως για-

(i) την παροχή πληροφοριών σε κάθε ενδιαφερόμενο πρόσωπο, σχετικά με τις διαδικασίες για την υποβολή αναφοράς.

(ii) την παραλαβή αναφορών και εφαρμογή μέτρων παρακολούθησής τους.

(iii) τη διατήρηση επαφής με τον αναφέροντα με σκοπό την ενημέρωσή του και εφόσον απαιτείται την παροχή από αυτόν περαιτέρω πληροφοριών.

Πληροφορίες για την παραλαβή αναφορών και την παρακολούθησή τους

14. Οι αρμόδιες αρχές δημοσιεύουν στη διαδικτυακή ιστοσελίδα τους σε χωριστό, εύκολα αναγνωρίσιμο και προσβάσιμο τμήμα, τις ακόλουθες πληροφορίες:

(α) Τις προϋποθέσεις για παροχή προστασίας δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου∙

(β) τα στοιχεία επικοινωνίας τους, ιδίως τις ηλεκτρονικές και ταχυδρομικές διευθύνσεις και τους αριθμούς τηλεφώνου, καθώς και δήλωση αναφορικά με την καταγραφή ή μη των τηλεφωνικών συνομιλιών∙

(γ) τις διαδικασίες που εφαρμόζονται στις αναφορές παραβάσεων, περιλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο οι αρμόδιες αρχές μπορούν να ζητήσουν από τον αναφέροντα να διευκρινίσει τις αναφερόμενες πληροφορίες ή να παράσχει συμπληρωματικές πληροφορίες, τη χρονική προθεσμία απάντησης στον αναφέροντα, καθώς και το είδος και το περιεχόμενο της απάντησης∙

(δ) το καθεστώς απορρήτου που ισχύει για τις αναφορές, και ιδίως τις πληροφορίες σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με το άρθρο 17 του παρόντος Νόμου, τα άρθρα 5 και 13 του Κανονισμού ΕΕ 2016/679, τον περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Νόμου, το άρθρο 15 του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα από Αρμόδιες Αρχές για σκοπούς της Πρόληψης, Διερεύνησης, Ανίχνευσης ή Δίωξης Ποινικών Αδικημάτων ή της Εκτέλεσης Ποινικών Κυρώσεων και για την Ελεύθερη Κυκλοφορία των Δεδομένων αυτών Νόμος, και το άρθρο 15 του Κανονισμού ΕΕ 2018/1725∙

(ε) το είδος της παρακολούθησης που πρόκειται να εφαρμοστεί για τις αναφορές∙

(στ) τα μέσα και τις διαδικασίες προστασίας κατά των αντιποίνων και τη διαθεσιμότητα εμπιστευτικών συμβουλών για πρόσωπα που επιθυμούν να υποβάλουν αναφορά∙

(ζ) δήλωση, η οποία αναφέρει ρητώς τους όρους υπό τους οποίους τα πρόσωπα που υποβάλλουν αναφορά σε αρμόδια αρχή προστατεύονται από την ευθύνη λόγω παράβασης του απορρήτου δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 23∙

(η) στοιχεία επικοινωνίας κέντρου πληροφοριών που συστήνεται για σκοπούς στήριξης των αναφερόντων.

Επανεξέταση των διαδικασιών από τις αρμόδιες αρχές

15. Οι αρμόδιες αρχές επανεξετάζουν τις διαδικασίες για την παραλαβή αναφορών και τα μέτρα παρακολούθησής τους σε τακτική βάση και τουλάχιστον ανά τριετία και, κατά την εξέταση των εν λόγω διαδικασιών, λαμβάνουν υπόψη την εμπειρία τους και την εμπειρία άλλων αρμόδιων αρχών προσαρμόζοντας τις διαδικασίες τους αναλόγως.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV-ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ
Δημόσια αποκάλυψη

16.-(1) Πρόσωπο, το οποίο προβαίνει σε δημόσια αποκάλυψη σχετικά με παραβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Μέρους έχει δικαίωμα προστασίας δυνάμει των διατάξεων του Κεφαλαίου VI, εάν πληρούται οποιαδήποτε από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(α) Ο αναφέρων υπέβαλε πρώτα αναφορά εσωτερικά και εξωτερικά ή μόνο εξωτερικά σύμφωνα με τα Κεφάλαια II και III, αλλά δεν αναλαμβάνεται καμία ενδεδειγμένη ενέργεια ως ανταπόκριση στην αναφορά εντός του χρονικού διαστήματος που προβλέπεται στην παράγραφο (ε) του εδαφίου (1) του άρθρου 9 και της παραγράφου (δ) του εδαφίου (1) του άρθρου 12· ή

(β) έχει βάσιμους λόγους να πιστεύει ότι-

(i) η παραβίαση δυνατόν να συνιστά άμεσο ή έκδηλο κίνδυνο για το δημόσιο συμφέρον ή/και τη δημόσια υγεία, περιλαμβανομένων των περιπτώσεων της κατάστασης έκτακτης ανάγκης ή του κινδύνου μη αναστρέψιμης βλάβης, ή

(ii) σε περίπτωση εξωτερικής αναφοράς, υπάρχει κίνδυνος αντιποίνων ή υπάρχει μικρή προοπτική να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά η παράβαση, λόγω των ιδιαίτερων περιστάσεων της υπόθεσης, όπως όταν αποδεικτικά στοιχεία δυνατόν να συγκαλυφθούν ή να καταστραφούν ή όταν αρχή δυνατό να βρίσκεται σε αθέμιτη σύμπραξη με τον υπαίτιο της παράβασης ή να είναι αναμεμειγμένη στην παράβαση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V-ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Υποχρέωση εμπιστευτικότητας

17.-(1) Η ταυτότητα του αναφέροντος και κάθε άλλη πληροφορία από την οποία δυνατόν να συναχθεί, άμεσα ή έμμεσα, η ταυτότητα του αναφέροντος, δεν αποκαλύπτεται σε οποιονδήποτε άλλον πέρα από τα εξουσιοδοτημένα μέλη του προσωπικού τα οποία είναι αρμόδια να λαμβάνουν ή να παρακολουθούν τις αναφορές, χωρίς τη ρητή συγκατάθεση του εν λόγω προσώπου.

(2) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του εδαφίου (1), η ταυτότητα του αναφέροντος, καθώς και κάθε άλλη πληροφορία που αναφέρεται στο εδάφιο (1) δύναται να αποκαλύπτεται μόνον σε περίπτωση που η εν λόγω αποκάλυψη αποτελεί αναγκαία και αναλογική υποχρέωση που επιβάλλεται από το ενωσιακό ή εθνικό δίκαιο, στο πλαίσιο ερευνών των εθνικών αρχών ή δικαστικών διαδικασιών, μεταξύ άλλων, με σκοπό τη διασφάλιση των δικαιωμάτων υπεράσπισης του αναφερομένου.

(3) (α) Τόσο οι εσωτερικοί δίαυλοι αναφοράς όσο και οι αρμόδιες αρχές, προτού προβούν σε αποκάλυψη δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (2), ενημερώνουν τον αναφέροντα, εκτός αν η ενημέρωση αυτή υπονομεύει τις έρευνες ή τις δικαστικές διαδικασίες.

(β) Κατά την ενημέρωση του αναφέροντος, τόσο οι εσωτερικοί δίαυλοι αναφοράς όσο και οι αρμόδιες αρχές αποστέλλουν σε αυτόν γραπτή αιτιολόγηση στην οποία εξηγούν τους λόγους αποκάλυψης των συγκεκριμένων εμπιστευτικών στοιχείων.

(4) Τόσο οι εσωτερικοί δίαυλοι αναφοράς όσο και οι αρμόδιες αρχές που λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται εμπορικά απόρρητα, δεν δύνανται να χρησιμοποιούν ούτε να αποκαλύπτουν τα εν λόγω εμπορικά απόρρητα για σκοπούς που υπερβαίνουν το αναγκαίο για την ορθή παρακολούθηση της αναφοράς.

Επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

18.-(1) Οποιαδήποτε επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα διενεργείται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, περιλαμβανομένης της ανταλλαγής ή της διαβίβασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τις αρμόδιες αρχές, πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού ΕΕ 2016/679, του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Νόμου και του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα από Αρμόδιες Αρχές για σκοπούς της Πρόληψης, Διερεύνησης, Ανίχνευσης ή Δίωξης Ποινικών Αδικημάτων ή της Εκτέλεσης Ποινικών Κυρώσεων και για την Ελεύθερη Κυκλοφορία των Δεδομένων αυτών Νόμου.

(2) Κάθε ανταλλαγή ή διαβίβαση πληροφοριών από τα θεσμικά και λοιπά όργανα ή τους οργανισμούς της Ένωσης πραγματοποιείται σύμφωνα με τον Κανονισμό ΕΕ 2018/1725.

(3) Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία εκδήλως δεν σχετίζονται με τον χειρισμό συγκεκριμένης αναφοράς δεν συλλέγονται και, σε περίπτωση που συλλεχθούν τυχαία, διαγράφονται χωρίς άσκοπη καθυστέρηση.

Τήρηση των αρχείων των αναφορών

19.-(1) Ανεξαρτήτως των διατάξεων οποιουδήποτε άλλου Νόμου τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα και τα νομικά πρόσωπα του δημοσίου τομέα και οι αρμόδιες αρχές τηρούν αρχεία για κάθε αναφορά που παραλαμβάνουν, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες στο άρθρο 17, απαιτήσεις εμπιστευτικότητας:

Νοείται ότι, δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που συλλέγονται στο πλαίσιο παραλαβής αναφορών διαγράφονται εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία περάτωσης της διαδικασίας:

Νοείται περαιτέρω ότι, σε περίπτωση που έχουν αρχίσει δικαστικές ή πειθαρχικές διαδικασίες κατά του αναφερόμενου ή του αναφέροντα, τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα διατηρούνται για όλη τη διάρκεια των εν λόγω διαδικασιών, περιλαμβανομένης της περίπτωσης άσκησης έφεσης ή ένστασης, και, αφού παρέλθει ένα (1) έτος από τη διεκπεραίωσή τους, διαγράφονται.

(2)(α) Σε περίπτωση που για την υποβολή αναφοράς χρησιμοποιείται τηλεφωνική γραμμή ή άλλο σύστημα τηλεφωνικών μηνυμάτων με καταγραφή της συνομιλίας, με την επιφύλαξη της εξασφάλισης της συναίνεσης του αναφέροντος, τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα και οι αρμόδιες αρχές έχουν το δικαίωμα να τεκμηριώσουν την προφορική υποβολή αναφοράς με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:

(i) Με καταγραφή της συνομιλίας σε σταθερή και ανακτήσιμη μορφή∙

(ii) με πλήρη και ακριβή τήρηση των πρακτικών της συνομιλίας από τα μέλη του προσωπικού τα οποία είναι υπεύθυνα για τον χειρισμό της αναφοράς.

(β) Τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα και οι αρμόδιες αρχές παρέχουν σε κάθε περίπτωση στον αναφέροντα τη δυνατότητα να επαληθεύσει, να διορθώσει και να συμφωνήσει με τη μεταγραφή της συνομιλίας, υπογράφοντάς την.

(3)(α) Σε περίπτωση που, για την υποβολή αναφοράς χρησιμοποιείται τηλεφωνική γραμμή ή άλλο σύστημα τηλεφωνικών μηνυμάτων χωρίς καταγραφή της συνομιλίας, τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα και οι αρμόδιες αρχές έχουν το δικαίωμα να τεκμηριώσουν την προφορική υποβολή αναφοράς, με τη μορφή επακριβών πρακτικών της συνομιλίας που συντάσσονται από τα μέλη του προσωπικού που είναι υπεύθυνα για τον χειρισμό της αναφοράς.

(β) Τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα και οι αρμόδιες αρχές παρέχουν σε κάθε περίπτωση στον αναφέροντα τη δυνατότητα να επαληθεύσει, να διορθώσει και να συμφωνήσει με τα πρακτικά της συνομιλίας, υπογράφοντάς τα.

(4)(α) Σε περίπτωση που πρόσωπο ζητήσει συνάντηση με τα αρμόδια μέλη του προσωπικού των νομικών προσώπων του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα ή των αρμόδιων αρχών για να υποβάλει αναφορά σύμφωνα με το εδάφιο (2) του άρθρου 9 και την παράγραφο (γ) του άρθρου 13, τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα και οι αρμόδιες αρχές διασφαλίζουν, με την επιφύλαξη της συναίνεσης του αναφέροντος, ότι τηρούνται πλήρη και επακριβή πρακτικά της συνάντησης σε σταθερή και ανακτήσιμη μορφή.

(β) Τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα και οι αρμόδιες αρχές έχουν το δικαίωμα να τηρούν πρακτικά της συνάντησης με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:

(i) Με καταγραφή της συνομιλίας σε σταθερή και ανακτήσιμη μορφή∙

(ii) με ακριβή πρακτικά της συνάντησης που συντάσσονται από τα μέλη του προσωπικού τα οποία είναι υπεύθυνα για τον χειρισμό της αναφοράς.

(γ) Τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα και οι αρμόδιες αρχές παρέχουν σε κάθε περίπτωση στον αναφέροντα τη δυνατότητα να επαληθεύσει, να διορθώσει και να συμφωνήσει με τα πρακτικά της συνάντησης, υπογράφοντάς τα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI-ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Απαγόρευση αντιποίνων

20.-(1) Tα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα που υπόκεινται στις διατάξεις του παρόντος Νόμου απαγορεύεται να προβαίνουν σε αντίποινα οποιασδήποτε μορφής κατά προσώπου από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5, συμπεριλαμβανομένων των απειλών και αποπειρών αντεκδίκησης.

(2) Τα αναφερόμενα στο εδάφιο (1) αντίποινα δύνανται, μεταξύ άλλων, να λάβουν την ακόλουθη μορφή:

(α) Παύση, απόλυση ή ισοδύναμα μέτρα∙

(β) υποβιβασμό ή στέρηση προαγωγής∙

(γ) μεταβίβαση καθηκόντων, αλλαγή τόπου εργασίας, μείωση μισθού, μεταβολή του ωραρίου εργασίας∙

(δ) στέρηση κατάρτισης∙

(ε) αρνητική αξιολόγηση επιδόσεων ή αρνητική επαγγελματική σύσταση∙

(στ) επιβολή ή εφαρμογή πειθαρχίας, επίπληξης ή άλλου πειθαρχικού μέτρου, περι-λαμβανομένης χρηματικής ποινής∙

(ζ) καταναγκασμό, εκφοβισμό, παρενόχληση ή περιθωριοποίηση∙

(η) διάκριση, μειονέκτημα ή άδικη αντιμετώπιση∙

(θ) μη μετατροπή σύμβασης προσωρινής απασχόλησης σε μόνιμη, ενώ ο εργαζόμενος είχε δικαιολογημένη εμπιστοσύνη ότι θα του προσφερθεί μόνιμη απασχόληση∙

(ι) μη ανανέωση ή πρόωρη διακοπή σύμβασης προσωρινής απασχόλησης∙

(ια) βλάβη, περιλαμβανομένης προσβολής της φήμης, ιδίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ή οικονομική ζημία, περιλαμβανομένης επιχειρηματικής ζημίας και απώλειας εισοδήματος∙

(ιβ) καταχώριση σε μαύρη λίστα βάσει τομεακής ή κλαδικής επίσημης ή ανεπίσημης συμφωνίας, που μπορεί να συνεπάγεται ότι το πρόσωπο δεν πρόκειται να βρει θέση εργασίας στον τομέα ή στον κλάδο στο μέλλον∙

(ιγ) πρόωρη διακοπή ή ακύρωση σύμβασης για εμπορεύματα ή υπηρεσίες∙

(ιδ) ακύρωση άδειας ή έγκρισης∙

(ιε) παραπομπή για ψυχιατρική ή ιατρική παρακολούθηση∙

(ιστ) μονομερής βλαπτική μεταβολή των συνθηκών εργασίας.

(3) Σε περίπτωση κατά την οποία επιβλήθηκαν σε βάρος προσώπου, για το οποίο εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 5, αντίποινα οποιασδήποτε μορφής, το πρόσωπο αυτό δύναται να ζητήσει από το νομικό πρόσωπο του ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα την επαναφορά των πραγμάτων στην κατάσταση που βρίσκονταν πριν από την επιβολή των αντιποίνων, νοουμένου ότι αυτό είναι αντικειμενικά δυνατό και δεν καθίσταται δυσανάλογα επαχθές για τον υπόχρεο:

Νοείται ότι, ο υπόχρεος δεν δύναται να επικαλεστεί ότι η επαναφορά των πραγμάτων στην κατάσταση που βρίσκονταν πριν από την επιβολή των αντιποίνων είναι αντικειμενικά αδύνατη ή καθίσταται δυσανάλογα επαχθής, εξαιτίας γεγονότων τα οποία συντελέστηκαν συνεπεία δικών του ενεργειών.

Μέτρα στήριξης

21.-(1) Πρόσωπο από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5 έχει πρόσβαση, κατά περίπτωση, στα ακόλουθα μέτρα στήριξης:

(α) Εύκολη και δωρεάν για το κοινό πρόσβαση σε πλήρεις και ανεξάρτητες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με τις διαδικασίες και τα μέσα έννομης προστασίας που είναι διαθέσιμα για την προστασία έναντι αντιποίνων και τα δικαιώματά του.

(β) αποτελεσματική συνδρομή από τις αρμόδιες αρχές ενώπιον οποιασδήποτε αρχής που εμπλέκεται στην προστασία τους έναντι αντιποίνων∙

(γ) νομική αρωγή σε ποινικές υποθέσεις και σε διασυνοριακές διαδικασίες σε αστικές υποθέσεις σύμφωνα με τον περί Νομικής Αρωγής Νόμο.

(2) Η απαίτηση για τέτοια πρόσβαση ικανοποιείται με τη σύνταξη, από τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και τις αρμόδιες αρχές, ειδικού εντύπου στο οποίο περιλαμβάνονται αναγκαίες πληροφορίες, συμβουλές και μέσα έννομης προστασίας και το οποίο διατίθεται με τα κατάλληλα μέσα σε κάθε ενδιαφερόμενο πρόσωπο.

(3) Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως μεριμνά με κάθε πρόσφορο μέσο, ιδίως μέσω του διαδικτύου, όπως παρέχεται η σχετική πληροφόρηση στο ευρύ κοινό.

Προστασία αναφέροντος ως μάρτυρα σε ποινική διαδικασία

22. Πρόσωπο το οποίο προβαίνει σε αναφορά και ακολούθως συμμετέχει ως μάρτυρας σε οποιαδήποτε ποινική διαδικασία που έχει σχέση με την αναφορά, θεωρείται μάρτυρας που χρήζει βοήθειας, σύμφωνα με τον περί Προστασίας Μαρτύρων Νόμο και εφαρμόζονται, ανάλογα με την περίπτωση, όλα ή οποιοδήποτε από τα μέτρα που προβλέπονται στο Μέρος ΙΙΙ του εν λόγω Νόμου:

Νοείται ότι, κατά την κρίση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, τέτοιο πρόσωπο δύναται να εντάσσεται στο Σχέδιο Προστασίας Μαρτύρων και Συνεργατών της Δικαιοσύνης, οπότε εφαρμόζονται και οι διατάξεις του Μέρους ΙV του περί Προστασίας Μαρτύρων Νόμου.

Μέτρα για την προστασία έναντι αντιποίνων

23.-(1) Πρόσωπο, από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5 προστατεύεται έναντι αντιποίνων, και

(α) με την επιφύλαξη των εδαφίων (3) και (4) του άρθρου 4, όταν αναφέρει πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις ή προβαίνει σε δημόσια αποκάλυψη σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, δεν θεωρείται ότι παραβαίνει οποιονδήποτε περιορισμό όσον αφορά την αποκάλυψη πληροφοριών και δεν υπέχει καμία απολύτως ευθύνη σε σχέση με την εν λόγω αναφορά ή δημόσια αποκάλυψη, εφόσον είχε βάσιμους λόγους να πιστεύει ότι η αναφορά ή η δημόσια αποκάλυψη των εν λόγω πληροφοριών ήταν αναγκαία για να αποκαλυφθεί παράβαση σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο.

(β) δεν υπέχει ευθύνη σε σχέση με την απόκτηση των πληροφοριών ή την πρόσβαση στις πληροφορίες που αναφέρονται ή αποκαλύπτονται δημόσια, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω απόκτηση ή πρόσβαση δεν συνιστά αυτοτελώς ποινικό αδίκημα:

Νοείται ότι, κάθε άλλη πιθανή ευθύνη αναφέροντος που προκύπτει από πράξη ή παράλειψη που δεν σχετίζεται με την αναφορά ή τη δημόσια αποκάλυψη ή που δεν είναι απαραίτητη για την αποκάλυψη παράβασης, σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο, εξακολουθεί να διέπεται από το εφαρμοστέο ενωσιακό ή/και εθνικό δίκαιο.

(γ) έχει πρόσβαση σε μέσα έννομης προστασίας έναντι αντιποίνων, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, προσωρινών μέτρων εν αναμονή της απόφασης της νομικής διαδικασίας.

(δ) δεν υπέχει καμία απολύτως ευθύνη απορρέουσα από αναφορές ή δημόσιες αποκαλύψεις που έγιναν, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, στο πλαίσιο δικαστικής διαδικασίας, περιλαμβανομένης, μεταξύ άλλων, διαδικασίας για δυσφήμηση, προσβολή των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, παράβαση της υποχρέωσης τήρησης του απορρήτου, παράβαση των κανόνων για την προστασία προσωπικών δεδομένων, αποκάλυψη εμπορικού απορρήτου, ή για αιτήσεις αποζημίωσης βάσει του ιδιωτικού, του δημόσιου ή του συλλογικού εργατικού δικαίου:

Νοείται ότι, το εν λόγω πρόσωπο έχει το δικαίωμα να επικαλεστεί την αναφορά αυτή ή δημόσια αποκάλυψη, ώστε να ζητήσει την απόρριψη της αγωγής, εφόσον κατά τον χρόνο της αναφοράς ή δημόσιας αποκάλυψης είχε βάσιμους λόγους να πιστεύει ότι αυτή ήταν αναγκαία για να αποκαλυφθεί παράβαση, σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο.

(ε) έχει πλήρη πρόσβαση στα ένδικα μέσα και αποζημίωση για τις ζημίες που υφίσταται.

(2) Στο πλαίσιο αστικής δικαστικής ή άλλης διαδικασίας σχετικά με βλάβη την οποία υπέστη πρόσωπο από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5, και με την επιφύλαξη ότι το εν λόγω πρόσωπο αποδεικνύει ότι προέβη σε αναφορά ή σε δημόσια αποκάλυψη και υπέστη βλάβη, τεκμαίρεται ότι η βλάβη έγινε σε αντίποινα για την αναφορά ή τη δημόσια αποκάλυψη, εκτός εάν το πρόσωπο που έλαβε το μέτρο που προκάλεσε τη βλάβη αποδείξει ότι το εν λόγω μέτρο βασίστηκε σε δεόντως αιτιολογημένους λόγους.

(3) Πρόσωπο, το οποίο αναφέρει ή αποκαλύπτει δημόσια πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Νόμου, οι οποίες περιλαμβάνουν εμπορικά απόρρητα, και το εν λόγω πρόσωπο πληροί τους όρους που τίθενται στον παρόντα Νόμο, η εν λόγω αναφορά ή δημοσιοποίηση θεωρείται νόμιμη, υπό τις προϋποθέσεις που τίθενται στο εδάφιο (2) του άρθρου 4 του περί της Προστασίας της Τεχνογνωσίας και των Επιχειρηματικών Πληροφοριών που δεν έχουν Αποκαλυφθεί (Εμπορικό Απόρρητο) από την Παράνομη Απόκτηση, Χρήση και Αποκάλυψή τους Νόμου.

Δικαστική προστασία και βάρος απόδειξης

24.-(1) Κάθε πρόσωπο, το οποίο θεωρεί ότι θίγεται από παράβαση των διατάξεων του παρόντος Νόμου δύναται να διεκδικήσει τα δικαιώματά του ενώπιον αρμόδιου δικαστηρίου, ακόμα και εάν η σχέση στο πλαίσιο της οποίας εικάζεται ότι έγινε η παράβαση έχει λήξει, και να χρησιμοποιήσει κάθε πρόσφορο και νόμιμο μέσο για τη στοιχειοθέτηση της παραβάσεως και της πάσης φύσεως ζημιάς που υπέστη λόγω αυτής.

(1Α) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (1), πρόσωπο το οποίο θεωρεί ότι θίγεται από παράβαση των διατάξεων του παρόντος Νόμου, δύναται να καταχωρίσει αίτηση για έκδοση προσωρινού διατάγματος για την αποτροπή ή τον τερματισμό αντιποίνων, απειλών και προσπαθειών αντεκδίκησης, εντός είκοσι μίας (21) ημερών από την ημερομηνία που έλαβε χώρα το περιστατικό το οποίο στοιχειοθετεί την παράβαση.

(2) Σε κάθε δικαστική διαδικασία, εκτός από ποινική, εάν ο διάδικος που ισχυρίζεται ότι θίγεται από παράβαση διατάξεων του παρόντος Νόμου στοιχειοθετεί πραγματικά περιστατικά από τα οποία πιθανολογείται η παράβαση, το βάρος της απόδειξης ότι δεν υπήρξε καμία παράβαση των διατάξεων του παρόντος Νόμου φέρει ο αντίδικός του.

Αρμόδια δικαστήρια και κυρώσεις

25.-(1) Επιφυλασσόμενης της αποκλειστικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, του Εφετείου και του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος, και εφόσον ο παρών Νόμος δεν προβλέπει διαφορετικά, αρμοδιότητα για την εκδίκαση των εργατικών διαφορών έχει το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών.

(2) Σε περίπτωση αγωγής ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου, δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου 6 του Άρθρου 146 του Συντάγματος, και υπό τον όρο ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του ουσιαστικού δικαιώματος σε δίκαιη και εύλογη αποζημίωση, το αρμόδιο Επαρχιακό Δικαστήριο επιδικάζει στον δικαιούχο το μεγαλύτερο από τα ακόλουθα δύο ποσά:

(α) Την επιδικαστέα, δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου 6 του Άρθρου 146 του Συντάγματος, δίκαιη και εύλογη αποζημίωση· ή

(β) ολόκληρη τη θετική ζημιά, περιλαμβανομένων των αποδοχών υπερημερίας, και χρηματική ικανοποίηση για τυχόν ηθική ή σωματική βλάβη του ενάγοντος που προκλήθηκε από την απόφαση, πράξη ή παράλειψη, η οποία κηρύχθηκε άκυρη σύμφωνα με την παράγραφο 4 του Άρθρου 146 του Συντάγματος.

(3) Το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών επιδικάζει δίκαιη και εύλογη αποζημίωση, η οποία καλύπτει τουλάχιστον ολόκληρη τη θετική ζημιά, περιλαμβανομένων των αποδοχών υπερημερίας, και περιλαμβάνει χρηματική ικανοποίηση για τυχόν ηθική ή σωματική βλάβη του αιτητή που προκλήθηκε από τον παραβάτη:

Νοείται ότι, σε κάθε περίπτωση, στο επιδικαζόμενο πιο πάνω ποσό, προστίθεται και νόμιμος τόκος από την ημερομηνία της παραβάσεως έως την ημερομηνία πλήρους καταβολής της αποζημίωσης.

(4) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του άρθρου 3 του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου, σε περίπτωση απόλυσης κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος Νόμου, το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών, εκτός από την επιδίκαση της κατά το εδάφιο (3) αποζημίωσης και χωρίς να εξετάσει την καλή ή κακή πίστη του εργοδότη, διατάσσει την επαναπρόσληψη του εργαζόμενου και υποχρεώνει τον εργοδότη να αποδέχεται τις υπηρεσίες του, εφόσον ο εργαζόμενος το έχει ζητήσει ως θεραπεία:

Νοείται ότι, σε περίπτωση επαναπρόσληψης, ο εργαζόμενος, εφόσον έχει επιδικαστεί σε αυτόν η κατά το εδάφιο (3) αποζημίωση, δεν δικαιούται σε αναδρομική καταβολή μισθών ή άλλων ωφελημάτων, όμως το χρονικό διάστημα της απόλυσης θεωρείται ως υπηρεσία για όλους τους άλλους σκοπούς.

(5) Χωρίς επηρεασμό της γενικότητας των διατάξεων του εδαφίου (1) του άρθρου 6 του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου, οι οποίες εφαρμόζονται σε περιπτώσεις απολύσεων που έγιναν κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος Νόμου, κατά την εκδίκαση από το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών των αναφερόμενων στο εδάφιο (1) διαφορών εφαρμόζονται οι διατάξεις του εδαφίου (2) του άρθρου 24 σε σχέση με την αντιστροφή του βάρους απόδειξης.

(6) Σε περίπτωση που η απόφαση του αρμόδιου Δικαστηρίου για αποζημιώσεις βασίζεται σε πράξη ή παράλειψη δημόσιου υπαλλήλου, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 70 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου.

Εκδικητικές ενέργειες εις βάρος αναφέροντος

26. Η απόλυση αναφέροντα, καθώς και οποιαδήποτε βλαπτική μεταβολή των συνθηκών απασχόλησής ή μέτρο αντιποίνου είναι απολύτως άκυρη, εκτός εάν ο εργοδότης αποδείξει ότι η απόλυση ή η βλαπτική μεταβολή οφείλεται σε λόγο άσχετο προς τη διενέργεια από αυτόν αναφοράς.

Υποχρέωση εργοδότη προς συνδρομή

27.-(1) Κάθε εργοδότης προστατεύει τους εργαζομένους του από κάθε πράξη προϊσταμένου τους ή προσώπου που είναι υπεύθυνο γι’ αυτούς ή οποιουδήποτε άλλου εργαζόμενου η οποία συνιστά αντίποινα λόγω της διενέργειας αναφοράς.

(2)(α) Κάθε εργοδότης, αμέσως μόλις περιέλθουν σε γνώση του συγκεκριμένα αντίποινα λόγω της διενέργειας αναφοράς, λαμβάνει κάθε πρόσφορο μέτρο για την άρση και τη μη επανάληψη των αντιποίνων, καθώς και για την άρση των συνεπειών τους.

(β) Σε περίπτωση που εργοδότης δεν λάβει τα αναφερόμενα στην παράγραφο (α) μέτρα, είναι συναδικοπραγήσας με το πρόσωπο που διέπραξε τις εν λόγω πράξεις, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 του περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου.

(3)(α) Κάθε εργοδότης λαμβάνει κάθε πρόσφορο και έγκαιρο μέτρο, για να αποτρέψει τις προβλεπόμενες στο εδάφιο (1) πράξεις:

Νοείται ότι, για τους σκοπούς του παρόντος εδαφίου, η θέσπιση κώδικα συμπεριφοράς για την αποτροπή των προβλεπόμενων στο εδάφιο (1) πράξεων και η λήψη πρακτικών μέτρων για την εφαρμογή των προνοιών του κώδικα αυτού θεωρείται ως λήψη πρόσφορων και έγκαιρων μέτρων.

(β) Σε περίπτωση που εργοδότης δεν λάβει τα προβλεπόμενα στην παράγραφο (α) μέτρα και διαπράττονται οι προβλεπόμενες στο εδάφιο (1) πράξεις προς εργαζόμενό του αναφέροντα, τότε αυτός είναι συναδικοπραγήσας με το πρόσωπο που διέπραξε τις εν λόγω πράξεις, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 του περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου.

Μέτρα για την προστασία των αναφερόμενων

28.-(1) Ο παρών Νόμος δεν επηρεάζει τις διατάξεις του ενωσιακού ή/και εθνικού δικαίου αναφορικά με τα δικαιώματα πραγματικής προσφυγής αναφερομένου και αμερόληπτου δικαστηρίου, καθώς και το τεκμήριο αθωότητας και τα δικαιώματα υπεράσπισης, περιλαμβανομένου του δικαιώματος ακρόασης και του δικαιώματος πρόσβασης στον φάκελό του.

(2) Η ταυτότητα του αναφερομένου προστατεύεται καθ’ όλη τη διάρκεια ερευνών που άρχισαν με βάση την αναφορά ή τη δημόσια αποκάλυψη.

(3) Οι κανόνες που ορίζονται στα άρθρα 13, 18 και 19 όσον αφορά την προστασία της ταυτότητας του αναφέροντος εφαρμόζονται και για την προστασία της ταυτότητας του αναφερομένου.

Αγώγιμο δικαίωμα σε αποζημιώσεις

29. Άνευ επηρεασμού οποιουδήποτε άλλου ένδικου μέσου ή θεραπείας που προβλέπεται δυνάμει των διατάξεων οποιουδήποτε άλλου Νόμου ή Κανονισμών, πρόσωπο που υπέστη ζημιά από ψευδείς ή παραπλανητικές αναφορές ή ψευδείς ή παραπλανητικές δημόσιες αποκαλύψεις έχει αγώγιμο δικαίωμα εναντίον του αναφέροντος.

Απαγόρευση άρσης δικαιωμάτων και μέσων έννομης προστασίας

30. Τα δικαιώματα και τα μέσα έννομης προστασίας που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο δεν μπορούν να αρθούν ή να περιοριστούν από συμφωνία, πολιτική, τύπο ή όρο απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης συμφωνίας για διαιτησία πριν από την έγερση διαφοράς.