1. Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Ρυθμίσεως Ορισμένων Ανακριτικών Εξουσιών (Υπό Κάλυψη Αστυνομικοί) Νόμος του 2017.
2. Στον παρόντα Νόμο, εκτός εάν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια-
«Αρχηγός» σημαίνει τον Αρχηγό της Αστυνομίας Κύπρου·
«εξουσιοδοτών αξιωματικός» σημαίνει τον Αστυνομικό Διευθυντή Επαρχίας ή Τμήματος ή το Διοικητή Μονάδας ή Υπηρεσίας ή τον Βοηθό Αρχηγό Επιχειρήσεων ή τον αναπληρωτή του, ο οποίος παρέχει εξουσιοδότηση·
«εξουσιοδότηση» σημαίνει την εξουσιοδότηση για δραστηριοποίηση υπό κάλυψη αστυνομικού σε συγκεκριμένη επιχείρηση, η οποία παρέχεται δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 3 και 4·
«επιχείρηση» σημαίνει μυστική αποστολή της Αστυνομίας για σκοπούς πρόληψης ή εξιχνίασης σοβαρού ποινικού αδικήματος·
«έρευνα» σημαίνει έρευνα που διεξάγεται μετά από εξουσιοδότηση, προς διαπίστωση του ενδεχόμενου διάπραξης σοβαρού ποινικού αδικήματος, η οποία γίνεται στα πλαίσια επιχείρησης·
«ερευνών αξιωματικός» σημαίνει μέλος της Αστυνομίας, που κατέχει τουλάχιστον το βαθμό του Λοχία, το οποίο υποβάλλει αίτηση για εξουσιοδότηση και, όταν παρασχεθεί εξουσιοδότηση, προβαίνει στη δραστηριοποίηση υπό κάλυψη Αστυνομικού·
«παράλληλη ταυτότητα» σημαίνει δελτίο ταυτότητας ή πιστοποιητικό γέννησης ή διαβατήριο, όπως οι όροι αυτοί καθορίζονται στο άρθρο 2 του περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου, που εκδίδεται για χρήση από τον υπό κάλυψη Αστυνομικό και όπου αναγράφονται στοιχεία διαφορετικά από τα πραγματικά στοιχεία του εν λόγω υπό κάλυψη Αστυνομικού για σκοπούς μη αποκάλυψης της πραγματικής του ταυτότητας·
«πηγή πληροφοριών» σημαίνει πρόσωπο το οποίο δημιουργεί ή διατηρεί προσωπική ή άλλη σχέση με άλλο πρόσωπο, με σκοπό την, εν αγνοία του άλλου αυτού προσώπου, συγκεκαλυμμένη χρήση τέτοιας σχέσης για την εξασφάλιση και διαβίβαση πληροφοριών ή για την παροχή σε τρίτο πρόσωπο πρόσβασης σε οποιεσδήποτε πληροφορίες·
«υπό κάλυψη Αστυνομικός» σημαίνει μέλος της Αστυνομίας, η ταυτότητα του οποίου δεν αποκαλύπτεται σε τρίτα πρόσωπα και το οποίο που είναι ειδικά εκπαιδευμένο και ενεργεί ως πηγή πληροφοριών ή διεξάγει έρευνα·
«σοβαρό ποινικό αδίκημα» σημαίνει αδίκημα που καθορίζεται ως κακούργημα σύμφωνα με τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα ή οποιουδήποτε άλλου νόμου ή επιφέρει, σε περίπτωση καταδίκης, ποινή φυλάκισης τριών (3) ετών και άνω ή αποτελεί αδίκημα κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος Νόμου.
3.-(1) Η δραστηριοποίηση υπό κάλυψη Αστυνομικού πραγματοποιείται μόνο κατόπιν εξουσιοδότησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.
(2) Ο εξουσιοδοτών αξιωματικός παρέχει εξουσιοδότηση, σύμφωνα με τον Τύπο Α του Πρώτου Πίνακα, αφού προηγουμένως ικανοποιηθεί ότι τέτοια εξουσιοδότηση είναι εύλογα αναγκαία για λόγους πρόληψης, διερεύνησης ή εξιχνίασης οποιουδήποτε σοβαρού ποινικού αδικήματος.
(3) Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 4, ο εξουσιοδοτών αξιωματικός δύναται, σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις, να παρέχει προφορική εξουσιοδότηση.
(4) Σε επιχείρηση ή έρευνα που εμπλέκονται πρόσωπα κάτω των είκοσι ενός (21) ετών, η εξουσιοδότηση παρέχεται από τον εκάστοτε Βοηθό Αρχηγό Επιχειρήσεων ή αυτόν που τον αναπληροί:
(5) Προτού παράσχει την εξουσιοδότηση, ο εξουσιοδοτών αξιωματικός λαμβάνει υπόψη τα ακόλουθα:
(α) Την επικινδυνότητα της επιχείρησης·
(β) το ενδεχόμενο και την έκταση πιθανής επέμβασης στην ιδιωτική ζωή των επηρεαζόμενων προσώπων·
(γ) τις πιθανές προβλέψιμες συνέπειες σε τρίτα πρόσωπα· και
(δ) την ασφάλεια και ευημερία του υπό κάλυψη Αστυνομικού και της οικογένειάς του.
(6) Τηρουμένων των διατάξεων των εδαφίων (2) και (3), εξουσιοδοτών αξιωματικός παρέχει εξουσιοδότηση, μόνο εάν ικανοποιηθεί ότι ή δραστηριοποίηση υπό κάλυψη Αστυνομικού -
(α) Είναι απαραίτητη για τους σκοπούς της έρευνας προς διαπίστωση του ενδεχομένου διάπραξης σοβαρού ποινικού αδικήματος ή για σκοπούς πρόληψης οποιουδήποτε σοβαρού ποινικού αδικήματος ή για σκοπούς αναγνώρισης και διάσωσης πιθανών θυμάτων εμπορίας, ενηλίκων ή ανηλίκων, ή θυμάτων βίας,
(β) είναι ανάλογη με τον επιδιωκόμενο σκοπό, και
(γ) έχει κατάλληλα οργανωθεί.
(7) Κάθε εξουσιοδότηση ισχύει -
(α) Σε ολόκληρο το έδαφος της Δημοκρατίας και δυνατόν να εκτείνεται στην επικράτεια άλλου κράτους μέλους ή τρίτης χώρας, δυνάμει οποιασδήποτε διεθνούς συνθήκης η οποία έχει επικυρωθεί με σχετικό κυρωτικό νόμο από την Δημοκρατία, και με την συναίνεση και συνεργασία των αρμόδιων αρχών του κράτους μέλους ή της τρίτης χώρας,
(β) μέχρι την ολοκλήρωση του ανακριτικού έργου για τη συγκεκριμένη υπόθεση, ή
(γ) μέχρι τον τερματισμό της από τον εξουσιοδοτούντα αξιωματικό.
(8) Ο εξουσιοδοτών αξιωματικός δύναται να τερματίσει εξουσιοδότηση, που δόθηκε δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου, εφόσον κρίνει ότι οι λόγοι για τους οποίους ή/και τα κριτήρια, με βάση τα οποία αυτή παρασχέθηκε, έχουν παύσει να υφίστανται.
(9) Ο εξουσιοδοτών αξιωματικός το συντομότερο δυνατόν και, σε κάθε περίπτωση, εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών από την ημερομηνία που δόθηκε η εξουσιοδότηση δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου, την κοινοποιεί στον Αρχηγό, ο οποίος έχει εξουσία να την ακυρώσει για οποιοδήποτε λόγο κρίνει σκόπιμο.
(10) Ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας δύναται να επιτρέψει -
(α) Δραστηριοποίηση υπό κάλυψη Αστυνομικού άλλου κράτους μέλους, στην επικράτεια της Δημοκρατίας, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 8 του περί Κοινών Ομάδων Έρευνας Νόμου, ή
(β) δραστηριοποίηση υπό κάλυψη Αστυνομικού τρίτης χώρας δυνάμει των διατάξεων οποιασδήποτε διεθνούς συνθήκης την οποία η Δημοκρατία έχει κυρώσει με νόμο,
νοουμένου ότι τέτοια δραστηριοποίηση πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις των εδαφίων (2), (3) και (4) του παρόντος άρθρου.
4.-(1) Η αίτηση για την αναφερόμενη στο άρθρο 3 εξουσιοδότηση υποβάλλεται γραπτώς από ερευνώντα αξιωματικό, σε έντυπο σύμφωνα με τον Τύπο Β του Δεύτερου Πίνακα.
(2) Αίτηση για εξουσιοδότηση, που υποβάλλεται σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (1), περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία και πληροφορίες:
(α) Το θέμα της έρευνας, για την οποία επιδιώκεται η δραστηριοποίηση του υπό κάλυψη Αστυνομικού·
(β) τους λόγους, για τους οποίους η εξουσιοδότηση είναι απαραίτητη, όπως προβλέπεται στο εδάφιο (2) του άρθρου 3·
(γ) τους λόγους, για τους οποίους η εξουσιοδότηση θεωρείται ανάλογη προς τον επιδιωκόμενο σκοπό·
(δ) τον τρόπο που θα ενεργήσει ο υπό κάλυψη Αστυνομικός στον βαθμό που αυτός μπορεί να προβλεφθεί·
(ε) γραπτή αναφορά για το κατά πόσο δόθηκε προφορική εξουσιοδότηση, καθώς και το όνομα του εξουσιοδοτούντος αξιωματικού που την έδωσε, τον τόπο και τον χρόνο που αυτή δόθηκε· και
(στ) στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο εδάφιο (3) του άρθρου 3, τους λόγους, για τους οποίους η συγκεκριμένη περίπτωση θεωρήθηκε ως επείγουσα, ώστε να δικαιολογείται προφορική εξουσιοδότηση.
(3) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του εδαφίου (1), σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις, ο εξουσιοδοτών αξιωματικός δύναται, εφόσον το κρίνει αναγκαίο, να εξουσιοδοτήσει, σε έντυπο σύμφωνα με τον Τύπο B του Δεύτερου Πίνακα, τη δραστηριοποίηση υπό κάλυψη Αστυνομικού, χωρίς την υποβολή οποιασδήποτε αίτησης, λόγω προσωπικής γνώσης των περιστατικών της υπόθεσης.
5.-(1) Την εποπτεία και την ευθύνη για την διεξαγωγή των ερευνών και της επιχείρησης στο έδαφος της Δημοκρατίας, έχει ο ερευνών αξιωματικός, ο οποίος, για το σκοπό αυτό, μπορεί να συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών ή τρίτων χωρών, όποτε αυτό κριθεί αναγκαίο.
(2) Καθ’ όλη τη διάρκεια της επιχείρησης, ο υπό κάλυψη Αστυνομικός ενεργεί υπό τις οδηγίες του ερευνώντος αξιωματικού.
6. Μέλος της Αστυνομίας δεν δύναται να δραστηριοποιείται ως υπό κάλυψη Αστυνομικός εκτός αν έτυχε ειδικής για το σκοπό αυτό εκπαίδευσης σύμφωνα με πρόγραμμα που εγκρίνει ο Αρχηγός.
7.-(1) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις οποιουδήποτε νόμου, σε κανένα μέλος της Αστυνομίας δεν ανατίθεται καθήκον υπό κάλυψη Αστυνομικού, εκτός εάν το ίδιο το μέλος συναινεί προς τούτο:
(2) Μέλος της Αστυνομίας, προτού εξουσιοδοτηθεί να αναλάβει καθήκον υπό κάλυψη Αστυνομικού υπογράφει δήλωση, σύμφωνα με τον Τύπο Γ του Τρίτου Πίνακα, ότι αποδέχεται την ανάθεση και εκτέλεση των καθηκόντων του, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.
(3) Σε μέλος της Αστυνομίας που αναλαμβάνει καθήκον υπό κάλυψη Αστυνομικού, χορηγείται μηνιαίο επίδομα εκτέλεσης ειδικών καθηκόντων το οποίο καθορίζεται, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κανονισμού 30 των περί Αστυνομίας (Γενικών) Κανονισμών.
8.-(1) Υπό κάλυψη Αστυνομικός, στα πλαίσια έρευνας ή επιχείρησης, με σκοπό τη διαφύλαξη της αποστολής του, δύναται να ενεργεί και να συμπεριφέρεται κατά τρόπο που εξυπηρετεί την αποστολή του, έστω και αν η συμπεριφορά αυτή ενέχει παρανομία, στο βαθμό που αυτό είναι επιτρεπτό δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου.
(2) Υπό κάλυψη Αστυνομικός δεν δύναται να υποκινεί οποιοδήποτε πρόσωπο στη διάπραξη αδικήματος με σκοπό την παγίδευση του προσώπου αυτού.
9.-(1) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου, σε περίπτωση που εξουσιοδοτών αξιωματικός, κατά τη διερεύνηση ποινικής υπόθεσης σχετικής με οποιοδήποτε σοβαρό ποινικό αδίκημα, κρίνει ότι η εν λόγω υπόθεση είναι ιδιαίτερα σοβαρή και οι περιστάσεις της δικαιολογούν την υποστήριξη της μυστικής ιδιότητας του υπό κάλυψη Αστυνομικού με τον εφοδιασμό του με παράλληλη ταυτότητα, δύναται να εισηγηθεί στον Αρχηγό την έκδοση τέτοιας ταυτότητας.
(2) Ο Αρχηγός, αφού εξετάσει την αναφερόμενη στο εδάφιο (1) εισήγηση, και εφόσον κρίνει ότι υπό τις περιστάσεις, ενδείκνυται η έκδοση παράλληλης ταυτότητας στον υπό κάλυψη Αστυνομικό ζητεί από το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών με απόρρητη επιστολή του την έκδοση τέτοιας ταυτότητας.
(3) Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών, το συντομότερο δυνατόν και εν πάση περιπτώσει εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών, με απόλυτη εμπιστευτικότητα, μεριμνά για την έκδοση και παράδοση στον Αρχηγό παράλληλης ταυτότητας του υπό κάλυψη Αστυνομικού, σύμφωνα με την υποβληθείσα επιστολή του Αρχηγού.
(4) Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών τηρεί απόρρητο αρχείο στο οποίο καταχωρούνται οι εκδοθείσες παράλληλες ταυτότητες των υπό κάλυψη Αστυνομικών.
(5) Κάθε παράλληλη ταυτότητα υπό κάλυψη Αστυνομικού ισχύει για μέγιστη χρονική περίοδο ενός (1) έτους, εκτός αν αποσυρθεί ενωρίτερα από τον Αρχηγό, οπότε και επιστρέφεται στο Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, ο οποίος μεριμνά για την καταστροφή της:
10. Οι διατάξεις του παρόντος Νόμου δεν επηρεάζουν τη ρύθμιση της αστικής ευθύνης του υπό κάλυψη αστυνομικού, όπως αυτή προβλέπεται στις διατάξεις του Άρθρου 172 του Συντάγματος και οποιουδήποτε άλλου εν ισχύ νόμου.
11.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (2), σε ποινική διαδικασία ενώπιον αρμόδιου δικαστηρίου, κάθε υπό κάλυψη Αστυνομικός καταθέτει σε ανοικτή ακρόαση, με την πραγματική του ταυτότητα.
(2) Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες-
(α) Εύλογα αναμένεται ότι η ασφάλεια του υπό κάλυψη Αστυνομικού ή της οικογένειας του ή άλλου προσώπου ή περιουσίας τίθεται σε κίνδυνο, ή
(β) ο υπό κάλυψη Αστυνομικός έχει δραστηριοποιηθεί και σε άλλη υπό εξέλιξη επιχείρηση,
το Δικαστήριο μπορεί να δώσει άδεια στον εν λόγω υπό κάλυψη Αστυνομικό να καταθέσει-
(αα) σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 4 έως 15 του περί Προστασίας Μαρτύρων Νόμου, ή
(ββ) ως ανώνυμος μάρτυρας σύμφωνα με τις διατάξεις των εδαφίων (3) και (4).
(3)(α) Το Δικαστήριο δύναται, μετά από αίτηση της κατηγορούσας αρχής σε ποινική διαδικασία, να εκδώσει διάταγμα στο οποίο καθορίζονται τα μέτρα που είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της μη αποκάλυψης της ταυτότητας υπό κάλυψη Αστυνομικού ο οποίος καταθέτει ως μάρτυρας.
(β) Το Δικαστήριο εκδίδει το αναφερόμενο στην παράγραφο (α) διάταγμα αφού πρώτα λάβει υπόψη-
(i) Τις επιπτώσεις έκδοσης του διατάγματος για μια δίκαιη δίκη για τον κατηγορούμενο,
(ii) την έκταση στην οποία η αξιοπιστία του μάρτυρα θα ήταν σχετικός παράγοντας στη βαρύτητα που θα δοθεί στη μαρτυρία του κατά την αξιολόγησή της,
(iii) κατά πόσο η σχετική μαρτυρία πιθανόν να είναι η μοναδική ή αποφασιστική μαρτυρία που να εμπλέκει τον κατηγορούμενο,
(iv) κατά πόσο η μαρτυρία μπορεί να εξεταστεί με το σωστό τρόπο, ως προς την αξιοπιστία της ή άλλως πως, χωρίς να αποκαλυφθεί η ταυτότητα του μάρτυρα, και
(v) οποιουσδήποτε άλλους παράγοντες κρίνει το Δικαστήριο ως σχετικούς.
(4) Με το διάταγμα ανωνυμίας, το Δικαστήριο δύναται όπως διατάξει -
(α) Ο υπό κάλυψη Αστυνομικός να καταθέσει χρησιμοποιώντας παράλληλη ταυτότητα ή ψευδώνυμο,
(β) το όνομα και άλλες λεπτομέρειες που δυνατό να προσδιορίζουν την ταυτότητα του μάρτυρα να αποκρυφτούν ή να αφαιρεθούν από οποιοδήποτε υλικό γνωστοποιείται σε οποιαδήποτε από τα μέρη στην ποινική διαδικασία,
(γ) να μην υποβληθούν στον υπό κάλυψη Αστυνομικό στον οποίο αφορά η αίτηση ή σε οποιονδήποτε άλλο μάρτυρα ερωτήσεις που δυνατόν να οδηγήσουν στην ταυτοποίηση του,
(δ) η φωνή του υπό κάλυψη Αστυνομικού ο οποίος καταθέτει ως μάρτυρας, να τύχει αλλοίωσης, χωρίς όμως η αλλοίωση αυτή να είναι τέτοιας έκτασης που να μην μπορούν τα μέρη στην ποινική διαδικασία να κατανοήσουν το περιεχόμενο της κατάθεσης,
(ε) οποιαδήποτε άλλα μέτρα απόκρυψης της ταυτότητας του μάρτυρα που το Δικαστήριο κρίνει απαραίτητο.
12.-(1) Απαγορεύεται η αποκάλυψη ή δημοσιοποίηση εγγράφου που εκδίδεται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου ή στοιχείων ταυτότητας ή ιδιότητας υπό κάλυψη Αστυνομικού ή οποιασδήποτε πληροφορίας, δυνατόν να οδηγήσει σε αποκάλυψη της ιδιότητας ή της ταυτότητάς του.
(2) Απαγορεύεται η δημοσιοποίηση οποιασδήποτε τακτικής ή μεθοδολογίας ή οποιουδήποτε στοιχείου, αναφορικά με τις τακτικές ή τη μεθοδολογία που εφαρμόζονται από υπό κάλυψη Αστυνομικούς.
(3) Πρόσωπο το οποίο παραβαίνει τις διατάξεις των εδαφίων (1) και (2), είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα πέντε (5) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις πενήντα χιλιάδες ευρώ (€50.000) ή και στις δυο αυτές ποινές.