7.—(1) Το Δικαστήριο ενώπιον του οποίου εκκρεμεί οποιαδήποτε από τις διαδικασίες που αναφέρονται στα άρθρα 4, 4Α, 5, 6, 6Α, 6Β, 6Γ, 6Δ, 6Ε και 6ΣΤ, ή το Δικαστήριο της επαρχίας στην οποία ο αιτητής συνήθως διαμένει δύναται, κατόπιν γραπτής αίτησης σε αυτό, αν κρίνει ότι-
(α) Με βάση κοινωνικοοικονομική έκθεση του Γραφείου Ευημερίας, η οικονομική κατάσταση του αιτητή και, στην περίπτωση που ο αιτητής είναι εξαρτώμενο μέλος οικογένειας, η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του, δεν του επιτρέπει να εξασφαλίσει νομική αρωγή, λαμβανομένων υπόψη των απολαβών του, πραγματικών και αναμενόμενων, οποιωνδήποτε άλλων εισοδημάτων, από εργασία ή άλλες πηγές, των εξόδων για τις βασικές ανάγκες του ιδίου και της οικογένειας του και άλλων υποχρεώσεων και αναγκών του· και
(β) λόγω της σοβαρότητας της υπόθεσης ή άλλων περιστάσεων της υπόθεσης είναι επιθυμητό για το συμφέρον της δικαιοσύνης να τύχει δωρεάν νομικής αρωγής για την προετοιμασία και το χειρισμό της υπόθεσης,
να εκδώσει πιστοποιητικό για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής:
(2) Ο τύπος και το περιεχόμενο της αίτησης είναι σύμφωνα με τύπο που ήθελε καθορισθεί σε Διαδικαστικούς Κανονισμούς που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 13.
(3)(α) Για τους σκοπούς του άρθρου 4, κρίνεται ότι πληρούνται οι προβλεπόμενες στην παράγραφο (β) του εδαφίου (1) του παρόντος άρθρου προϋποθέσεις όταν ο ύποπτος ή κατηγορούμενος προσάγεται ενώπιον του δικαστηρίου, προκειμένου να ληφθεί απόφαση σχετικά με την κράτησή του ή κατά τη διάρκεια της κράτησής του.
(β) Για τους σκοπούς του εδαφίου (1) του άρθρου 4Α, κρίνεται ότι σε κάθε περίπτωση πληρούνται οι προβλεπόμενες στην παράγραφο (β) του εδαφίου (1) του παρόντος άρθρου προϋποθέσεις.
(γ) Για τους σκοπούς του εδαφίου (2) του άρθρου 4Α, το δικαστήριο εκδίδει πιστοποιητικό για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής εφόσον κατατεθεί ενώπιόν του, μέσω της αρμόδιας αρχής του κράτους εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης και της αρμόδιας αρχής της Δημοκρατίας, το πιστοποιητικό για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής που εκδόθηκε υπέρ του εκζητουμένου στο κράτος εκτέλεσης, σύμφωνα με τη διαδικασία διαβίβασης των εγγράφων που προβλέπεται στον περί Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης και των Διαδικασιών Παράδοσης Εκζητουμένων μεταξύ των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νόμο.
(4) Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου οι όροι «διαδικασία ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης», «εκζητούμενος», «κράτος έκδοσης», «κράτος εκτέλεσης» έχουν την έννοια που αποδίδεται σε αυτούς από τον περί Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης και των Διαδικασιών Παράδοσης Εκζητουμένων μεταξύ των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νόμο.
7Α.-(1) Για σκοπούς εφαρμογής του άρθρου 6Α(1), (2) και (3) το αρμόδιο δικαστήριο ενώπιον του οποίου εκκρεμεί οποιαδήποτε διαδικασία σχετικά με διασυνοριακή διαφορά ή και πριν την καταχώρησή της, κατόπιν γραπτής αίτησης σε έντυπο ως καθορίζεται στο άρθρο 13(2)(στ), δύναται να εκδώσει πιστοποιητικό για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής αν κρίνει ότι -
(α) Η οικονομική κατάσταση του αιτητή και, στην περίπτωση που ο αιτητής είναι εξαρτώμενο μέλος οικογένειας, η οικονομική κατάσταση της οικογένειας του, σύμφωνα με τα δικαιολογητικά που υποβάλλει στο στερεότυπο έντυπο δυνάμει του άρθρου 13(2)(στ) δεν του επιτρέπει να εξασφαλίσει νομική αρωγή, λαμβανομένων υπόψη των απολαβών του, πραγματικών και αναμενόμενων, οποιωνδήποτε άλλων εισοδημάτων, από εργασία ή άλλες πηγές, των εξόδων για τις βασικές ανάγκες του ιδίου και τη οικογένειας του, άλλων υποχρεώσεων και αναγκών του, της σημασίας της υπόθεσης για τον αιτούντα και της διαφοράς στις δαπάνες διαβίωσης μεταξύ του κράτους μέλους κατοικίας ή συνήθους διαμονής και της Δημοκρατίας· και
(β) λόγω της σοβαρότητας της υπόθεσης ή άλλων περιστάσεων της υπόθεσης είναι επιθυμητό για το συμφέρον της δικαιοσύνης να τύχει δωρεάν νομικής αρωγής για την προετοιμασία και το χειρισμό της υπόθεσης:
(γ) η αγωγή στην οποία αφορά η αίτηση δεν είναι προδήλως αβάσιμη ή εκτός του πεδίου εφαρμογής της Οδηγίας 2003/8/ΕΚ ή στην περίπτωση που έχουν παρασχεθεί νομικές συμβουλές πριν από τη δίκη, εάν η πρόσβαση στην δικαιοσύνη δεν είναι εξασφαλισμένη.
(2) Το δικαστήριο που εξέδωσε το πιστοποιητικό μπορεί να το ανακαλέσει, όταν υπάρχει ουσιαστική αλλαγή των δεδομένων του δικαιούχου ή εκδόθηκε βάσει ανακριβών πληροφοριών που παρασχέθηκαν από το δικαιούχο.
(3) Στην περίπτωση αίτησης για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής, σε δευτεροβάθμια διαδικασία δεν απαιτείται η έκδοση νέου πιστοποιητικού και το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του τη δυνάμει του εδαφίου (1) γραπτή αίτηση του αιτητή, που υποβλήθηκε για σκοπούς της πρωτοβάθμιας διαδικασίας, νοουμένου ότι ο αιτητής δηλώνει ενόρκως ότι δε διαφοροποιήθηκε η οικονομική του κατάσταση.
7Β.-(1) Αρμόδια αρχή για τη διαβίβαση αιτήσεων προσώπων που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους στη Δημοκρατία για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής από άλλο κράτος μέλος και οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2003/8/ΕΚ, είναι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης.
(2) Η αρμόδια αρχή παρέχει συνδρομή στον αιτούντα, ώστε η αίτηση να συνοδεύεται από τα δικαιολογητικά που γνωρίζει ότι απαιτούνται για να κριθεί η αίτηση και παρέχει δίχως δαπάνη του αιτούντος, εφόσον ζητηθεί, κάθε απαραίτητη μετάφραση της αίτησης και των δικαιολογητικών εγγράφων.
(3) Εφόσον η αίτηση είναι δεόντως συμπληρωμένη και τα δικαιολογητικά έγγραφα έχουν μεταφραστεί, αυτή διαβιβάζεται στην αρχή του άλλου κράτους μέλους εντός προθεσμίας δεκαπέντε ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της.
(4) Δεν απαιτείται επικύρωση για τα έγγραφα που διαβιβάζονται με βάση τις διατάξεις του παρόντος άρθρου.
7Γ.-(1) Η αρμόδια αρχή για την παραλαβή αιτήσεων προσώπων που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους σε κράτος μέλος άλλο από τη Δημοκρατία για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής στη Δημοκρατία και οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2003/8/ΕΚ, είναι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως.
(2) Η Αρμόδια αρχή αφού παραλάβει την αίτηση που αναφέρεται στο εδάφιο (1), διασφαλίζει όπως αυτή τεθεί ενώπιον του αρμόδιου Δικαστηρίου που θα επιληφθεί της αίτησης.
7Δ. Ο Πρωτοκολλητής του Διοικητικού Δικαστηρίου είναι η αρμόδια αρχή για την παραλαβή αιτήσεων από -
(α) αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας, για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6Β:
(β) παρανόμως παραμένοντες υπηκόους τρίτης χώρας, για δωρεάν νομική αρωγή σύμφωνα με το άρθρο 6Γ, και
(γ) πολίτες της Ένωσης ή μέλη των οικογενειών τους, για δωρεάν νομική αρωγή σύμφωνα με το άρθρο 6ΣΤ.
8.—(1) Προτού το Δικαστήριο εκδώσει το πιστοποιητικό, που προβλέπεται στο άρθρο 7, καλεί τον αιτητή να υποβάλει έγγραφη δήλωση για γεγονότα και στοιχεία που μπορούν να το βοηθήσουν στη λήψη απόφασης κατά πόσο η οικονομική κατάσταση του ιδίου και στην περίπτωση που αυτός είναι εξαρτώμενο μέλος οικογένειας, η οικονομική κατάσταση της οικογένειας, δικαιολογεί την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής, τηρουμένων των ακολούθων:
(α) Σε περίπτωση ασυνόδευτου ανήλικου που αιτείται νομική αρωγή σύμφωνα με το άρθρο 6Β, το Δικαστήριο καλεί τον εκπρόσωπο να υποβάλει την προαναφερόμενη δήλωση·
(β) σε περίπτωση ασυνόδευτου ανήλικου που αιτείται νομική αρωγή σύμφωνα με το άρθρο 6Γ, το Δικαστήριο καλεί τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας να υποβάλουν την προαναφερόμενη δήλωση·
(γ) σε περίπτωση ασυνόδευτου ανήλικου που αιτείται νομική αρωγή σύμφωνα με το άρθρο 6Δ, το δικαστήριο καλεί τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας να υποβάλουν την προαναφερόμενη δήλωση·
(δ) σε περίπτωση ασυνόδευτου ανήλικου που αιτείται νομική αρωγή σύμφωνα με το άρθρο 6ΣΤ, το δικαστήριο καλεί τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας να υποβάλουν την προαναφερόμενη δήλωση.
(2) Ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης θα καθορίζεται σε Διαδικαστικούς Κανονισμούς που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 13.
9.—(1) Εκτός αν προκύπτει διαφορετικά από τον παρόντα Νόμο ή τους Κανονισμούς που εκδίδονται δυνάμει αυτού-
(α) Το γεγονός ότι οι υπηρεσίες του δικηγόρου παρέχονται δυνάμει του Νόμου αυτού δεν επηρεάζει τη σχέση μεταξύ δικηγόρου-πελάτη ή τα δικαιώματα εκάστου ή τα προνόμια τα οποία απορρέουν από τη σχέση αυτή· και
(β) τα δικαιώματα τα οποία παρέχονται από τον παρόντα Νόμο στο πρόσωπο στο οποίο παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή, δεν επηρεάζουν τα δικαιώματα ή τις ευθύνες άλλων μερών όσον αφορά τις διαδικασίες ή τις αρχές με βάση τις οποίες συνήθως ασκείται η διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου.
(2) Χωρίς να επηρεάζεται η γενικότητα της παραγράφου (β) του εδαφίου (1), για σκοπούς υπολογισμού των εξόδων του επιτυχόντος δικαιούχου, οι υπηρεσίες δικηγόρου δε θεωρούνται ότι έχουν παρασχεθεί δυνάμει του παρόντος Νόμου:
Νοείται ότι, σε περίπτωση που το δικαστήριο επιδικάζει έξοδα υπέρ του επιτυχόντος δικαιούχου, δεν καταβάλλεται οποιοδήποτε ποσό για σκοπούς νομικής αρωγής και οποιοδήποτε ποσό κατεβλήθη επιστρέφεται.
(3) Δικηγόρος, ο οποίος λαμβάνει αμοιβή δυνάμει του παρόντος Νόμου, δε λαμβάνει οποιοδήποτε άλλο ποσό σε σχέση με τις υπηρεσίες που παρέχει, εκτός αν το ποσό προβλέπεται από τον παρόντα Νόμο ή τους Κανονισμούς που εκδίδονται δυνάμει αυτού και εγκρίνεται από το δικαστήριο.
(4) Τυχόν ανάκληση πιστοποιητικού που εκδόθηκε για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής σε οποιοδήποτε πρόσωπο δεν επηρεάζει το δικαίωμα οποιουδήποτε δικηγόρου για αμοιβή για τις υπηρεσίες που προσέφερε μέχρι την ημερομηνία ανάκλησης.
10.—(1) Τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος άρθρου, ο δικαιούχος δωρεάν νομικής αρωγής, έχει δικαίωμα επιλογής του δικηγόρου που θα του προσφέρει δωρεάν νομική αρωγή από δικηγόρους, οι οποίοι είναι πρόθυμοι να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους δυνάμει του παρόντος Νόμου.
(2) Σε περίπτωση κατά την οποία ο δικαιούχος δεν υποδεικνύει δικηγόρο της επιλογής του, το Δικαστήριο διορίζει δικηγόρο από τον κατάλογο δικηγόρων ο οποίος καταρτίζεται σύμφωνα με το άρθρο 11, επιφυλασσομένου του δικαιώματος του δικηγόρου να αρνηθεί και τηρουμένων των εκάστοτε εν ισχύι Κανονισμών Δεοντολογίας των Δικηγόρων.
(4) Δικηγόρος που διορίζεται με βάση τα πιο πάνω εδάφια μπορεί να ζητήσει την καταβολή των δικηγορικών του εξόδων σ' οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας:
Νοείται περαιτέρω ότι σε περίπτωση αλλαγής δικηγόρου, εξοφλούνται πρώτα τα δικηγορικά έξοδα του προηγούμενου δικηγόρου.
11.—(1) Ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, καταρτίζει κατάλογο με τα ονόματα των δικηγόρων που ενδιαφέρονται να προσφέρουν υπηρεσίες, με βάση τον παρόντα Νόμο.
(2) Στον κατάλογο που ετοιμάζεται δυνάμει του άρθρου αυτού, αναφέρεται ο κλάδος και το είδος της νομικής αρωγής που ο κάθε δικηγόρος ενδιαφέρεται να προσφέρει και ο κατάλογος δύναται να απαρτίζεται από από δέκα βασικά μέρη, αντίστοιχα με τα άρθρα 4, 4Α, 5, 6, 6Α, 6Β, 6Γ, 6Δ, 6Ε και 6ΣΤ.
12.—(1) Πρόσωπο το οποίο, για να εξασφαλίσει δωρεάν νομική αρωγή για τον εαυτό του ή για άλλο πρόσωπο με βάση τον παρόντα Νόμο προβαίνει, προφορικά ή γραπτά, σε δόλια ή ψευδή δήλωση ή παράσταση ή αποκρύπτει ουσιώδες γεγονός, είναι ένοχο αδικήματος, και σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε φυλάκιση για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις τετρακόσιες πενήντα λίρες ή και στις δύο αυτές ποινές.
(2) Δικαστήριο το οποίο καταδικάζει πρόσωπο για αδίκημα σύμφωνα με το παρόν άρθρο, δύναται να διατάξει το πρόσωπο αυτό να επιστρέψει ολόκληρο ή μέρος του ποσού που του καταβλήθηκε για σκοπούς νομικής αρωγής σε σχέση με την οποία διαπράχθηκε το αδίκημα.
13.—(1) Το Ανώτατο Δικαστήριο εκδίδει Διαδικαστικό Κανονισμό για την καλύτερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου και για τον καθορισμό οποιουδήποτε θέματος που πρέπει ή είναι επιθυμητό να καθοριστεί.
(2) Χωρίς επηρεασμό της γενικότητας του εδαφίου (1), Διαδικαστικός Κανονισμός που εκδίδεται δυνάμει του παρόντος άρθρου, μπορεί να προβλέπει για-
(α) Τον τύπο και το περιεχόμενο της αίτησης για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής·
(β) τον τύπο του πιστοποιητικού παροχής δωρεάν νομικής αρωγής·
(γ) τον τύπο και το περιεχόμενο της δήλωσης που υποβάλλεται δυνάμει του άρθρου 8·
(δ) τις κλίμακες αμοιβής, τα έξοδα και τις άλλες δαπάνες που θα καταβάλλονται για σκοπούς δωρεάν παροχής νομικής αρωγής· και
(ε) τον τρόπο με τον οποίο θα ορίζονται οι δικηγόροι για σκοπούς παροχής δωρεάν νομικής αρωγής·
(στ) για την υιοθέτηση του εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων ευεργετήματος πενίας κατ’ εφαρμογή της Οδηγίας 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου για βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές.