Συνοπτικός τίτλος

1. Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Χωριτικών Αρχών Νόμος.

Ερμηνεία

2. Στο Νόμο αυτό-

"εκλογικός κατάλογος" σημαίνει τον κατάλογο ο οποίος καταρτίζεται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 7Α·

"Εκλογικός Νόμος" σημαίνει τον περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμους του 1979 μέχρι 1987 και τους περί Εγγραφής Εκλογέων και Εκλογικού Καταλόγου Νόμους του 1980 μέχρι 1988 και περιλαμβάνει οποιουσδήποτε Νόμους οι οποίοι τους τροποποιούν ή αντικαθιστούν-

"έκρυθμη κατάσταση" σημαίνει την κατάσταση που δημιουργήθηκε εξαιτίας της Τουρκικής εισβολής η οποία εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι να ορίσει το Υπουργικό Συμβούλιο την ημερομηνία λήξης της κατάστασης αυτής, με γνωστοποίηση η οποία δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας·

"εκτοπισθείς" σημαίνει κάθε πρόσωπο το οποίο κατά τον αμέσως χρόνο πριν από την Τουρκική εισβολή είχε τη μόνιμή του διαμονή σε περιοχή η οποία από την εισβολή κατέστη απροσπέλαστη·

"Έπαρχος" σημαίνει τον Έπαρχο της επαρχίας στην οποία βρίσκεται το χωριό·

"μέλος του χωριού" σημαίνει πολίτη της Δημοκρατίας ο οποίος έχει τη μόνιμή του διαμονή στο χωριό· παύει δε να είναι μέλος του χωριού εάν απέκτησε την ιδιότητα δημότη άλλου δήμου ή μέλους άλλου χωριού·

"Υπουργός" σημαίνει τον Υπουργό Εσωτερικών·

"Χωριό" περιλαμβάνει την ενορία πόλης, περιοχής βελτιώσεως και χωριό.

Μέλη του χωριού

3.—(1) Κάθε πολίτης της Δημοκρατίας είναι μέλος του χωριού στην περιφέρεια του οποίου έχει τη μόνιμή του διαμονή.

(2) Το γνήσιο τέκνο είναι μέλος του χωριού του πατέρα του, το εξώγαμο τέκνο είναι μέλος του χωριού της μητέρας του, το υιοθετημένο τέκνο είναι μέλος του χωριού του προσώπου το οποίο το υιοθέτησε από την ημέρα της υιοθεσίας και το τέκνο που νομιμοποιήθηκε μέλος του χωριού του προσώπου το οποίο το νομιμοποίησε από την ημέρα της νομιμοποίησης.

(3) Το γνήσιο τέκνο γονέων άγνωστης ιθαγένειας είναι μέλος του χωριού στο οποίο γεννήθηκε.

(4) Αλλοδαπός ο οποίος απόκτησε την ιδιότητα πολίτη της Δημοκρατίας καθίσταται από την ημέρα αυτή μέλος του χωριού της μόνιμης διαμονής του.

(5) Η ιδιότητα μέλους κάποιου χωριού χάνεται με την απόκτηση άλλης σε άλλο δήμο ή χωριό.

Μητρώο μελών του χωριού

4. Σε κάθε χωριό καταρτίζεται και τηρείται, κατά τον καθορισμένο τρόπο, γενικό μητρώο των μελών του χωριού και των δύο φύλων:

Νοείται ότι σε χωριά όπου υπάρχει μεικτός πληθυσμός που αποτελείται από Έλληνες και Τούρκους τηρείται χωριστό μητρώο για τα Ελληνικά και Τουρκικά μέλη του χωριού αντίστοιχα.

Διοίκηση του χωριού

5.—(1) Τηρουμένων των διατάξεων του Νόμου αυτού, οι τοπικές υποθέσεις κάθε χωριού διεξάγονται από Χωριτική Επιτροπή η οποία αποτελείται από έναν πρόεδρο, τον κοινοτάρχη, από έναν αναπληρωτή πρόεδρο, τον αναπληρωτή κοινοτάρχη, ο οποίος αντικαθιστά τον κοινοτάρχη σε περίπτωση προσωρινής απουσίας ή κωλύματος του και από τρία άλλα μέλη που εκλέγονται από τα μέλη του χωριού που έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου αυτού:

Νοείται ότι στην περίπτωση που κάποιο χωριό αποτελείται από μεικτό πληθυσμό Έλληνες και Τούρκους, θα υπάρχουν δύο Χωριτικές Επιτροπές, μία θα αποτελείται από Έλληνες μέλη του χωριού και η άλλη θα αποτελείται από Τούρκους μέλη του χωριού, που εκλέγονται αντίστοιχα από τους Έλληνες και Τούρκους μέλη του χωριού σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου αυτού:

Νοείται περαιτέρω ότι στην περίπτωση που οι Έλληνες ή Τούρκοι αποτελούν το μεικτό πληθυσμό, όπως θα ήταν η περίπτωση, δεν υπερβαίνουν τους τριάντα, θα εκλέγεται μία Χωριτική Επιτροπή για ολόκληρο το χωριό, η οποία αποκλείει την εκλογή Χωριτικής Επιτροπής για το μέρος του πληθυσμού του οποίου τα μέλη είναι κάτω από τριάντα.

(2) Η θητεία κάθε Χωριτικής Επιτροπής είναι πενταετής η οποία αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου η οποία ακολουθεί την εκλογή της και η οποία λήγει την 31η Δεκεμβρίου του πέμπτου έτους από την έναρξη της θητείας της.

(3) Ο κοινοτάρχης κάθε χωριού εκλέγεται είτε σε γενική είτε σε αναπληρωματική εκλογή, ανάλογα με την περίπτωση, ξεχωριστά από όλα τα μέλη του χωριού που έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν, κατά την ίδια ημερομηνία κατά την οποία διενεργούνται εκλογές για την ανάδειξη των υπολοίπων μελών της Χωριτικής Επιτροπής. Μετά την εκλογή αυτή εκλέγεται ως κοινοτάρχης ο υποψήφιος ο οποίος έλαβε τις περισσότερες έγκυρες ψήφους, οπότε εφαρμόζονται, τηρουμένων των αναλογιών, οι διατάξεις του άρθρου 10.

(4) Κατά την πρώτη συνεδρία της εγκατάστασης της επιτροπής, η οποία συγκαλείται από τον κοινοτάρχη σε δεκαπέντε ημέρες το αργότερο από την εκλογή και η οποία τελεί υπό την προεδρία του, εκλέγεται εκ των μελών και από τον κοινοτάρχη και από τα μέλη της ο αναπληρωτής πρόεδρος της επιτροπής, αναπληρωτής κοινοτάρχης, ο οποίος κατέχει το αξίωμα του κατά τη διάρκεια της θητείας της επιτροπής:

Νοείται ότι σε περίπτωση κατά την οποία για οποιοδήποτε λόγο δεν ήθελε γίνει εκλογή αναπληρωτή προέδρου της Επιτροπής κατά την πρώτη ή την αμέσως επόμενη συνεδρία της, η οποία πρέπει να συγκαλείται σε δεκαπέντε ημέρες το αργότερο από την πρώτη συνεδρία, η ανάδειξη αναπληρωτή προέδρου της Επιτροπής γίνεται με κλήρωση μεταξύ των υποψηφίων που έλαβαν ίσο αριθμό ψήφων η οποία διενεργείται από τον κοινοτάρχη ενώπιον των μελών της επιτροπής.

(5)(α) Όταν για οποιοδήποτε λόγο κενώνεται θέση κοινοτάρχη, αυτή πληρούται με αναπληρωματική εκλογή που εφαρμόζονται κατ' αναλογία οι διατάξεις του εδαφίου (3), ο εκλεγείς με τον τρόπο αυτό κοινοτάρχης κατέχει το αξίωμά του για το υπόλοιπο της θητείας της υφιστάμενης επιτροπής.

(β) Αναπληρωματική εκλογή δυνάμει της παραγράφου (α) διενεργείται σε σαράντα πέντε ημέρες από την ημερομηνία της κένωσης της θέσης, σε ημερομηνία που ορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο.

(γ) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις των παραγράφων (α) και (β), όταν η θέση του κοινοτάρχη κενούται κατά τη διάρκεια του τελευταίου χρόνου της θητείας του, δεν διεξάγεται αναπληρωματική εκλογή αλλά τη θέση του κοινοτάρχη καταλαμβάνει ο αναπληρωτής κοινοτάρχης για το υπόλοιπο της θητείας της επηρεαζόμενης χωριτικής επιτροπής.

(6) Σε περίπτωση κένωσης της θέσης του αναπληρωτή κοινοτάρχη, αναπληρωτής κοινοτάρχης εκλέγεται το ταχύτερο δυνατό ένας εκ των μελών και από τον κοινοτάρχη και τα μέλη της, ο οποίος κατέχει τη θέση για το υπόλοιπο της θητείας της Επιτροπής η οποία τον εξέλεξε.

(7) Ο κοινοτάρχης συγκαλεί και προεδρεύει των συνεδριάσεων της Χωριτικής Επιτροπής και ασκεί τα καθήκοντα που ανατέθηκαν σε αυτόν ειδικότερα από το Νόμο αυτό.

(8) Απαρτία αποτελούν ο κοινοτάρχης και δύο άλλα παρόντα μέλη της Επιτροπής, αποφασίζει δε η πλειοψηφία, σε περίπτωση ισοψηφίας ο κοινοτάρχης έχει δεύτερη ή νικώσα ψήφο.

(9) Η Χωριτική Επιτροπή κανονίζει τα σχετικά με τις συνεδριάσεις της και γενικά τα σχετικά με τη διαδικασία της.

(10) Η εγκυρότητα οποιασδήποτε πράξης ή εργασίας της Χωριτικής Επιτροπής δεν επηρεάζεται λόγω χηρείας θέσης μέλους της και η επιτροπή θεωρείται ως νόμιμα συγκροτημένη, εφόσον ο αριθμός των μελών της δεν είναι λιγότερος από τρία.

Εξουσία στο Υπουργικό Συμβούλιο σχετικά με εκλογές, κλπ

6.—(1) Παρά τις διατάξεις του άρθρου 5, το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εξουσία, όταν κατά την κρίση του οι υφιστάμενες συνθήκες και γενικά το δημόσιο συμφέρον το επιβάλλουν, να διατάξει τη διεξαγωγή ή όχι εκλογών για ανάδειξη Χωριτικών Επιτροπών σε οποιοδήποτε χωριό και σε περίπτωση κατά την οποία ήθελε διατάξει τη μη διεξαγωγή εκλογών ο Υπουργός Εσωτερικών έχει εξουσία να διορίζει κοινοτάρχη, αναπληρωτή κοινοτάρχη και τα υπόλοιπα μέλη της Χωριτικής Επιτροπής του χωριού, οι δε διοριζόμενοι με τον τρόπο αυτό θα κατέχουν το αξίωμα τους και θα ασκούν τις λειτουργίες τους σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου αυτού:

Νοείται ότι σε οποιαδήποτε περίπτωση κατά την οποία το Υπουργικό Συμβούλιο ήθελε διατάξει τη μη διεξαγωγή εκλογών σχετικά με οποιοδήποτε χωριό, το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται σε οποιοδήποτε μεταγενέστερο χρόνο, να διατάξει τη διεξαγωγή εκλογών για ανάδειξη Χωριτικών Επιτροπών για το χωριό αυτό, οπότε θα ορίζει την ημερομηνία κατά την οποία θα ενεργούνται οι εκλογές αυτές, η ημερομηνία δε αυτή θα θεωρείται ως αν ήταν ημερομηνία που ορίστηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο δυνάμει του εδαφίου (1) του άρθρου 10:

Νοείται περαιτέρω ότι η θητεία των μελών των Χωριτικών Επιτροπών που εκλέγονται βάσει εκλογών που διατάχθηκαν δυνάμει της πιο πάνω επιφύλαξης θα είναι για την περίοδο από την εκλογή μέχρι λήξης της θητείας των υπολοίπων Χωριτικών Επιτροπών στη Δημοκρατία.

Εκλογικό δικαίωμα

7.—(1) Το δικαίωμα του εκλέγειν ανήκει σε όλα τα μέλη του χωριού τα οποία έχουν συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας τους και είναι εγγεγραμμένα στον εκλογικό κατάλογο.

(2) Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική.

Εκλογικός κατάλογος

7Α.—(1) Ο εκλογικός κατάλογος για τις εκλογές μελών των Χωριτικών Επιτροπών θα είναι ο εκλογικός κατάλογος ο οποίος καταρτίστηκε και που αναθεωρείται κάθε φορά σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εγγραφής Εκλογέων και Εκλογικού Καταλόγου Νόμου, αφού συμπληρωθεί από την Κεντρική Υπηρεσία Εκλογών σύμφωνα με τη διαδικασία που προνοείται από τον προαναφερόμενο Νόμο, ώστε να περιλαμβάνει όλα τα πρόσωπα τα οποία έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν δυνάμει του Νόμου αυτού.

(2) Όποιος έχει το δικαίωμα του εκλέγειν δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (1) του άρθρου 7 και δεν είναι ήδη εγγεγραμμένος στον εκλογικό κατάλογο που τηρείται δυνάμει του περί Εγγραφής Εκλογέων και Εκλογικού Καταλόγου Νόμου υποχρεούται να εγγραφεί στον εκλογικό κατάλογο ο οποίος θα καταρτιστεί για τους σκοπούς του Νόμου αυτού, ότε και οι διατάξεις του άρθρου 6 του εν λόγω Νόμου έχουν εφαρμογή, τηρουμένων των αναλογιών:

Νοείται ότι η προθεσμία υποβολής αίτησης από τα αναφερόμενα πρόσωπα στο εδάφιο αυτό για εγγραφή στον πιο πάνω αναφερόμενο εκλογικό κατάλογο βάσει του οποίου θα διεξαχθούν οι εκλογές Χωριτικών Επιτροπών την 16.4.1989 δεν λήγει πριν από την εκπνοή της 28ης Φεβρουαρίου 1989.

Προσόντα εκλογιμότητας, κωλύματα εκλογιμότητας και ασυμβίβαστα.

8.—(1) Δύναται να εκλεγεί κοινοτάρχης ή άλλο μέλος της Χωριτικής Επιτροπής αυτός που έχει το δικαίωμα του εκλέγειν, του οποίου το όνομα είναι εγγεγραμμένο στον εκλογικό κατάλογο, αυτός που συμπλήρωσε το εικοστό πέμπτο έτος της ηλικίας του και δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα κωλύματα εκλογιμότητας:

(α) καταδίκη στα τελευταία δέκα έτη πριν από την εκλογή για αδίκημα ατιμωτικό ή ηθικής αισχρότητας ή στέρηση της εκλογιμότητας κατόπι απόφασης αρμόδιου δικαστηρίου λόγω οποιουδήποτε εκλογικού αδικήματος·

(β) πάθηση από διανοητική νόσο η οποία τον καθιστά ανίκανο να ασκήσει τα καθήκοντα του ως Κοινοτάρχης ή μέλος της Χωριτικής Επιτροπής.

(2) Δεν δύναται να διατελεί κοινοτάρχης ή άλλο μέλος της Χωριτικής Επιτροπής-

(α) αυτός που κατέχει ιερατικό αξίωμα-

(β) αυτός που κατέχει θέση στη δημόσια ή εκπαιδευτική υπηρεσία της Δημοκρατίας-

(γ) αυτός που δεν ανήκει στην κοινότητα που θα εκλεγεί-

(δ) αυτός που κατέχει το αξίωμα του Υπουργού, δημάρχου ή μέλους του δημοτικού συμβουλίου ή της Βουλής των Αντιπροσώπων·

(ε) αυτός που μετά την εκλογή του καταδικάστηκε για αδίκημα ατιμωτικό ή ηθικής αισχρότητας ή αυτός που στερήθηκε της εκλογιμότητας κατόπι απόφασης αρμόδιου δικαστηρίου λόγω οποιουδήποτε εκλογικού αδικήματoς·

(στ) αυτός που κατέχει τη θέση αγροφύλακα του χωριού ή οποιαδήποτε άλλη θέση σε αυτό για την οποία αμείβεται σε μηνιαία βάση-

(ζ) αυτός που διαγράφτηκε από τον εκλογικό κατάλογο.

Εκλογή

9.—(1) Η εκλογή ενεργείται σε κάθε πέμπτο έτος κατά ή περί το μήνα Δεκέμβριο σε ημερομηνία η οποία ορίζεται με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ο καταρτισμός δε της επιτροπής που θα εκλεγεί σε σώμα γίνεται σε δεκαπέντε ημέρες από τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας των ονομάτων των μελών της που εκλέχτηκαν:

Νοείται ότι από τη λήψη της Απόφασης από το Υπουργικό Συμβούλιο μέχρι την ημερομηνία διεξαγωγής της εκλογής που ορίστηκε θα μεσολαβεί περίοδος τουλάχιστον ενός μηνός:

Νοείται περαιτέρω ότι το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εξουσία, ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν, να ορίσει άλλην ημερομηνία εκλογής η οποία δεν δύναται να υπερβαίνει τις τριάντα ημέρες από την ημερομηνία διεξαγωγής της εκλογής που ορίστηκε αρχικά.

(2) Η ανάληψη καθηκόντων των Επιτροπών που εκλέγονται γίνεται την 1η Ιανουαρίου η οποία έπεται της εκλογής η δε θητεία τους λήγει την 31η Δεκεμβρίου του πέμπτου έτους από την ανάληψη των καθηκόντων τους.

(3)(α) Τηρουμένων των διατάξεων που αναφέρονται στο εξής, κάθε εκλογή είναι μυστική, διεξάγεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Εκλογικού Νόμου και των Κανονισμών που εκδόθηκαν δυνάμει αυτού οι οποίες αναπροσαρμόζονται όπως προβλέπεται πιο κάτω, αλλά εκτός από τις διατάξεις οι οποίες αφορούν τη γνωστοποίηση που προνοείται διά του εδαφίου (4) του άρθρου 18 και του εδαφίου (3) του άρθρου 27 των περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμων του 1979 μέχρι 1981, η γνωστοποίηση αυτή τοιχοκολλάται μόνο σε περίοπτα μέρη στην οικεία εκλογική περιφέρεια και δεν δημοσιεύεται σε εφημερίδες.

(β) Ο Υπουργός έχει επίσης εξουσία όταν οι συνθήκες κάθε περίπτωσης το απαιτούν εξ αντικειμένου, να συντέμνει ή επεκτείνει οποιαδήποτε προθεσμία, που προβλέπεται στον Εκλογικό Νόμο και προβαίνει σε τέτοιες αναπροσαρμογές των τύπων που προβλέπονται σε αυτό.

(γ) Όταν πρόκειται για συνδυασμούς υποψηφίων πρέπει να περιέχεται στο έγγραφο υποβολής υποψηφιότητας, το οποίο πρέπει να υπογράφεται από όλους τους υποψήφιους οι οποίοι τους αποτελούν, η σειρά προτίμησης κάθε υποψήφιου.

(γ1) Αν κατά το χρόνο υποβολής υποψηφιοτήτων ή μετά την ανακήρυξη υποψηφίου και πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας, κανένας δεν υφίσταται ή παραμένει ως υποψήφιος σε οποιοδήποτε χωριό, ο Έφορος υποβάλλει αμέσως σχετική έκθεση στον Υπουργό και ο Υπουργός ορίζει νέαν ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων η οποία δεν δύναται να υπερβαίνει τις πέντε ημέρες από την ημερομηνία που ορίστηκε αρχικά, η παράταση που δίδεται τοιουτοτρόπως σε καμιά περίπτωση δεν θα επηρεάζει την ημερομηνία ψηφοφορίας που ορίστηκε:

Νοείται ότι σε περίπτωση κατά την οποία και κατά τη νέα ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων κανένας δεν υφίσταται ή παραμένει ως υποψήφιος για το εν λόγω χωριό, ο Υπουργός διορίζει κατάλληλα πρόσωπα που έχουν τα απαιτούμενα εκλογικά προσόντα σχετικά με αυτό από το Νόμο αυτό για να αποτελέσουν τη Χωριτική Επιτροπή του χωριού και να ασκήσουν όλες τις λειτουργίες της Επιτροπής για ολόκληρο την περίοδο της θητείας της.

(δ) Το παράβολο που θα κατατεθεί από τους υποψήφιους θα είναι στην περίπτωση υποβολής υποψηφιότητας για τη θέση του κοινοτάρχη, εκατό λίρες και στην περίπτωση υποβολής υποψηφιότητας μέλους της χωριτικής επιτροπής, πενήντα λίρες.

(δ1) Σε περίπτωση ψηφοφορίας το παράβολο επιστρέφεται στον υποψήφιο αν αυτός έχει εκλεγεί ή αν έχει εξασφαλίσει το έναν πέμπτο των έγκυρων ψήφων σε περίπτωση εκλογής κοινοτάρχη ή το έναν τρίτο του εκλογικού μέτρου, σε περίπτωση εκλογής μέλους της χωριτικής επιτροπής.

(ε) Η κατανομή των εδρών των μελών των Χωριτικών Επιτροπών θα διεξάγεται με τη διαίρεση του συνόλου των έγκυρων ψήφων κάθε χωριού διά του αριθμού των μελών κάθε Χωριτικής Επιτροπής, το πηλίκο δε από τη διαίρεση αυτή, αφού παραλειφθεί το κλάσμα, θα αποτελεί το εκλογικό μέτρο με το οποίο διαιρείται η εκλογική δύναμη κάθε συνδυασμού και κάθε συνδυασμός λαμβάνει τόσο αριθμό μελών της Χωριτικής Επιτροπής όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχεται στην εκλογική του δύναμη, οι τυχόν θέσεις που απομένουν σε Χωριτική Επιτροπή και μετά την κατανομή αυτή προσκυρώνονται, ανά μία, κατά σειρά στο συνδυασμό ο οποίος παρουσιάζει τα ψηλότερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα από την κατανομή όπως προαναφέρθηκε πιο πάνω περιλαμβανομένων των συνδυασμών, οι οποίοι δεν δικαιώθηκαν οποιασδήποτε θέσης από την εν λόγω κατανομή, της εκλογικής τους δύναμης θεωρούμενης ως αχρησιμοποίητο υπόλοιπο.

(στ) Ανεξάρτητος υποψήφιος αφού έλαβε ψήφους ίσες ή ανώτερες από το εκλογικό μέτρο καταλαμβάνει μίαν έδρα.

(ζ) Σύμφωνα με τις πιο πάνω διατάξεις οι έδρες οι οποίες παραχωρούνται σε κάθε συνδυασμό καταλαμβάνονται από τους υποψήφιους οι οποίοι έλαβαν τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης και σε περίπτωση ισοψηφίας με τη σειρά κατά την οποία αναγράφονται στο ψηφοδέλτιο όπως αυτοί δηλώθηκαν από το συνδυασμό τους.

(η) Το αρμόδιο για εκδίκαση αιτήσεων για ακύρωση εκλογής ή εκλογικών αδικημάτων θα είναι το αρμόδιο Επαρχιακό Δικαστήριο της Επαρχίας όπου βρίσκεται το χωριό για το οποίο αφορά.

(4) Κάθε εκλογέας δικαιούται ένα σταυρό προτίμησης για κάθε 2 μέλη. Αν ο αριθμός των μελών, διαιρούμενος διά του δύο, αφήνει υπόλοιπο, τότε ο ολικός αριθμός των σταυρών προτίμησης αυξάνεται κατά ένα.

Διοικητικές διευθετήσεις ψηφοφορίας.

9Α.—(1) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του άρθρου 9 του Νόμου αυτού όταν εφαρμόζεται σε οποιοδήποτε χωριό ο περί Χωρίων (Διοίκηση και Βελτίωση) Νόμος, ο Υπουργός έχει εξουσία να προβεί σε τέτοιες πρακτικά πρόσφορες διοικητικές διευθετήσεις ώστε η διεξαγωγή της εκλογής Χωριτικής Επιτροπής να γίνεται την ίδια ημέρα και στον ίδιο χώρο με την εκλογή για την ανάδειξη των αιρετών μελών των Συμβουλίων Βελτιώσεως δυνάμει των διατάξεων του πιο πάνω αναφερόμενου Νόμου.

(2) Χωρίς βλάβη ή επηρεασμό της γενικότητας του εδαφίου (1) ο Υπουργός ή κάθε λειτουργός που εξουσιοδοτήθηκε σχετικά με αυτό από αυτόν δύναται να προβεί στις ακόλουθες διευθετήσεις πριν από και κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας:

(α) Καθορίζει ενιαίο εκλογικό κέντρο και για τις δύο εκλογές και φροντίζει να δοθούν στον προεδρεύοντα κάθε εκλογικού κέντρου και για κάθε εκλογή το μέρος του εκλογικού καταλόγου το οποίο περιέχει τους εκλογείς, που κατανεμήθηκαν στο κέντρο, τον αναγκαίο αριθμό καλπών και αρκετό αριθμό ψηφοδελτίων για κάθε εκλογή.

(β) Καθορίζει τα κατά τόπους κέντρα για τη διαλογή των ψήφων και εξαγωγή των αποτελεσμάτων για τις εκλογές όπως προαναφέρθηκε, τα οποία δύνανται να περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα κέντρα και να είναι είτε σε επαρχιακή ή περιφερειακή βάση είτε κατά χωριό, ως ο Υπουργός ήθελε θεωρήσει ότι οι συνθήκες κάθε περίπτωσης απαιτούν.

(γ) Προβαίνει σε κάθε άλλο μέτρο στα πλαίσια του Νόμου αυτού για τη διευκόλυνση της ψηφοφορίας και για την εξυπηρέτηση των εκλογέων κατά τον προσφορότερο τρόπο.

(3) Ο Έφορος Εκλογής κάθε εκλογικής περιφέρειας ορίζει τους αναγκαίους βοηθούς για τη διαλογή των ψήφων εκδίδοντας σχετικά με αυτό τις αναγκαίες οδηγίες για τη μεταφορά και παράδοση των καλπών της οικείας εκλογικής περιφέρειας κατά τον ταχύτερο και ασφαλέστερο τρόπο στα κέντρα που καθορίζονται από τον Υπουργό δυνάμει της παραγράφου (β) του εδαφίου (2) του άρθρου αυτού, για τη διαλογή των ψήφων και εξαγωγή των αποτελεσμάτων.

(4) Ο τύπος, το χρώμα και το περιεχόμενο των ψηφοδελτίων για κάθε εκλογή καθορίζονται από τον Υπουργό.

Γενικές εξουσίες Υπουργού σχετικά με εκλογή

9Β. Σχετικά με κάθε εκλογή Χωριτικής Επιτροπής η οποία διεξάγεται δυνάμει των διατάξεων του Νόμου αυτού, ανεξάρτητα από τις διατάξεις των άρθρων 9 και 9Α:

(α) ο Υπουργός έχει εξουσία-

(i) να καθορίζει τα κατά τόπους κέντρα για τη διαλογή των ψήφων και εξαγωγή των αποτελεσμάτων για την εκλογή όπως προαναφέρθηκε, τα οποία δύνανται να περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα εκλογικά κέντρα και να είναι είτε σε επαρχιακή ή περιφερειακή βάση είτε κατά χωριό, ως ο Υπουργός ήθελε θεωρήσει ότι οι συνθήκες κάθε περίπτωσης απαιτούν·

(ii) να προβαίνει σε κάθε άλλο μέτρο στα πλαίσια του Νόμου αυτού για τη διευκόλυνση της ψηφοφορίας και για την εξυπηρέτηση των εκλογέων κατά τον προσφορότερο τρόπο·

(iii) να καθορίζει τον τύπο, το χρώμα και το περιεχόμενο των ψηφοδελτίων·

(β) ο Έφορος Εκλογής κάθε εκλογικής περιφέρειας καθορίζει τους αναγκαίους βοηθούς για τη διαλογή των ψήφων εκδίδοντας σχετικά με αυτό τις αναγκαίες οδηγίες για τη μεταφορά και παράδοση των καλπών της οικείας εκλογικής περιφέρειας κατά τον ταχύτερο και ασφαλέστερο τρόπο στα κέντρα που καθορίζονται από τον Υπουργό δυνάμει της υποπαραγράφου (ι) της παραγράφου (α) του άρθρου αυτού, για τη διαλογή των ψήφων και τη διαλογή των αποτελεσμάτων.

Δημοσίευση αποτελεσμάτων εκλογής

10.—(1) Με τη συμπλήρωση της κατανομής των εδρών των Χωριτικών Επιτροπών και τον καθορισμό των υποψηφίων που εκλέχτηκαν ο υπεύθυνος του κέντρου διαλογής που ορίζεται από τον Έφορο Εκλογής ή κάθε άλλο πρόσωπο που ορίζεται από αυτόν σχετικά με αυτό δημοσιεύει αμέσως με τοιχοκόλληση έξω από το κέντρο διαλογής ή σε περίοπτο μέρος της οικείας κοινότητας, ανάλογα με την περίπτωση, γνωστοποίηση η οποία περιλαμβάνει-

(α) τον αριθμό των εκλογέων που κατανεμήθηκαν στο εκλογικό κέντρο·

(β) τον αριθμό των εκλογέων που ψήφισαν στο ίδιο εκλογικό κέντρο·

(γ) τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων·

(δ) τον αριθμό των άκυρων ψηφοδελτίων·

(ε) την εκλογική δύναμη κάθε συνδυασμού και κάθε ανεξάρτητου·

(στ) το εκλογικό μέτρο και τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα κάθε συνδυασμού από την πρώτη κατανομή των εδρών·

(ζ) τα ονόματα των υποψηφίων που εκλέχτηκαν κάθε συνδυασμού ή των ανεξάρτητων·

(η) τα ονόματα των επιλαχόντων υποψήφιων κάθε συνδυασμού κατά σειρά επιτυχίας.

(2) Ανά έναν αντίγραφο της αναφερόμενης γνωστοποίησης στο εδάφιο (1), πιστοποιημένο κανονικά και υπογραμμένο από τον υπεύθυνο κάθε κέντρου διαλογής ο οποίος ορίστηκε από τον Έφορο Εκλογής ή από άλλο πρόσωπο που ορίστηκε από αυτόν διαβιβάζεται στον Έπαρχο της Επαρχίας στην οποία βρίσκεται το εκλογικό κέντρο και στο Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών ο οποίος με την παραλαβή του, δημοσιεύει σχετική περίληψη αυτού στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.

(3) Κατά τη διάρκεια της περιόδου της θητείας της Επιτροπής ο Κοινοτάρχης έχει υποχρέωση γνωστοποίησης στον Έπαρχο της οικείας επαρχίας του κάθε μεταβολής που επέρχεται στα στοιχεία που αναφέρονται στις παραγράφους (ζ) και (η) του εδαφίου (1) καθώς και κάθε περίπτωση με την οποία διαπιστώνεται η ύπαρξη κωλύματος εκλογιμότητας ή ασυμβίβαστου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του Νόμου αυτού.

Ορκωμοσία κοινοτάρχη

11.—(1) Κάθε πρόσωπο το οποίο εκλέγεται κανονικά ως κοινοτάρχης κάποιου χωριού οφείλει, κατά την ημέρα που ορίστηκε από τον Έπαρχο, το ενωρίτερα δυνατόν μετά την εκλογή του, να προσέλθει στο γραφείο του Επάρχου ή σε οποιοδήποτε άλλο μέρος ήθελε καθοριστεί από αυτόν και στην παρουσία του εν λόγω Επάρχου να δώσει τον ακόλουθο όρκο σύμφωνα με τον τύπο που καθορίζεται από το θρήσκευμά του δηλαδή:

"Εγώ ο ορκίζομαι

ότι θα υπηρετήσω πιστά τη Δημοκρατία της Κύπρου κατά την εκτέλεση των

καθηκόντων μου ως κοινοτάρχη κατά τη

διάρκεια του αξιώματος μου".

(2) Κάθε πρόσωπο που εκλέγεται κανονικά ως κοινοτάρχης οποιουδήποτε χωριού το οποίο ήθελε κληθεί κανονικά για να ορκιστεί και να αναλάβει το αναφερόμενο αξίωμα και το οποίο ήθελε αρνηθεί ή χωρίς εύλογη αιτία η οποία γίνεται δεκτή από το Υπουργικό Συμβούλιο, ήθελε παραλείψει να προσέλθει και ορκιστεί είναι ένοχο ποινικού αδικήματος και υπόκειται σε συνοπτική καταδίκη σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις τετρακόσιες πενήντα λίρες ή και στις δύο αυτές ποινές.

Καθήκοντα και δικαιώματα των κοινοταρχών

12. Αποτελεί καθήκον και δικαίωμα κάθε κοινοτάρχη-

(α) να τηρεί την τάξη στο χωριό του οποίου είναι εκλεγμένος κοινοτάρχης·

(β) να παρέχει πληροφορίες το ταχύτερο δυνατόν, στον πλησιέστερο αστυνομικό σταθμό για κάθε σοβαρό αδίκημα ή ατύχημα που συνέβηκε στο χωριό του·

(γ) να βοηθά τους λειτουργούς της Κυβέρνησης στην είσπραξη προσόδων

(δ) να φέρει σε γνώση του χωριού τις γνωστοποιήσεις, προκηρύξεις και τα άλλα επίσημα έγγραφα που αποστέλλονται σε αυτόν από τον Έπαρχο ή το Βοηθό Επαρχιακού Επόπτη της Επαρχίας για το σκοπό αυτό·

(ε) να εκτελεί οποιαδήποτε εντάλματα εκτέλεσης τα οποία παραδίδονται σε αυτόν από ή εκ μέρους του δικαστικού επιδότη για το σκοπό αυτό-

(στ) να διεξάγει όλες τις αναγκαστικές πωλήσεις ακίνητης ιδιοκτησίας εντός του χωριού του, νοουμένου ότι έχει πάρει από το Διευθυντή του Κτηματολογικού και Χωρομετρικού Τμήματος πιστοποιητικό για την ικανότητά του να εκτελεί καθήκοντα δημοπράτη και ότι έχει παράσχει οικονομική ασφάλεια που ικανοποιεί τον εν λόγω Διευθυντή:

Νοείται ότι---

(i) όταν ο ιδιοκτήτης της ακίνητης ιδιοκτησίας που θα πωληθεί ανήκει στην Ελληνική κοινότητα την πώληση θα διεξάγει ο Έλληνας κοινοτάρχης ο οποίος έχει τα προσόντα και όταν ο ιδιοκτήτης της ακίνητης ιδιοκτησίας που θα πωληθεί ανήκει στην Τουρκική κοινότητα την πώληση θα διεξάγει ο Τούρκος κοινοτάρχης ο οποίος έχει τα προσόντα·

(ii) όταν δεν υπάρχει κοινοτάρχης ο οποίος έχει τα προσόντα σε κάποιο χωριό η πώληση θα διεξάγεται από τον Έλληνα ή Τούρκο κοινοτάρχη που έχει τα προσόντα, ανάλογα με την περίπτωση, του πλησιέστερου χωριού στην επαρχία·

(iii) όταν σε κάποιο χωριό ο Έλληνας ή Τούρκος κοινοτάρχης που έχει τα προσόντα, ανάλογα με την περίπτωση ασθενεί ή απουσιάζει από το χωριό αναπόφευκτα και ως εκ τούτου κωλύεται να διεξάγει την πώληση, ο εν λόγω κοινοτάρχης ή το μέλος της χωριτικής αρχής το οποίο διορίστηκε από αυτόν για να εκτελεί τα καθήκοντά του, οφείλει να παράσχει γραπτή ειδοποίηση για την ασθένεια ή απουσία στον Έλληνα ή Τούρκο κοινοτάρχη που έχει τα προσόντα, ανάλογα με την περίπτωση, του πλησιέστερου χωριού στην επαρχία, ο οποίος βάσει αυτό θα διεξάγει την πώληση κατά το χρόνο και στον τόπο που ορίστηκε αρχικά σχετικά με αυτό·

(ζ) να εκτελεί τα καθήκοντα που επιβάλλονται σε αυτόν από τον περί Καταχωρήσεως Γεννήσεων και Θανάτων Νόμου·

(η) να διατηρεί σφραγίδα ως κοινοτάρχης και να την επιθέτει σε όλα τα πιστοποιητικά και έγγραφα στα οποία απαιτείται να τίθεται η σφραγίδα·

(θ) να φέρει διακριτικό σήμα υπό μορφή που καθορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο·

(ι) να αναφέρει στον Επαρχιακό Κτηματολογικό Λειτουργό της επαρχίας του το θάνατο κάθε προσώπου που κατέχει ή έχει συμφέρον σε ακίνητη ιδιοκτησία, μαζί με κατάλογο της ιδιοκτησίας αυτής και των κληρονόμων τους οποίους ο αποβιώσας εγκατέλειψε, οφείλει δε επίσης να αναφέρει την έλλειψη κληρονόμων που δικαιούνται να κληρονομήσουν τις ιδιοκτησίες αυτές:

Νοείται πάντοτε ότι κανένας κοινοτάρχης δεν αποκλείεται λόγω του αξιώματος του από το δικαίωμα να πάρει τέτοια αμοιβή για παροχή τέτοιων πληροφοριών όπως προαναφέρθηκε την οποία οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο δυνατόν να εδικαιούτο·

(ια) να παρέχει με προπληρωμή στέγη, τροφή και τροφή ζώων, όταν απαιτείται σε οποιοδήποτε λειτουργό της Κυβέρνησης ο οποίος ταξιδεύει για την εκτέλεση των καθηκόντων του, σε τιμές που ορίζονται εκάστοτε από τον Έπαρχο.

(ιβ) να καταγγέλλει στην αρμόδια τοπική αρχή κάθε περίπτωση χρήσης ψευδών ή ανακριβών μέτρων ή σταθμών η οποία περιέχεται σε γνώση του, η χρήση των οποίων απαγορεύεται με νόμο·

(ιγ) να παρέχει πληροφορίες στον Έπαρχο ή το Βοηθό Επαρχιακό Επόπτη της Επαρχίας ή σε κάποιο αστυνομικό σχετικά με την εκδήλωση οποιασδήποτε μεταδοτικής ή μολυσματικής νόσου ή σχετικά με υποψία εκδήλωσης οποιασδήποτε μεταδοτικής ή μολυσματικής νόσου μεταξύ ανθρώπων ή ζώων·

(ιδ) να παρέχει οποιοδήποτε πιστοποιητικό για κινητή ή ακίνητη ιδιοκτησία όταν δεν υπάρχει εμπόδιο που δικαιολογεί την άρνηση παροχής τέτοιου πιστοποιητικού·

(ιε) γενικά να εκτελεί όλα τα καθήκοντα που επιβάλλονται ή που εμπιστεύονται σε αυτόν με νόμο ή με έθιμο.

Εξουσία Υπουργικού Συμβουλίου να εξουσιοδοτεί την κατοχή ιδιοκτησίας από Χωριτικές Αρχές

13.—(1) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται με Διάταγμα που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας να διατάξει όπως, σχετικά με οποιοδήποτε χωριό που ορίζεται στο Διάταγμα η Χωριτική Επιτροπή του έχει εξουσία εντός του χωριού να-

(α) κατέχει και διαχειρίζεται τέτοια ιδιοκτησία η οποία ήθελε καθοριστεί στο Διάταγμα·

(β) ιδρύει και διατηρεί χωριτικές αγορές, σφαγεία και τέτοια άλλα υποστατικά τα οποία ήθελαν καθοριστεί στο Διάταγμα και επιβάλλει σχετικά με αυτά τέτοια δικαιώματα τα οποία η Χωριτική Αρχή ήθελε καθορίσει με την έγκριση του Επάρχου·

(γ) εξασκεί τέτοιες άλλες εξουσίες οι οποίες ήθελαν καθοριστεί στο Διάταγμα,

και, σχετικά με αυτά, η Χωριτική Επιτροπή θα έχει τις αναφερόμενες εξουσίες στο Διάταγμα και θα τις εξασκεί σύμφωνα με το πνεύμα τους.

(2) Κάθε διάταγμα που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου αυτού δύναται να αναφέρει τέτοιες παρεμφερείς, συνεπακόλουθες ή συμπληρωματικές διατάξεις για τη ρύθμιση, χρήση, έλεγχο, περιορισμό ή απαγόρευση οποιασδήποτε πράξης σχετικής με οποιοδήποτε θέμα που αναφέρεται στο εδάφιο (1), ή που απορρέει από αυτό, ως το Υπουργικό Συμβούλιο ήθελε θεωρήσει αναγκαίο ή πρόσφορο για την αποτελεσματική εφαρμογή του Διατάγματος, περιλαμβανομένης της σύστασης ταμείου, στο οποίο θα κατατίθενται όλα τα χρήματα που λαμβάνονται από τη Χωριτική Αρχή δυνάμει του άρθρου αυτού και από το οποίο θα διενεργούνται πληρωμές για τους τυχόν οριζόμενους σκοπούς στο Διάταγμα.

(3) Κάθε πρόσωπο το οποίο ενεργεί κατά παράβαση οποιωνδήποτε από τις διατάξεις του Διατάγματος που εκδόθηκε δυνάμει του άρθρου αυτού, είναι ένοχο ποινικού αδικήματος και υπόκειται σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τους τρεις μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις εκατό πενήντα λίρες ή και στις δύο αυτές ποινές.

(4) Όταν σε κάποιο χωριό υπάρχουν περισσότερες από μία Χωριτικές Επιτροπές, για τους σκοπούς του άρθρου αυτού η Χωριτική Επιτροπή αποτελείται από τον κοινοτάρχη και ένα μέλος της Χωριτικής Επιτροπής από κάθε Χωριτική Επιτροπή το οποίο ορίζεται από τον Έπαρχο υπό την προεδρία ενός από τους κοινοτάρχες ως ο Έπαρχος ήθελε ορίσει.

Καθήκον μέλους της Χωριτικής Επιτροπής

14. Αποτελεί καθήκον και δικαίωμα μέλους της Χωριτικής Επιτροπής να εκτελεί όλα τα καθήκοντα που έχουν επιβληθεί ή εμπιστευθεί σε αυτόν με νόμο ή με έθιμο.

Άρνηση ή εκούσια παράλειψη ενέργειας από κοινοτάρχη ή μέλους της Χωριτικής Επιτροπής

15. Κάθε εκλεγμένος κοινοτάρχης ή μέλος της Χωριτικής Επιτροπής οποιουδήποτε χωριού, ο οποίος-

(α) αρνείται ή εσκεμμένα αμελεί τα καθήκοντα του αξιώματός του· ή

(β) αρνείται ή εσκεμμένα αμελεί οποιοδήποτε από τα καθήκοντα που έχουν επιβληθεί και εμπιστευθεί σε αυτόν δυνάμει των διατάξεων του Νόμου αυτού,

είναι ένοχος ποινικού αδικήματος και υπόκειται σε συνοπτική καταδίκη σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις τετρακόσιες πενήντα λίρες ή και στις δύο αυτές ποινές χωρίς επηρεασμό οποιουδήποτε άλλου μέτρου το οποίο δύναται να ληφθεί εναντίον του για την εν λόγω άρνηση ή εσκεμμένη αμέλεια.

Οι κοινοτάρχες έχουν τις εξουσίες αστυνομικού

16. Κάθε κοινοτάρχης έχει εντός της επαρχίας στην οποία βρίσκεται το χωριό του, κάθε εξουσία, αρμοδιότητα και προνόμιο τα οποία έχει αστυνομικός, όπως αυτός ορίζεται στον εκάστοτε ισχύοντα περί Αστυνομίας Νόμο, αλλά δεν δεσμεύεται να ενεργεί ως αστυνομικός πέρα από το χωριό για το οποίο εκλέχτηκε χωρίς ειδικό ένταλμα Επαρχιακού Δικαστηρίου.

Για τους σκοπούς του άρθρου αυτού η λέξη "χωριό" περιλαμβάνει όλη τη γη που ανήκει σε κάθε χωριό.

Εξουσία Υπουργού σε περίπτωση παραλείψεων κλπ.της επιτροπής ή αδυναμίας λειτουργίας της.

17.—(1) Ο Υπουργός έχει εξουσία, αν ο κοινοτάρχης ή η Χωριτική Επιτροπή παραλείπει να εκτελέσει κάποιο καθήκον που επιβάλλεται από το Νόμο αυτό ή να εφαρμόσει κάποια από τις διατάξεις του Νόμου αυτού και με δέουσα έρευνα ικανοποιηθεί σχετικά με αυτό, να διατάξει την εκτέλεση του καθήκοντος αυτού σε τακτή προθεσμία ή την εφαρμογή τέτοιας διάταξης και σε τέτοια περίπτωση έχει εξουσία να διορίσει πρόσωπο για εκτέλεση ή εφαρμογή αυτών επιβαρύνοντας όλα τα έξοδα σχετικά με αυτό στον κοινοτάρχη που παρέλειψε ή στην Επιτροπή.

(2) Ο Υπουργός έχει εξουσία, σε περίπτωση αδυναμίας λειτουργίας, είτε λόγω μη υποβολής υποψηφιοτήτων ή του αναγκαίου αριθμού τους, είτε για οποιοδήποτε άλλο λόγο και όταν το Υπουργικό Συμβούλιο με δέουσα έρευνα ήθελε κρίνει σε τέτοια περίπτωση ότι για το δημόσιο συμφέρον δεν θα ήταν σκόπιμη η διεξαγωγή εκλογής για το υπόλοιπο της θητείας της επιτροπής, να διορίσει κατάλληλα πρόσωπα, τα οποία έχουν σχετικά με αυτό τα απαιτούμενα εκλογικά προσόντα σύμφωνα με το Νόμο αυτό για να πληρώσουν με τον τρόπο αυτό τις κενές θέσεις και να ασκήσουν όλες τις λειτουργίες της επιτροπής για το υπόλοιπο της περιόδου της θητείας της επιτροπής.

(3) Επίσης ο Υπουργός έχει εξουσία, σε περίπτωση δημιουργίας οποιουδήποτε ασυμβίβαστου σχετικά με οποιοδήποτε μέλος της επιτροπής να κηρύξει τη θέση του ότι έχει κενωθεί, οπότε και εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 17Α ή σε περίπτωση κατά την οποία το μέλος της επιτροπής το οποίο κατείχε τη θέση που κενώθηκε την κατείχε κατόπι διορισμού, η θέση πληρούται με διορισμό το ταχύτερο δυνατόν σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου αυτού και για περίοδο ίση με το υπόλοιπο της θητείας της επιτροπής.

Αναπλήρωση Μελών Χωριτικής Επιτροπής

17Α.—(1) Θέσεις μελών Χωριτικών Επιτροπών οι οποίες έχουν κενωθεί οπωσδήποτε πληρούνται από τον αμέσως ακολουθούντα κατά σειρά επιτυχίας και μη εκλεγέντα υποψήφιο του συνδυασμού κομμάτων ή του συνδυασμού ανεξαρτήτων ως υποψήφιος του οποίου εξελέγει το μέλος της Χωριτικής Επιτροπής του οποίου κενούται η θέση, νοουμένου ότι το εν λόγω πρόσωπο εξακολουθεί να ανήκει στο κόμμα ή συνδυασμό κομμάτων εκ μέρους του οποίου συμμετείχε στην εκλογή.

(2) Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν αναπληρωματικοί ή αν εξαντληθεί ο αριθμός τους και όταν ο αριθμός των μελών της Χωριτικής Επιτροπής περιορίστηκε κάτω από τον απαιτούμενο αριθμό μελών της Χωριτικής Επιτροπής για την απαρτία, οι θέσεις που έχουν κενωθεί πληρούνται με αναπληρωματική εκλογή που διεξάγεται το ταχύτερο δυνατό από την κένωσή τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου αυτού και για περίοδο ίση με το υπόλοιπο της θητείας της Επιτροπής:

Νοείται ότι αν ο αριθμός των μελών της Χωριτικής Επιτροπής περιορίστηκε κάτω από τον απαιτούμενο αριθμό μελών της Χωριτικής Επιτροπής για την απαρτία κατά το τελευταίο εξάμηνο της θητείας της, ο Υπουργός έχει εξουσία να διορίσει κατάλληλα πρόσωπα από κατάλογο μέχρι πέντε προσώπων τα οποία υποδεικνύονται από το συνδυασμό ο οποίος έχασε τη θέση ή τις θέσεις για να πληρώσουν τις κενές θέσεις με τον τρόπο αυτό και για να ασκήσουν όλες τις λειτουργίες της Επιτροπής για το υπόλοιπο της περιόδου της θητείας της.

(3) Χωρίς επηρεασμό των υπόλοιπων διατάξεων του άρθρου αυτού, ο Υπουργός έχει εξουσία, σε περίπτωση αδυναμίας λειτουργίας της Επιτροπής, λόγω μη υποβολής υποψηφιοτήτων ή του αναγκαίου αριθμού τους, να διορίσει κατάλληλα πρόσωπα, τα οποία έχουν σχετικά με αυτό τα απαιτούμενα εκλογικά προσόντα σύμφωνα με το Νόμο αυτό, για να πληρώσουν με τον τρόπο αυτό τις κενές θέσεις και να ασκήσουν τις λειτουργίες της επιτροπής για ολόκληρο ή το υπόλοιπο της περιόδου της θητείας της επιτροπής:

Νοείται ότι στην περίπτωση μη υποβολής υποψηφιοτήτων ή του αναγκαίου αριθμού τους και πριν ή ο Υπουργός προβεί στο διορισμό κατάλληλων προσώπων όπως προνοείται πιο πάνω, ορίζεται νέα ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων η οποία δεν δύναται να υπερβαίνει τις τρεις ημέρες από την αρχική που ορίστηκε, η παράταση που δόθηκε με τον τρόπο αυτό σε καμιά περίπτωση δεν θα επηρεάζει την ημερομηνία της ψηφοφορίας που ορίστηκε.

Διαίρεση χωριού σε ενορίες ή διαίρεση ενορίας για σχηματισμό επιπρόσθετης ενορίας

17Β.—(1) Σε περίπτωση διαίρεσης χωριού σε ενορίες ή διαίρεση ενορίας χωριού για σχηματισμό επιπρόσθετης ενορίας, η Χωριτική Επιτροπή του χωριού ή η Χωριτική Επιτροπή της ενορίας που διαιρέθηκε, ανάλογα με την περίπτωση εκπίπτει και διενεργούνται το ταχύτερο δυνατό γενικές εκλογές Χωριτικής Επιτροπής για κάθε μια από τις ενορίες στις οποίες διαιρέθηκε το χωριό ή για κάθε μια από τις ενορίες στις οποίες διαιρέθηκε ενορία του χωριού, ανάλογα με την περίπτωση, για χρονική περίοδο ίση με το υπόλοιπο της θητείας-

(α) της Χωριτικής Επιτροπής του χωριού στην περίπτωση διαίρεσης του χωριού σε ενορίες όπως προαναφέρθηκε, ή

(β) της Χωριτικής Επιτροπής της ενορίας του χωριού η οποία διαιρέθηκε,

ανάλογα με την περίπτωση.

(2) Σε κάθε περίπτωση έκπτωσης Χωριτικής Επιτροπής σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (1), η Χωριτική Επιτροπή που εκπίπτει συνεχίζει να ασκεί ως προσωρινή επιτροπή τα καθήκοντα και όλες τις λειτουργίες επιτροπής μέχρι την εγκατάσταση νέας επιτροπής:

Νοείται ότι καμιά εκλογή δεν διενεργείται σε περίπτωση έκπτωσης Χωριτικής Επιτροπής κατά το τελευταίο εξάμηνο της θητείας της λόγω διαίρεσης χωριού σε ενορίες ή διαίρεσης ενορίας χωριού για σχηματισμό επιπρόσθετης ενορίας, σε τέτοια δε περίπτωση ο Υπουργός, έχει εξουσία να διορίσει προσωρινές επιτροπές για όλες τις ενορίες, στις οποίες συμμετέχουν όπου είναι δυνατόν, τα μέλη της Χωριτικής Επιτροπής πριν από την έκπτωσή της και οι οποίες θα εκτελούν τα καθήκοντα και όλες τις λειτουργίες επιτροπής μέχρι την εκλογή νέων επιτροπών.

Κάθε πρόσωπο οφείλει να βοηθά τον κοινοτάρχη στην τήρηση της τάξης

18. Κάθε πρόσωπο το οποίο, χωρίς έγκυρη και επαρκή αιτία, αρνείται ή αμελεί όταν καλείται να παράσχει συνδρομή και να βοηθήσει κοινοτάρχη στην εκτέλεση των καθηκόντων του σχετικά με την τήρηση της τάξης ή τη νόμιμη σύλληψη οποιουδήποτε εγκληματία ή ύποπτου προσώπου υπόκειται για κάθε τέτοιο ποινικό αδίκημα σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις είκοσι πέντε λίρες.

Δικαιώματα κοινοταρχών και μελών της Χωριτικής Επιτροπής και ποινή

19.—(1) Ο εκλεγόμενος κοινοτάρχης δυνάμει του Νόμου αυτού δικαιούται να πάρει τα δικαιώματα που εκτίθενται στο Μέρος I του Πίνακα, σχετικά με τα διάφορα θέματα που αναφέρονται σε αυτόν.

(2) Τα εκλεγόμενα μέλη της Χωρητικής Επιτροπής δυνάμει του Νόμου αυτού δικαιούνται να πάρουν το δικαίωμα που εκτίθεται στο Μέρος II του Πίνακα σχετικά με το αναφερόμενο θέμα σε αυτόν.

(3) Κανένας κοινοτάρχης και κανένα μέλος της Χωριτικής Επιτροπής δεν δικαιούται να απαιτήσει ή να πάρει οποιοδήποτε δικαίωμα το οποίο δεν καθορίζεται από το Νόμο αυτό ή από οποιοδήποτε άλλο Νόμο.

(4) Κάθε κοινοτάρχης ή οποιοδήποτε μέλος της Χωριτικής Επιτροπής ο οποίος-

(α) ενεργεί κατά παράβαση του εδαφίου (3)· ή

(β) εν γνώσει του παρέχει ψεύτικο πιστοποιητικό,

είναι ένοχος ποινικού αδικήματος και σε περίπτωση καταδίκης υπόκειται για κάθε τέτοιο ποινικό αδίκημα σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις πενήντα λίρες χωρίς επηρεασμό οποιασδήποτε άλλης ποινής η οποία δυνατόν να του επιβληθεί.

Διατάξεις για περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάρχουν Έλληνας και Τούρκος κοινοτάρχες

20.—(1) Όταν υπάρχουν Έλληνας και Τούρκος κοινοτάρχες σε οποιοδήποτε χωριό, ο κοινοτάρχης ο οποίος θα εκτελέσει τα καθήκοντα και θα πάρει τα αναφερόμενα δικαιώματα στον περί Καταβολής Αποζημιώσεως διά Ζημίαν Επενεχθείσαν εις Περιουσίαν Νόμον του 1962, είναι ο κοινοτάρχης της κοινότητας στην οποία ανήκει ο παραπονούμενος.

(2) Σε περίπτωση πώλησης ζώων, όπως αναφέρεται στον περί Ζώων (Πιστοποιητικά) Νόμο, ο κοινοτάρχης ο οποίος θα εκδίδει το πιστοποιητικό (εκτός αν οι ενδιαφερόμενοι συμφωνήσουν διαφορετικά) είναι ο κοινοτάρχης της κοινότητας στην οποία ανήκει ο πωλητής.

(3) Σε περίπτωση πιστοποιητικού που εκδίδεται από κοινοτάρχες ή από Χωριτικές Επιτροπές, τα πιστοποιητικά αυτά θα εκδίδονται από τον κοινοτάρχη ή από τη Χωριτική Επιτροπή της κοινότητας στην οποία ανήκει ο αιτητής.

(4) Εκτός αν προνοείται διαφορετικά, όταν υπάρχει Ελληνική και Τουρκική επιτροπή σε οποιοδήποτε χωριό, οι συνδυασμένες επιτροπές αποτελούν τη χωριτική επιτροπή για το σκοπό εκτέλεσης οποιουδήποτε καθήκοντος ή εκπλήρωσης οποιασδήποτε υποχρέωσης που επιβάλλεται με νόμο σε χωριτική επιτροπή, και όταν εγείρεται οποιαδήποτε διαφορά ως προς το ποιος κοινοτάρχης έπρεπε να εκτελέσει τα καθήκοντα τα οποία ανατίθενται με νόμο στον κοινοτάρχη, η διαφορά παραπέμπεται στον Έπαρχο του οποίου η απόφαση είναι τελική:

Νοείται πάντοτε ότι για τους σκοπούς του περί Καταχωρήσεως Γεννήσεων και Θανάτων Νόμου, κάθε κοινοτάρχης θα είναι ο ληξίαρχος της κοινότητάς του.

Εξουσία του Υπουργικού Συμβουλίου να ιδρύει νέα χωριά, κλπ

21. Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει και θεωρείται ότι πάντοτε είχε, εξουσία όπως με προκήρυξη-

(α) μεριμνά για την ίδρυση οποιουδήποτε νέου χωριού·

(β) να καταργεί οποιοδήποτε χωριό·

(γ) να ορίζει ή να τροποποιεί τα σύνορα οποιασδήποτε πόλης ή χωριού:

Νοείται ότι ως βάση για τη διαίρεση χωριού της ενορίας ή διαίρεση ενορίας χωριού για σχηματισμό επιπρόσθετης ενορίας, λαμβάνεται ο πραγματικός πληθυσμός του χωριού ή της ενορίας, ανάλογα με την περίπτωση, όπως προκύπτει από τα τελευταία στατιστικά δεδομένα.

Κανόνες και Κανονισμοί

22.—(1) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να εκδίδει Κανόνες και Κανονισμούς για την εφαρμογή των διατάξεων του Νόμου αυτού.

(2) Ειδικότερα, και χωρίς επηρεασμό της γενικότητας της πιο πάνω αναφερόμενης εξουσίας, οι Κανόνες αυτοί ή Κανονισμοί δύνανται να προνοούν για την επιβολή ποινών στους παραβάτες οποιουδήποτε Κανόνα ή Κανονισμού, που εκδόθηκε δυνάμει του Νόμου αυτού, οι οποίες να μην υπερβαίνουν τις είκοσι πέντε λίρες για κάθε ποινικό αδίκημα.

Επιφύλαξη

23. Όλοι οι Κανόνες ή Κανονισμοί οι οποίοι εκδόθηκαν δυνάμει των διατάξεων των περί Χωριτικών Αρχών Νόμων του 1923 μέχρι 1930, θα παραμείνουν σε πλήρη ισχύ και αποτελεσματικότητα μέχρι να τροποποιηθούν ή ανακληθούν από Κανόνες ή Κανονισμούς που εκδίδονται δυνάμει των διατάξεων του Νόμου αυτού.

ΜΕΡΟΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Μεταβατικές διατάξεις Χωριτική Επιτροπή σε χωριά όπου διαμένουν εκτοπισθέντες

24.—(1) Κατά τη διάρκεια της έκρυθμης κατάστασης και παρά τις διατάξεις του άρθρου 5 σε περίπτωση χωριού όπου διαμένουν εκτοπισθέντες οι οποίοι έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν ο αριθμός των οποίων υπερβαίνει το 15% αλλά δεν υπερβαίνει τα 35% του αριθμού από αυτούς που διαμένουν στο χωριό και έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και οι οποίοι δεν είναι εκτοπισθέντες, οι εκτοπισθέντες εκλέγουν έναν από αυτούς ως μέλος της Χωριτικής Επιτροπής του χωριού και στην περίπτωση που ο αριθμός αυτός υπερβαίνει τα 35% όχι όμως τα 75%, οι εκτοπισθέντες εκλέγουν δύο από αυτούς ως μέλη της Χωριτικής Επιτροπής. Σε τέτοια περίπτωση η εκλογή θα διεξαχθεί ξεχωριστά για τους εκτοπισθέντες και τους μη εκτοπισθέντες σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου αυτού, τηρουμένων των αναλογιών:

Νοείται ότι ο ολικός αριθμός των μελών της Χωριτικής Επιτροπής σε καμιά περίπτωση δεν θα υπερβαίνει τα πέντε μέλη περιλαμβανομένου και του προέδρου κοινοτάρχη.

(2) Τα εκλεγόμενα μέλη από τους εκτοπισθέντες μαζί με τα εκλεγόμενα μέλη της Χωριτικής Επιτροπής που δεν είναι εκτοπισθέντες θα αποτελέσουν τη χωριτική επιτροπή του χωριού.

(3) Παρά τις διατάξεις των εδαφίων (1) και (2), σε περίπτωση κατά την οποία ο αριθμός των εκτοπισθέντων που διαμένουν σε ένα χωριό και που έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν δεν υπερβαίνει το 15% ή υπερβαίνει το 75% του αριθμού αυτών που διαμένουν στο χωριό και που έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν οι οποίοι δεν είναι εκτοπισθέντες, τότε η εκλογή διεξάγεται κατά τρόπο ενιαίο ως αν να διέμεναν στο χωριό εξ ολοκλήρου μη εκτοπισθέντες.

Ειδικές διατάξεις

25. Ανεξάρτητα από οποιαδήποτε άλλη διάταξη του Νόμου αυτού-

(α) Η θητεία των Χωριτικών Επιτροπών κατά την έναρξη της ισχύος του Νόμου αυτού παρατείνεται μέχρι την 30ή Απριλίου 1989:

Νοείται ότι στα χωριά όπου δεν διεξήχθησαν εκλογές πριν από την 30ή Απριλίου 1989 η θητεία των Χωριτικών Επιτροπών παρατείνεται μέχρι την 31η Μαΐου 1989:

Νοείται περαιτέρω ότι στις ενορίες των Δήμων όπου δεν διεξήχθησαν επίσης εκλογές πριν από την 30ή Απριλίου 1989 η θητεία των Χωριτικών Επιτροπών παρατείνεται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1989.

(β) Η ανάληψη των καθηκόντων από τις Χωριτικές Επιτροπές που εκλέχτηκαν κατά την εκλογή της 16ης Απριλίου 1989 θα λάβει χώρα την 1η Μαΐου 1989, η δε θητεία τους λήγει την 30ή Απριλίου 1994.

Ανεξάρτητα από οποιαδήποτε άλλη διάταξη του βασικού νόμου, η θητεία των μελών των χωριτικών επιτροπών που διορίστηκαν με βάση το άρθρο 6 του νόμου παρατείνεται μέχρι την 30ή Απριλίου 1995.

Ανεξάρτητα από οποιαδήποτε άλλη διάταξη του παρόντος Νόμου-

(α) Η θητεία των κατά την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου υφιστάμενων κοινοταρχών και μελών των χωριτικών επιτροπών παρατείνεται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2001.

(β) Η ανάληψη των καθηκόντων των κοινοταρχών και μελών των χωριτικών επιτροπών που θα εκλέγουν κατά τις κοινοτικές εκλογές του Δεκεμβρίου 2001 θα γίνει την 1η Ιανουαρίου 2002, η δε θητεία τους θα λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2006.

Αναβολή εκλογών

26. Η διεξαγωγή εκλογής για τα μέλη Χωριτικών Επιτροπών η οποία ορίστηκε για την 4η Δεκεμβρίου 1988 αναβάλλεται για την 16η Απριλίου 1989.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
ΠΙΝΑΚΑΣ

(Άρθρο 19)

ΜΕΡΟΣ I

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΟΙΝΟΤΑΡΧΩΝ

Κατά την εκτέλεση οποιουδήποτε εντάλματος εκτέλεσης εκ μέρους του δικαστικού επιδότη-

1. (α) Όταν το ολικό ποσό της ανώτατης προσφοράς για ολόκληρη την πωλούμενη ιδιοκτησία δεν υπερβαίνει τα πεντακόσια μίλς. 100 μίλς.
(β) Όταν υπερβαίνει τα πεντακόσια μίλς. Δικαίωμα προς 5% επί του ποσού της ανώτατης προσφοράς, νοουμένου ότι το κατώτατο δικαίωμα είναι 100 μίλς.
2. Για την ανάρτηση ειδοποιήσεων σχετικά με την πώληση ακίνητης ιδιοκτησίας και για τη διεξαγωγή της πώλησης αυτής. Τέτοια δικαιώματα τα οποία ήθελαν εκάστοτε καθοριστεί από τον περί Πωλήσεως Διαδικαστικού Κανονισμού που εκδίδεται δυνάμει του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 6 ή διαφορετικά.
3. Για τη σφράγιση οποιουδήποτε πιστοποιητικού που σχετίζεται με κινητή ή ακίνητη ιδιοκτησία. Κατά την κρίση του κοινοτάρχη, δικαίωμα που να μην υπερβαίνει τα 150 μίλς.
4. Για αναφορά δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 12(ι) του θανάτου προσώπου που κατέχει ή έχει συμφέρον σε ακίνητη ιδιοκτησία κλπ. £1.000 μίλς τα οποία καταβάλλονται από την κληρονομιά του αποβιώσαντα.
5. Για κάθε απαιτούμενη πιστοποίηση φωτογραφίας η οποία συνοδεύεται με αίτηση για έκδοση διαβατηρίου, δυνάμει οδηγιών που εκδίδονται από το Υπουργικό Συμβούλιο. 100 μίλς.

ΜΕΡΟΣ II

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΧΩΡΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Για κάθε απαιτούμενη πιστοποίηση φωτογραφίας η οποία συνοδεύεται με αίτηση για έκδοση διαβατηρίου, δυνάμει οδηγιών που εκδίδονται από το Υπουργικό Συμβούλιο. 50 μίλς.
Σημείωση
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Οι πιο κάτω παρατηρήσεις δεν αποτελούν μέρος του Νόμου:

1. Ο περί Χωριτικών Αρχών (Τροποποιητικός) Νόμος του 1972 (60 του 1972, άρθρο 8(1)(2)) κατάργησε τα άρθρα 16 και 23 του βασικού νόμου και αναρίθμησε τα άρθρα 10 μέχρι 15 και 17 μέχρι 22 του ίδιου νόμου ως άρθρα 11 μέχρι 16 και 18 μέχρι 23, αντίστοιχα.

2. Η λέξη «appointed» στα εδάφια (1) και (2) του άρθρου 11 και του εδαφίου (1) του άρθρου 19 του βασικού νόμου (όπως αναριθμήθηκαν) μεταφράστηκε ως «εκλέγεται» και «εκλεγόμενος», αντίστοιχα, λόγω των συναφών τροποποιήσεων του βασικού νόμου περί εκλογών κοινοταρχών· η μετάφραση αυτή δυνατό να χρειάζεται τροποποίηση λόγω των προνοιών περί διορισμού κοινοτάρχη και αναπληρωτή κοινοτάρχη στο άρθρο 6(1) του βασικού νόμου.

3. Ο περί Χωριτικών Αρχών (Τροποποιητικός) Νόμος του 1994 (78(Ι) του 1994) δεν συμπεριλαμβάνεται στη μετάφραση του βασικού νόμου.

Σημείωση
117 του Ν. 86(Ι)/1999Κατάργηση νόμων

(1) Με τον παρόντα Νόμο οι ακόλουθοι νόμοι καταργούνται:

- Ο περί Χωρίων (Διοίκηση και Βελτίωση) Νόμος.

- Ο περί Χωριτικών Αρχών Νόμος.

- Ο περί Δημόσιας Υγείας (Χωρίων) Νόμος.

- Ο περί Υδατοπρομήθειας Χωρίων (Οικιακοί Σκοποί) Νόμος.

(2) Οποιοιδήποτε κανονισμοί εκδόθηκαν βάσει των διατάξεων των νόμων που καταργούνται, μέχρις ότου τροποποιηθούν ή ανακληθούν με κανονισμούς που εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, εφαρμόζονται σαν να εκδόθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου[Σ.Σ.: δηλαδή του Ν. 86(Ι)/1999].

(3) Οποιοδήποτε διάταγμα εκδόθηκε βάσει των διατάξεων των νόμων που καταργούνται, μέχρις ότου τροποποιηθεί ή ανακληθεί με διάταγμα που εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου [Σ.Σ.: δηλαδή του Ν. 86(Ι)/1999], θεωρείται ότι εκδόθηκε δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου [Σ.Σ.: δηλαδή του Ν. 86(Ι)/1999] και θα εφαρμόζεται σαν να εκδόθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου [Σ.Σ.: δηλαδή του Ν. 86(Ι)/1999].

(4) Οποιοσδήποτε διορισμός, εξουσιοδότηση ή άλλη πράξη που έγινε από Συμβούλιο ή Επιτροπή, με βάση τις διατάξεις των νόμων που καταργούνται ή των κανονισμών που εκδόθηκαν βάσει των νόμων αυτών, θεωρείται ότι έγινε σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου [Σ.Σ.: δηλαδή του Ν. 86(Ι)/1999].

(5) Οποιαδήποτε άδεια που χορηγήθηκε ή εκδόθηκε βάσει των διατάξεων των νόμων που καταργούνται θεωρείται ότι χορηγήθηκε ή εκδόθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου[Σ.Σ.: δηλαδή του Ν. 86(Ι)/1999].