ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ
[Άρθρα 17(4) και 19]
Ο ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΣΟΡΟΥ ΝΟΜΟΣ
ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΚΕΝΤΡΑ ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗΣ
Α. Ελάχιστες κτιριολογικές και δομικές απαιτήσεις:
1. (α) Το κτιριακό συγκρότημα του Κέντρου Αποτέφρωσης πρέπει να έχει τη δυναμικότητα εξυπηρέτησης της συνάθροισης πενήντα (50) τουλάχιστον ατόμων για νεκρώσιμες τελετές και να στεγάζει την υπηρεσία αποτέφρωσης με τον απαραίτητο ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό και τους απαραίτητους βοηθητικούς χώρους.
(β) Οι κτιριακές εγκαταστάσεις του Κέντρου μπορεί να αποτελούνται από έναν ή περισσότερους ορόφους και υποχρεωτικά οι χώροι εγκατάστασης των μηχανημάτων είναι στον όροφο που εφάπτεται του εδάφους. Οι διαστάσεις των χώρων του Κέντρου ποικίλλουν ανάλογα με τις αισθητικές και πρακτικές ανάγκες κατά περίπτωση.
(γ) Στο χώρο του Κέντρου πρέπει να εξασφαλίζονται οι κατ’ ελάχιστον απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης κατά την ισχύουσα νομοθεσία.
2. Ειδικότερα, το Κέντρο Αποτέφρωσης πρέπει να διαθέτει κατ’ ελάχιστον τους ακόλουθους χώρους ανά χρήση:
(α) Επαρκή χώρο εισόδου και υποδοχής προς εξυπηρέτηση της εισόδου του κοινού και της εκφόρτωσης της σορού για τη μεταφορά στην αίθουσα τελετών·
(β) επαρκή στεγασμένο ημιυπαίθριο χώρο στην εξωτερική πλευρά του κτιρίου για την προσπέλαση και τους ελιγμούς του οχήματος μεταφοράς της σορού·
(γ) αίθουσα τελετών, εμβαδού τουλάχιστον ογδόντα τετραγωνικών μέτρων (80 τ.μ.), με μια ελάχιστη διάσταση έξι (6) μέτρων για την εξυπηρέτηση, ανάλογα με το τελετουργικό του θρησκεύματος του αποθανόντος, της διεξαγωγής της νεκρώσιμης τελετής·
(δ) αίθουσα αναμονής συγγενών, εμβαδού τουλάχιστον είκοσι (20) τετραγωνικών μέτρων, με άμεση πρόσβαση στο χώρο εισόδου και στη αίθουσα τελετών, για να εξυπηρετεί την αναμονή των συγγενών του αποθανόντος πριν και μετά την τελετή και την αποτέφρωση·
(ε) αποθήκη για εξυπηρέτηση της αποθήκευσης υλικών και αντικειμένων εξοπλισμού της αίθουσας τελετών, με πρόσβαση σε αυτήν·
(στ) επαρκή αποχωρητήρια κοινού και προσωπικού, διακριτά ανά φύλο· και
(ζ) γραφεία προσωπικού, ανάλογα με το μέγεθος του Κέντρου Αποτέφρωσης.
3. Για την αποτέφρωση των σορών το Κέντρο Αποτέφρωσης πρέπει να διαθέτει τους ακόλουθους χώρους:
(α) Χώρο εισόδου φερέτρων για να εξυπηρετεί την είσοδο και παραλαβή των φερέτρων για αποτέφρωση, καθώς και την πρόσβαση των εργαζομένων στον αποτεφρωτήρα·
(β) θάλαμο τελικού ελέγχου της σορού που εξυπηρετεί τις διαδικασίες ελέγχου και προετοιμασίας της σορού για αποτέφρωση· στο χώρο αυτό φυλάσσεται ο απαιτούμενος κινητός εξοπλισμός για τη μεταφορά του φερέτρου, οι δε διάδρομοι μεταφοράς του φερέτρου και οι πόρτες τους, καθ’ όλο το μήκος της όδευσής του, πρέπει να έχουν ελάχιστο πλάτος 2,20 μέτρα·
(γ) θάλαμο συντήρησης ή αντίστοιχης ψυχόμενης διάταξης για την προσωρινή παραμονή του λειψάνου όχι πέραν των ογδόντα (80) ωρών, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων, και σε θερμοκρασία μικρότερη των 4ο C·
(δ) χώρο εγκατάστασης αποτεφρωτήρα, ο οποίος περιλαμβάνει τις μονάδες κλιβάνων αποτέφρωσης, την καπνοδόχο, το τμήμα επεξεργασίας καυσαερίων και το τμήμα αποθήκευσης υπολειμμάτων και τέφρας·
(ε) χώρο διατάξεων και οργάνων χειρισμού για τον έλεγχο των εργασιών της αποτέφρωσης, την καταγραφή και την παρακολούθηση των συνθηκών πραγματικής λειτουργίας της εγκατάστασης από υπεύθυνο χειριστή·
(στ) γραφείο/εργαστήριο χειρισμού του αποτεφρωτήρα, με συνεχόμενο αποδυτήριο, αποχωρητήριο και λουτρό· και
(ζ) χώρο υπηρεσίας καθαρισμού του αποτεφρωτήρα, στον οποίο φυλάσσονται τα υλικά, τα εργαλεία και οι συσκευές των υπηρεσιών καθαριότητας του Κέντρου Αποτέφρωσης.
4. Για τη διαχείριση της τέφρας της σορού, το Κέντρο πρέπει να διαθέτει τους ακόλουθους χώρους:
(α) Γραφείο παράδοσης της τέφρας, στο οποίο να μπορεί να γίνεται η συσκευασία της τέφρας και η παράδοση της τεφροδόχου στο πρόσωπο που δικαιούται να την παραλάβει· και
(β) τεφροφυλάκιο επαρκούς χώρου, ανάλογου με τη δυναμικότητα του Κέντρου, στο οποίο να μπορεί να φυλάσσονται οι τεφροδόχοι.
5. Οι χώροι του μηχανολογικού εξοπλισμού πρέπει να είναι επαρκείς και κατάλληλα διατεταγμένοι, ώστε να μπορούν να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις εγκαταστάσεις θέρμανσης, παροχής θερμικής ενέργειας των κλιβάνων, εφεδρικής πηγής ενέργειας, παροχής ηλεκτρισμού και ύδατος και εφεδρικής δεξαμενής ύδατος για τις ανάγκες της πυροπροστασίας, καθώς και τις εγκαταστάσεις εξαερισμού των χώρων.
6. Το Κέντρο Αποτέφρωσης πρέπει να διαθέτει τους ακόλουθους υπαίθριους χώρους:
(α) Αύλειο χώρο υπηρεσίας του αποτεφρωτήρα τέτοιων διαστάσεων, ώστε να επιτρέπει τη μετακίνηση ογκώδους εξοπλισμού, να βρίσκεται σε άμεση επικοινωνία με τον αποτεφρωτήρα και να είναι απομονωμένος από την κοινή θέα· και
(β) χώρο ενθύμησης, ο οποίος αποτελείται από υπαίθριο χώρο εδάφους, κήπο ή σιντριβάνι, διαμορφωμένο έτσι που να δέχεται την τέφρα με διασπορά ή ενταφιασμό.
Β. Απαιτήσεις μηχανολογικού και τεχνικού χαρακτήρα για τον αποτεφρωτήρα:
1. Ο αποτεφρωτήρας πρέπει να είναι σχεδιασμένος ως σύστημα τριών ζωνών, σύμφωνα με τα επικρατούντα διεθνή πρότυπα ως ακολούθως:
(α) Ζώνη αποτέφρωσης: Στη ζώνη αυτή πραγματοποιείται η διαδικασία της αποτέφρωσης και πρέπει σε αυτήν, δέκα (10) λεπτά πριν από την εισαγωγή του λειψάνου, η επιτυγχανόμενη μέση θερμοκρασία να μην είναι μικρότερη των 850ο C μετά την τελευταία προσθήκη κρύου ατμοσφαιρικού αέρα για την καύση. Τα απαέρια που παράγει η καύση στη ζώνη αποτέφρωσης πρέπει να κατευθύνονται μέσω αεραγωγών προς τη ζώνη πλήρους καύσης για ολοκλήρωση της καύσης.
(β) Ζώνη πλήρους καύσης τέφρας: Στη ζώνη αυτή πραγματοποιείται η πλήρης μετατροπή της τέφρας σε ανόργανες ουσίες και η αποθέρμανσή της· διάχυση της τέφρας κατά τη μεταφορά της πρέπει να αποφεύγεται με τα κατάλληλα μέτρα.
(γ) Ζώνη πλήρους καύσης απαερίων: Στη ζώνη αυτή πρέπει ο αποτεφρωτήρας να πραγματοποιεί σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 850οC την πλήρη καύση των απαερίων για να αποκλείεται ο σχηματισμός τοξικών ενώσεων.
2. Ειδικότερα, η εγκατάσταση του αποτεφρωτήρα πρέπει-
(α) Να διαθέτει δύο (2) κλιβάνους αποτέφρωσης σε ανεξάρτητες γραμμές λειτουργίας, ώστε να είναι δυνατή η συντήρηση και ο περιοδικός έλεγχός τους εναλλακτικά, οι πόρτες τους να επιτρέπουν την άνετη εισαγωγή σορού μεγάλου μεγέθους και η φόρτωση των κλιβάνων να γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο, όπως με ταινιόδρομους ή αναβατόρια·
(β) να χρησιμοποιεί ως καύσιμο για την παραγωγή θερμότητας καύσης φυσικό αέριο, πετρέλαιο των εκάστοτε νόμιμων επιτρεπόμενων προδιαγραφών ή ηλεκτρικό ρεύμα·
(γ) να διαθέτει σύστημα επαρκούς φυσικού ή μηχανικού εξαερισμού·
(δ) να διαθέτει τον απαιτούμενο σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα μηχανισμό ή το απαιτούμενο σύστημα αποθέρμανσης των πρωτογενών αερίων και σύστημα καθαρισμού απαερίων·
(ε) να αναπτύσσει την απαιτούμενη υψηλή θερμοκρασία πριν αρχίσει η αποτέφρωση και να επιτρέπει επαρκή ποσοτική και χρονική παροχή ατμοσφαιρικού αέρα, ώστε να εξασφαλίζεται το απαραίτητο οξυγόνο για τη διαδικασία αποτέφρωσης·
(στ) να εξασφαλίζει τον απαιτούμενο χρόνο παραμονής των πρωτογενών αερίων στη ζώνη πλήρους καύσης των απαερίων και να υπάρχει ο απαιτούμενος όγκος της ζώνης αποτέφρωσης για τη μείξη των απαερίων με το οξυγόνο·
(ζ) να εξασφαλίζει τη διατήρηση συνεχούς αρνητικής πίεσης στο εσωτερικό του αποτεφρωτήρα και να διαθέτει σύστημα συνεχούς παρακολούθησης των συγκεντρώσεων μονοξειδίου του άνθρακα, καθώς και της αδιαφάνειας των απαερίων·
(η) να διαθέτει σύστημα μέτρησης και συνεχούς καταγραφής των θερμοκρασιών του αποτεφρωτήρα, καθ’ όλη τη διάρκεια της πραγματικής λειτουργίας της εγκατάστασης·
(θ) να διαθέτει σύστημα μεταφοράς και εισαγωγής του φερέτρου στο εσωτερικό του αποτεφρωτήρα, ημιαυτόματης ή πλήρως αυτόματης λειτουργίας, που να αποκλείει την εκτίναξη φλόγας ή τη διαφυγή αερίων και να παρέχει τη δυνατότητα ασφαλούς επιτήρησης της λειτουργίας από το προσωπικό· και
(ι) να επιτρέπει την απομάκρυνση της τέφρας μόνο μετά την πλήρη μετατροπή της σε ανόργανα υλικά, χωρίς να δημιουργούνται οποιαδήποτε προβλήματα δυσοσμίας.
3. Τα καυσαέρια να απάγονται με ελεγχόμενο τρόπο μέσω συστήματος εκπομπής αερίων σύμφωνο με τις διατάξεις της εκάστοτε σε ισχύ σχετικής νομοθεσίας.
Γ. Απαιτήσεις ασφαλείας εγκαταστάσεων:
1. Οι επικίνδυνοι χώροι των κέντρων αποτέφρωσης πρέπει να επισημαίνονται και να αποκλείονται με κατάλληλα μέτρα.
2. Όλοι οι χώροι του κτιριακού συγκροτήματος πρέπει να είναι σχεδιασμένοι με γνώμονα την ασφαλή εκκένωσή τους σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
3. Η ατμόσφαιρα στους χώρους εργασίας πρέπει να παρακολουθείται για επικίνδυνες συγκεντρώσεις αερίων με ανιχνευτές και κάθε δυσλειτουργία οποιουδήποτε μηχανισμού πρέπει να επισημαίνεται με οπτικό ή ακουστικό συναγερμό.
4. Στο χώρο αποτέφρωσης επιβάλλεται όπως χρησιμοποιούνται κατάλληλα τεχνικά μέσα, ώστε να αποκλείεται η διαρροή απαερίων.
5. Ο χώρος αποτέφρωσης του Κέντρου πρέπει να καλύπτεται από αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης ολικής ή τοπικής εφαρμογής και πρέπει να αποτελεί ανεξάρτητο πυροδιαμέρισμα εντός του συγκροτήματος.
6. Οι αποτεφρωτήρες πρέπει να λειτουργούν με ασφάλεια ακόμη και σε περίπτωση διακοπής ηλεκτρικού ρεύματος.
7. Τα δάπεδα του χώρου αποτέφρωσης και των παρακείμενων χώρων πρέπει να επιστρώνονται με μη απορροφητικά και άσηπτα υλικά που καθαρίζονται εύκολα και να διαθέτουν σύστημα απορροής.
8. Οι τοίχοι όλων των χώρων αποτέφρωσης και για ύψος 1,50 μ. από τη στάθμη του δαπέδου πρέπει να καλύπτονται με λεία μη απορροφητική επίστρωση και εύκολη στον καθαρισμό.
9. Σε περίπτωση ρυπογόνου συμβάντος λόγω αστοχίας της διαδικασίας αποτέφρωσης, όλοι οι χώροι αποτέφρωσης πρέπει να πλένονται και να απολυμαίνονται αμέσως με βακτηριοκτόνα προϊόντα.
10. Οι αποτεφρωτήρες πρέπει να λειτουργούν με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζεται ότι η τέφρα ανακτάται πλήρως και συλλέγεται σε τεφροδόχο, χωρίς την παρουσία άλλων ουσιών ή άλλων τεφρών.
11. Ο ειδικός σκοπός των χώρων αποτέφρωσης των Κέντρων Αποτέφρωσης απαγορεύει τη χρήση τους για οποιοδήποτε άλλο σκοπό εκτός από την αποτέφρωση ανθρωπίνων λειψάνων.
Δ. Λειτουργικές απαιτήσεις και προσωπικό:
1. Το προσωπικό λειτουργίας του αποτεφρωτήρα πρέπει να διαθέτει επαρκή προσόντα, ώστε να εξασφαλίζεται η σωστή λειτουργία του εξοπλισμού. Το προσωπικό αυτό πρέπει να τυγχάνει εκπαίδευσης από τον κατασκευαστή του αποτεφρωτήρα· η δε εκπαίδευση αποδεικνύεται με σχετικό πιστοποιητικό που εγκρίνεται από τον Υπουργό Εσωτερικών.
2. Οι αποτεφρωτήρες των Κέντρων Αποτέφρωσης επιτρέπεται να λειτουργούν μόνο με εκπαιδευμένο προσωπικό. Το Κέντρο Αποτέφρωσης οφείλει να παρέχει οδηγίες λειτουργίας του αποτεφρωτήρα για τη διευκόλυνση του προσωπικού.
3. Ο Διευθυντής για το χειρισμό του αποτεφρωτήρα πρέπει να έχει πανεπιστημιακό δίπλωμα τεχνικού προσανατολισμού, με κατάλληλα προσόντα και την απαιτούμενη εξειδίκευση ή με μακρόχρονη επαγγελματική εμπειρία για χειρισμό αποτεφρωτήρα.
4. Οι χώροι εργασίας και λειτουργίας πρέπει να διαθέτουν σχέδια πυροπροστασίας, καθαρισμού, προστασίας του δέρματος και απολύμανσης.
5. Όσο το προσωπικό συντήρησης εκτελεί εργασίες, όπου δεν μπορεί να αποκλεισθεί η πιθανότητα επικίνδυνης έκθεσης, αυτό πρέπει να είναι εξοπλισμένο με τον κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό, όπως γάντια, μάσκες κ.λπ.
6. Το προσωπικό πρέπει να χειρίζεται και να μεταφέρει τις τεφροδόχους με τρόπο που να αποκλείεται η διασπορά της τέφρας. Η πλήρωση των τεφροδόχων πρέπει να διενεργείται με τέτοιο τρόπο που να διασφαλίζει την ασφάλεια του προσωπικού λειτουργίας.
7. Το προσωπικό λειτουργίας του αποτεφρωτήρα πρέπει να έχει τη δυνατότητα εποπτείας εισαγωγής του φερέτρου στον αποτεφρωτήρα.
8. Ο χώρος αποτέφρωσης πρέπει να καθαρίζεται πλήρως σε τακτά χρονικά διαστήματα, τουλάχιστον δύο (2) έως τέσσερις (4) φορές ετησίως, ανάλογα με την ετήσια δυναμικότητα αποτέφρωσης.
9. Τα απόβλητα του χώρου αποτέφρωσης πρέπει να διατίθενται, να αξιοποιούνται ή να υποβάλλονται σε επεξεργασία σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Αποβλήτων Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται, και των δυνάμει αυτού εκδιδόμενων Κανονισμών.