Έξυπνα συστήματα μέτρησης

125.-(1) (α) Η ΡΑΕΚ λαμβάνει ρυθμιστική απόφασή, ώστε να καθορίσει το κατάλληλο πλαίσιο με το οποίο διασφαλίζεται η εφαρμογή έξυπνων συστημάτων μέτρησης σε όλη την επικράτεια της Δημοκρατίας, με στόχο την υποβοήθηση της ενεργού συμμετοχής των καταναλωτών στην αγορά ηλεκτρισμού.

(β) Οι διατάξεις της παραγράφου (α) περιλαμβάνουν τις ελάχιστες λειτουργικές και τεχνικές απαιτήσεις των έξυπνων συστημάτων μέτρησης που πρόκειται να εγκατασταθούν, οι οποίες είναι σύμφωνες με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τις αρχές που προβλέπονται στις διατάξεις του εδαφίου (3), καθώς και τις διατάξεις του εδαφίου (4).

(2) Η εφαρμογή των έξυπνων συστημάτων μέτρησης υπόκειται σε αξιολόγηση κόστους-οφέλους, η οποία διενεργείται με βάση τις ακόλουθες αρχές:

(α) Την οικονομική αξιολόγηση όλων των μακροπρόθεσμων στοιχείων κόστους και οφέλους για την αγορά και τους επιμέρους καταναλωτές, σε σχέση με τη μορφή έξυπνης μέτρησης που είναι οικονομικά περισσότερο εύλογη και αποδοτική, καθώς και το χρονικό πλαίσιο στο οποίο είναι εφικτή η εξάπλωση των συστημάτων·

(β) στην αξιολόγηση λαμβάνεται υπόψη η μεθοδολογία όσον αφορά την ανάλυση κόστους-οφέλους, οι ελάχιστες λειτουργίες έξυπνων συστημάτων μέτρησης που καθορίζονται στη σύσταση 2012/148/ΕΕ της Επιτροπής, της 9ης Μαρτίου 2012, σχετικά με τις προετοιμασίες για την εμπορική εξάπλωση των έξυπνων συστημάτων μέτρησης, όπως επίσης και οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές για τη διασφάλιση του υψηλότερου επίπεδου ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και προστασίας των δεδομένων·

(γ) η ΡΑΕΚ καταρτίζει, με βάση αυτή την αξιολόγηση, χρονοδιάγραμμα με στόχο έως τη δεκαετία για την εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης, εάν η ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων εκτιμηθεί θετικά, τουλάχιστον το ογδόντα τοις εκατό (80%) των τελικών πελατών πρέπει να εξοπλιστούν με έξυπνα συστήματα μέτρησης εντός επτά (7) ετών από την ημερομηνία της θετικής τους αξιολόγησης ή έως το 2024 εάν έχει ξεκινήσει η συστηματική εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης πριν την 4η Ιουλίου 2019:

Νοείται ότι, ο όρος «συστηματική εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης» δεν περιλαμβάνει την εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων για σκοπούς της αξιολόγησης κόστους-οφέλους που διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (2).

(3) Σε περίπτωση που η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης αξιολογείται θετικά, ως απόρροια της αξιολόγησης κόστους-οφέλους που προβλέπεται στις διατάξεις του εδαφίου (2), η ΡΑΕΚ αποφασίζει και εκδίδει οδηγίες προς τον ΔΣΔ ως προς την ανάπτυξη των έξυπνων συστημάτων μέτρησης σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, τις διατάξεις του εδαφίου (4) και εντός του χρονοδιαγράμματος που καθορίζεται στην παράγραφο (γ) του εδαφίου (2).

(4) Η ΡΑΕΚ εγκρίνει και δημοσιεύει τις ελάχιστες λειτουργικές και τεχνικές απαιτήσεις των έξυπνων συστημάτων μέτρησης που πρόκειται να εγκατασταθούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (2), τα σχετικά ευρωπαϊκά πρότυπα και τις ακόλουθες αρχές:

(α)(i) Τα συστήματα έξυπνης μέτρησης μετρούν με ακρίβεια την πραγματική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και είναι ικανά να παρέχουν στους τελικούς πελάτες πληροφορίες σχετικά με τον πραγματικό χρόνο χρήσης.

(ii) τα επικυρωμένα ιστορικά δεδομένα κατανάλωσης καθίστανται εύκολα, ασφαλώς διαθέσιμα και ορατά στους τελικούς πελάτες κατόπιν αιτήματος και χωρίς πρόσθετη χρέωση.

(iii)τ α μη επικυρωμένα δεδομένα κατανάλωσης σε σχεδόν πραγματικό χρόνο καθίστανται εύκολα και ασφαλώς διαθέσιμα στους τελικούς πελάτες χωρίς πρόσθετη χρέωση, μέσω τυποποιημένης διεπαφής ή εξ’ αποστάσεως πρόσβασης, με στόχο την υποστήριξη αυτοματοποιημένων προγραμμάτων ενεργειακής απόδοσης, της απόκρισης ζήτησης και λοιπών υπηρεσιών·

(β) η ασφάλεια των έξυπνων συστημάτων μέτρησης και επικοινωνίας δεδομένων διασφαλίζεται σύμφωνα με τη συναφή νομοθεσία της Ένωσης για την ασφάλεια και με τη δέουσα προσοχή στις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές για την εξασφάλιση του υψηλότερου επιπέδου ασφάλειας στον κυβερνοχώρο λαμβανομένων υπόψη του κόστους και της αρχής της αναλογικότητας·

(γ) η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων των τελικών πελατών διασφαλίζεται σύμφωνα με τη συναφή νομοθεσία της Ένωσης·

(δ) ο ΔΣΔ διασφαλίζει ότι οι μετρητές των ενεργών πελατών που τροφοδοτούν ηλεκτρική ενέργεια στο δίκτυο δύναται να παρέχουν πληροφόρηση σχετικά με την ηλεκτρική ενέργεια που τροφοδοτείται στο δίκτυο από τους χώρους των ενεργών πελατών·

(ε) εάν οι τελικοί πελάτες υποβάλλουν σχετικό αίτημα, τα στοιχεία για την ηλεκτρική ενέργεια που τροφοδοτούν στο δίκτυο και τα στοιχεία κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας διατίθενται στους ίδιους, σύμφωνα με τις εκτελεστικές πράξεις που εκδίδονται από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 24 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, μέσω τυποποιημένης διεπαφής επικοινωνίας και εξ’ αποστάσεως πρόσβασης, ή σε τρίτους που ενεργούν για λογαριασμό των τελικών πελατών, σε εύληπτο μορφότυπο, που θα μπορούν να χρησιμοποιούν για να συγκρίνουν παρόμοιες προσφορές:

Νοείται ότι, οι τελικοί πελάτες δύναται να καταφορτώνουν τα δεδομένα μετρήσεων ή να τα διαβιβάζουν σε άλλο μέρος χωρίς πρόσθετο κόστος σύμφωνα με το δικαίωμά τους στη φορητότητα των δεδομένων δυνάμει της νομοθεσίας της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων·

(στ) παρέχονται κατάλληλες συμβουλές και πληροφορίες στους τελικούς πελάτες πριν από ή κατά τον χρόνο εγκατάστασης έξυπνων μετρητών, κυρίως σχετικά με το σύνολο των δυνατοτήτων τους όσον αφορά τη χρήση των ενδείξεων του μετρητή, την παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας, καθώς και τη συλλογή και την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τον Κανονισμό 2016/679 και τον περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμο·

(ζ) τα έξυπνα συστήματα μέτρησης επιτρέπουν στους τελικούς πελάτες να μετρούνται και να ρυθμίζονται στην ίδια χρονική αναλυτικότητα με την περίοδο εκκαθάρισης ανισορροπιών ισοζυγίου που προβλέπεται στους Κανόνες Αγοράς Ηλεκτρισμού.

(5) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει τη διαλειτουργικότητα των εν λόγω έξυπνων συστημάτων μέτρησης και την ικανότητά τους να παρέχουν στοιχεία για τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης των καταναλωτών, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη χρήση κατάλληλων διαθέσιμων προτύπων, συμπεριλαμβανομένων των προτύπων που καθιστούν δυνατή τη διαλειτουργικότητα, τις βέλτιστες πρακτικές και τη σημασία της ανάπτυξης έξυπνων δικτύων και της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρισμού.

(6) Η ΡΑΕΚ καθορίζει τη συνεισφορά των τελικών πελατών στις σχετικές δαπάνες της εγκατάστασης των έξυπνων συστημάτων μέτρησης, με διαφανή και αμερόληπτο τρόπο λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τα μακροπρόθεσμα οφέλη για ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, και παρακολουθεί σε τακτική βάση την εγκατάσταση των συστημάτων αυτών, με σκοπό την καταγραφή της εξασφάλισης του οφέλους για τους καταναλωτές.

(7) (α) Σε περίπτωση που η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης αξιολογείται αρνητικά, ως απόρροια της αξιολόγησης κόστους-οφέλους που προβλέπεται στις διατάξεις του εδαφίου (2), η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι η εν λόγω αξιολόγηση επανεξετάζεται τουλάχιστον ανά τρία έτη ή συχνότερα ως απάντηση σε σημαντικές αλλαγές στις υποκείμενες παραδοχές και τις εξελίξεις της τεχνολογίας και της αγοράς και κοινοποιεί στον Υπουργό τα αποτελέσματα της επικαιροποιημένης αξιολόγησης κόστους-οφέλους, μόλις αυτά καταστούν διαθέσιμα.

(β) Ο Υπουργός κοινοποιεί στην Επιτροπή τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων κόστους-οφέλους που αναφέρονται στην παράγραφο (α).

(γ) Ενόσω η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης αξιολογείται αρνητικά, το δικαίωμα των τελικών πελατών σε έξυπνο μετρητή διασφαλίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (9).

(8) (α) Τα συστήματα έξυπνης μέτρησης που είναι ήδη εγκατεστημένα ή των οποίων η «έναρξη εργασιών» τοποθετείται χρονικά πριν από την 4η Ιουλίου 2019, δύναται να παραμείνουν σε λειτουργία καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους αλλά, στην περίπτωση έξυπνων συστημάτων μέτρησης που δεν πληρούν τις διατάξεις των εδαφίων (2) και (4), το αργότερο έως την 5η Ιουλίου 2031.

(β)(i) Για τους σκοπούς της παραγράφου (α), «έναρξη εργασιών» σημαίνει την έναρξη των εργασιών κατασκευής για την επένδυση ή την πρώτη δέσμευση της εταιρείας για την παραγγελία εξοπλισμού ή άλλη δέσμευση που καθιστά την επένδυση αμετάκλητη, οποιαδήποτε και αν είναι η πρώτη χρονικά.

(ii) Η αγορά οικοπέδων και οι προπαρασκευαστικές εργασίες όπως η έκδοση αδειών και η εκπόνηση προκαταρκτικών μελετών σκοπιμότητας δεν θεωρούνται έναρξη εργασιών.

(iii)Αναφορικά με τις εξαγορές, ως «έναρξη εργασιών» σημαίνει τη χρονική στιγμή της απόκτησης των στοιχείων ενεργητικού που συνδέονται άμεσα με την αποκτηθείσα επιχείρηση.

(9) (α) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (7), σε περίπτωση που η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης αξιολογείται αρνητικά, ως απόρροια της αξιολόγησης κόστους-οφέλους που περιγράφεται στο εδάφιο (2), και σε περίπτωση που η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης δεν διεξάγεται συστηματικά, η ΡΑΕΚ μεριμνά ώστε κάθε τελικός πελάτης να δικαιούται, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος προς τον ΔΣΔ, την εγκατάσταση ή, κατά περίπτωση, την αναβάθμιση έξυπνου μετρητή, που συμμορφώνεται με τις ακόλουθες απαιτήσεις:

(i) Διαθέτει, εφόσον είναι τεχνικά εφικτό, λειτουργικές δυνατότητες που αναφέρονται στις διατάξεις του εδαφίου (4) ή με ελάχιστο σύνολο λειτουργικών δυνατοτήτων που καθορίζεται και δημοσιεύεται από τη ΡΑΕΚ σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (2),

(ii) είναι διαλειτουργικός και σε θέση να παρέχει την επιθυμητή συνδεσιμότητα των υποδομών μέτρησης με τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης των καταναλωτών σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.

(β) Στο πλαίσιο αιτήματος καταναλωτή για έξυπνο μετρητή δυνάμει της παραγράφου (α), ο ΔΣΔ-

(i) διασφαλίζει ότι η προσφορά στον τελικό πελάτη που αιτείται την εγκατάσταση έξυπνου μετρητή αναφέρει ρητά και περιγράφει σαφώς τις λειτουργίες και την υποστηριζόμενη διαλειτουργικότητα του έξυπνου μετρητή, τις εφικτές υπηρεσίες, καθώς επίσης και τα οφέλη που είναι αντικειμενικά δυνατό να επιτευχθούν με την κατοχή του εν λόγω έξυπνου μετρητή τη δεδομένη χρονική στιγμή και τυχόν συναφείς δαπάνες που βαρύνουν τον τελικό καταναλωτή,

(ii) μεριμνά για την εγκατάσταση του μετρητή εντός εύλογης προθεσμίας, το αργότερο εντός τεσσάρων (4) μηνών από την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος από τον πελάτη,

(iii) αναθεωρεί τακτικά, τουλάχιστον ανά διετία, καθιστά δημόσια διαθέσιμες τις συναφείς δαπάνες και καταγράφει την εξέλιξη των εν λόγω δαπανών ως αποτέλεσμα τεχνολογικών εξελίξεων και πιθανών αναβαθμίσεων των συστημάτων μέτρησης.

(γ) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι ο τελικός πελάτης που υποβάλλει σχετικό αίτημα για την εγκατάσταση ή, κατά περίπτωση, την αναβάθμιση, έξυπνου μετρητή σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (α), επιβαρύνεται με τις συναφείς δαπάνες και ότι η εγκατάσταση ή, κατά περίπτωση, η αναβάθμιση του έξυπνου μετρητή γίνεται υπό δίκαιους, εύλογους και οικονομικά αποδοτικούς όρους.